اگر از مردم بپرسید بعد از برجام و توافق هسته ای، کار بزرگی که دولت تدبیر و امید کرده چیست، عمدتا به طرح تحول سلامت و اتفاقاتی که در بیمارستان ها افتاده است، اشاره می کنند. حالا با هر کم و کیفی. خیلی ها معتقدند وزارت بهداشت در دولت یازدهم، یکی از مهمترین وزارت‌خانه‌هاست؛ توانسته بودجه‌ای برای سلامت مردم بگیرد، طرحی برای بهبود کیفیت درمان داشته باشد و البته بسیار هم سر زبان بیافتد.
دکتر سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت دکتر حسن روحانی، بسیار سر زبان است. با همه کارهایی که می کند؛ گاهی به دیدار دخترانی که قربانی اسیدپاشی شده اند، می‌رود، گاهی در سفری، در یک قنات وضو می گیرد و البته هربار که خبر ناخوشی یکی از افراد در حصر به گوش می رسد، خبر معاینه توسط او و ملاقات با آنها منتشر می شود. در میان همه خبرها حتما شنیده اید که وزیر بهداشت درباره کیفیت خودروها، سلامت استاد شجریان، افزایش جریمه رانندگی، گرد و خاک خوزستان، سلامت علی مطهری، حادثه منا و مواردی از این دست که ظاهرا به وزیر بهداشت ارتباطی ندارد، اظهارنظر می‌کند و در حتی در بطن ماجرا حضور دارد. اخبار خیریه‌اش هم که در هر سفر استانی، منتشر می‌شود. موضع گیری های آقای وزیر درباره اتفاقات پزشکی و موارد مربوط به سلامت مردم هم معمولا قابل تامل است.
همه حواشی وزیر بهداشت، بهانه ای شد تا تلاش کنیم در روزهای پایانی سال ۹۴ با او گفتگویی انجام دهیم. ظهر ۲۳ اسفند، این گفتگو انجام شد، البته پس از ۴-۵ گفتگویی که همان‌روز و پیش از آن انجام داده بود و نشانه های خستگی را هم در چهره داشت. هرچند که پس از سوال اول، کمی عصبانی شد، اما تلاش کرد پاسخ های مناسب بدهد و در میانه های گفتگو هم به اطرافیانش گفت «این بحث‌ها باعث شد برای نوشتن آن یادداشت، مصرتر شوم» و البته آن یادداشت در روز ۲۹ اسفند با عنوان حیاط دولت منتشر شد.
قرار بود روز دوم یا سوم فروردین گفتگو را منتشر کنیم، اما تا روز گذشته به تایید دکتر هاشمی نرسید (مانند همه گفتگوهای بلندی که در خبرآنلاین به تایید گفتگوشونده می‌رسد، نیاز به تایید بود). وزیر بهداشت این گفتگو را در حاشیه سفر رییس‌جمهور و برخی اعضای هیات‌دولت به پاکستان، ویرایش و تایید کرد.
گفتگوی خبرآنلاین با سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت دولت یازدهم را در ادامه می‌خوانید؛
آقای دکتر، سال گذشته همین اواخر سال که رسیدیم خدمت شما، تازه آقای کروبی را عمل کرده بودید و پس از گفتگو هم می خواستید به دیدن آقای مطهری بروید. تازه حوادث شیراز اتفاق افتاده بود. شب گذشته هم خبر رسید که پس از انتشار نامه دختران آقای موسوی و خانم رهنورد، شما هر دو نفر را معاینه کرده اید. حواشی درباره شما زیاد است. برخی می گویند دکتر هاشمی علاوه بر اینکه وزیر بهداشت است، به کارهای دیگری غیر از حوزه سلامت هم می پردازد. مثلا درباره افزایش جریمه‌های رانندگی.
جرایم رانندگی به حوزه سلامت مربوط می شود، مردم در تصادفات کشته و مجروح می شوند. یکی از کارهایی که مربوط به حوزه سلامت نیست و من ورود پیدا کردم را بگویید.
مثلا ماجرای منا یا ماجرای گرد و خاک خوزستان.
