بورس در هفته پایانی چه مسیری را طی می کند؟ //ریسک های بورس در هفته آخر سال
در هفته گذشته برخی رویدادها از جمله ارائه بسته حمایت مالی توسط دولت آمریکا مبنی بر کاهش نرخ بهره بر بازارهای جهانی تاثیر مثبت گذاشت و موجب مثبت شدن روند معاملات سهام در بازار های جهانی شد به طوری که قیمت نفت و کامودیتیها قدری بھبود یافت. بورس تھران نیز نسبت به اینموضوع واکنش مثبت نشان دادو در نهایت در پایان معاملات روز چهارشنبه شاخص بورس سبز پوش به کار خود پایان داد.
* عرضه حقوقی ها محدود شود
در هفته گذشته سهامداران به خصوص سهامداران حقوقی که در روزهای قبل تر اقدام به خرید سهام در قیمت های پایین تر کرده بودند اینک مترصد فرصتی مناسب هستند تا با فروش سهام، سود حاصله را شناسایی کنند اما در این میان سھامداران و خریداران اخیر که غالبأ در قیمتھای بالا اقدام به خرید سهام کرده اند، متأسفانه در ضرر و زیان قرار دارند ، لذاجا دارد تا سازمان بورس در راستای حمایت از سهامداران حقیقی و خرد، همانند سالیان گذشته، عرضه حقوقی ھا را محدود کند تا از ضرر وزیان بیشتر سهامداران خرد جلوگیری شود.
* افزایش قیمت جهانی سنگ آهن در پی شکست کرونا
هفته گذشته رئیس جمھور چین به ووھان رفت و چھاردھمین بیمارستان کرونا را تعطیل کرد تا عملا چین بر کرونا پیروز شود. در جریان این بازدید، رئیس جمھور چین، قول تزریق منابع مالی ھنگفتی جھت تقویت اقتصاد این کشور در آینده نزدیک را داد. این رویداد باعث شد تا قیمت جهانی سنگ آھن ۴ دلار بالا برود، اما در مقابل قیمت شمش فولاد ثابت ماند و شاخص بورسهای جهانی مثبت شد. خبر دیگر از چین اینکه در ۲ ماهه اول سال میلادی ، میزان صادرات فولاد چین ۲۷حدود درصد کاهش یافته است و اگر این روند ادامه پیدا کند ، کارخانه های چینی شدیدآ تحت فشار قرار می گیرند و بر قیمت جهانی فولاد در بازارهای جهانی تاثیر منفی می گذارد.
* نگرانی از رکود دوباره اقتصاد جهانی
در هفته های گذشته، مسئولین سازمان بورسی تصمیم به تغییر دامنه نوسان قیمت سهام از ۵ درصد به ۲ درصد گرفتند، هر چند این تصمیم قبل ازاجرا توسط وزیر اقتصاد لغو شد اما این اتفاق باعث نشد تا ریسک این تصمیم از بین برود. به طوریکه در روز شنبه هفته گذشته، فعالان بازار بیشتر فروشنده سهام بودند تا خریدار. البته در کنار این موضوع ، ریسک آغاز جنگ نفتی بین عربستان و روسیه و تاثیر این رویداد بر بازار های مالی، نیز بر بازار سرمایه سایه انداخت .در همین ارتباط ، جلسه اوپک پلاس برای کاهش تولید روزانه ۵/ ۱ میلیون بشکه نفت به‌دلیل مخالفت روسیه بی‌نتیجه ماند و در پی آن عربستان برای افزایش تولید نفت برنامه ریزی عملیاتی کرد. تصمیمی که موجب گردید تا قیمت نفت در بازارهای جهانی بیش از ۲۰درصد کاهش پیدا کند. کاھش قیمت نفت به این دلیل که می تواند مقدمه ای برای ورود اقتصاد جهانی به بحران و رکود تازه ای باشد باعث نگرانی کشورهای مختلف شده است وباعث برخی تحرک هاو اقدامات توسط کشور های مختلف برای کنترل میزان تولید و کنترل قیمت جهانی نفت خام گردیده است. افت قیمت جهانی نفت خام و تاثیر آن بر قیمت کامودیتی ها در هفته گذشته بر بورس تهران نیز تاثیر منفی گذاشت و باعث شد تا برآیند شاخص کل در هفته قبل سیر نزولی داشته باشد.
* عوامل تاثیر گذار بر بازار های جهانی
در حال حاضر هر چند اوضاع کمی بھتر از قبل شده است اما این بدان معنا نیست که قیمتھا به سطوح قبل و پیش از ریزش سنگین نفت و کامودیتی ھا برگشته باشد. به همین دلیل بهبود فعلی بورس را نمیتوان به معنای برگشت بازارھا به مدار مثبت و خروج از بحران، تلقی کرد.این در حالی است که به نظر می رسد کاهش شدید قیمت نفت خام و کامودیتی ها در بازارهای جهانی از یک سو وشیوع بیماری کروناویروس در بیش از ۱۲۰ کشور جھان از سوی دیگر از فاکتورها و پارامترهای مهم تاثیر گذار بر بازارهای جهانی باشد و تا زمانی که دولتھا نتوانند بر این موضوع ها غلبه نمایند، فشارھا بر بازارھای مالی ادامه داشته باشد.اما این موضوع در مورد بورس ایران تا حدودی متفاوت است و احتمالا بورس تھران تا حدودی نسبت به این عوامل آسیب پذیری کمتری دارد چرا که بر خلاف سالھای قبل،اقتصاد ایران دیگر تک محصولی و وابسته به نفت نیست و از سویی دیگر نرخ تورم در کشور نه تنھا پایین نیامده، بلکه روز به روز بالاتر و بالاتر می رود و بسیاری از مردم ترجیح می دھند تا پس اندازھای خود را به جای نگهداری در بانک ها به بازارهای مالی از جمله بورس واردنمایند .
* بورس همچنان در کانون توجه
هر چند در حال حاضرریسک های مختلفی از جمله وضع قوانین یک شبه مانند کاهش دامنه نوسان بازار،دستورالعمل جدید و محدودکننده صدور کد های جدید معاملاتی وهمچنین کاهش شدید قیمت جهانی نفت خام و نگرانی از بروز رکود دوباره اقتصاد جهانی، نزدیک شدن به پایان سال و موعد تسویه حساب های اعتباری و نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی به نقدینگی و … بازار را تهدید می کند اما با توجه به روند هفته گذشته بازار و حجم نقدینگیهای تازه وارد به بورس و عرضههای اولیه که احتمالآ در هفته جاری نیز ادامه خواهد داشت، پیش بینی می شود که سهام ارزنده که هنوز زیر ارزش واقعی در حال معامله هستند در اوایل هفته جاری در کانون توجه فعالان بازار قرار بگیرد و با رشد قیمتی روبرو شوند.اما با توجه به ریسک های موجود در بازار معامله گران باید در هنگام خرید و فروش به ارزش ذاتی سهام شرکت ها توجه نمایند تا بتوانند در وضعیت ناپایدار فعلی ازبازدهی نسبتآ خوبی برخوردار شوند.
* رضا اخلاق پور – کارشناس بازار سرمایه