اینها که دقیقا مرتبط است؛ مردم در منا کشته شدند. در آن ماجرا عربستان به هیچ یک از وزرایی که مستقیماً کارشان به موضوع ارتباط داشت، ویزا نداد، به من اما ویزا داده شد. چه تصوری آنها داشتند را من نمی‌دانم. ما که بین آنها نبودیم. اما وقتی ویزا دادند، دولت اختیارات را به من تنفیذ کرد. چه باید می کردم؟ نمی رفتم؟ اگر نرفته بودیم، ۴۸۵ جنازه ای که آمد، الان در همان کشور دفن شده بودند. موضوع رانندگی و جرایم آن هم کاملا به وزیر بهداشت مربوط است؛ سالی ۱۷ هزار نفر در تصادفات رانندگی کشته می دهیم. سالی ۳۰۰ هزار نفر هم مجروح و معلول از تصادفات روی دست وزارت بهداشت می ماند. ریزگردها اتفاق می افتد، مردم آسم می گیرند و دچار بیماری می شوند، این افراد به بیمارستان های ما مراجعه می کنند. به نظر شما نباید ورود پیدا کنیم؟ موضوع آب هست، موضوع سم هست، روغن هست، صنعت هست، خودرو هست. همه اینها به حوزه سلامت ارتباط دارد. آنها که غیر از این فکر می کنند، در اشتباهند.
در مورد افراد در حصر چطور؟
در مورد آقایانی که شما در ابتدای صحبت هم نام‌شان را بردید، من موظفم بیماری‌شان را پیگیری کنم تا اقداماتی که لازم است، انجام شود. خود و خانواده‌های ایشان اصرار داشته‌اند که من جراح آنها باشم. نباید قبول می‌کردم؟ چرا که برایم حرف در می‌آورند؟ این خودخواهی نیست؟
به عنوان وزیر بهداشت موظفید یا ماموریتی دارید؟
من به عنوان وزیر بهداشتی که تحت امر رییس جمهور است، موظفم برای ایشان گزارش تهیه کنم و این کار را به طور مرتب انجام می دهم.
یعنی آقای رییس جمهور به شما دستور داده اند که مراقب سلامت این افراد باشید؟
هم آقای رییس جمهور از من خواسته اند هم رییس قوه قضاییه به من اعتماد کرده‌اند تا اطمینان حاصل شود کارهای پزشکی این افراد، دقیق و منظم انجام می گیرد.
در وزارت بهداشت فعالیت های خوبی انجام گرفته که قبلا نه تنها انجام نشده که سابقه هم نداشته است. اما درباره شخص شما دو ذهنیت وجود دارد؛ یکی خوشبینانه است که خدمت می کند، فعال است و کار انجام می دهد و برای کسی که برای مردم کار انجام می دهد،نباید حاشیه ایجاد کنیم. اما یک ذهنیت بدبینانه هم وجود دارد که آقای هاشمی کارهایی می کند که عوام پسندانه باشد و بعضا افراطی ها می گویند شما کارهای پوپولیستی انجام می دهید. این برداشت دوم را چگونه می بینید؟ چه پاسخی برای شائبه های بدبینانه وجود دارد؟
قطعا من نمی توانم به آنهایی که بد فکر می کنند، کمک کنم؛ خودشان باید به خودشان کمک کنند تا مثبت نگاه کنند. من همیشه طوری عمل کرده ام که اعتقاد داشته ام. سعی کرده ام خودم باشم، نه آن مدلی که دیگران می پسندند. برای پذیرش این پست (وزارت) هم تحت فشار بودم. با علاقه شخصی نیامدم. در عین حال محبوبیتم در جامعه پزشکی که ارائه کننده خدمت هستند و امروز به دلیل رفتار نادرست دیگران بعضی از آنها از من دلگیرند، خیلی بیشتر از اکنون بود. اگر علاقه ای به سیاست و پست و مقام و مسوولیت داشتم، حتما در ۳۰ سال گذشته رد پایی از من در یکی از گروه ها و جریان های سیاسی ایران یافت می‌شد. خیلی از دوستان من که در جهاد همکار بودیم، در طول این ۳۰ سال پست های خیلی مهمی داشتند. من اما به کار حرفه‌ای خودم پرداختم.
پس لینک های زیادی داشتید؛ از دوستان و همکاران قدیمی.
همین الان و در این دولت هم آقای جهانگیری، آقای زنگنه، آقای آخوندی، آقای حجتی، آقای رحمانی فضلی همه از دوستان قدیمی من هستند و ما اکثراً اول انقلاب کار را با هم شروع کردیم. من رفتم دنبال ادامه تحصیلم. دانشجوی پزشکی بودم و قبل از انقلاب وارد دانشگاه شده بودم. هیچگاه فراموش نمی کنم آن موقع که من رفتم دنبال ادامه تحصیل، آقای عبدالله نوری که نماینده امام در جهاد بودند، آقای زنگنه (وزیر فعلی نفت)، آقای فروزش (وزیر پیشین جهادسازندگی)، آقای فیروزآبادی (رییس ستاد کل نیروهای مسلح) همه این کار را محکوم کردند. ولی من کاری را انجام دادم که فکر می کردم درست است. درسم را ادامه دادم و همیشه سعی کردم کاری که داشتم را خوب انجام دهم. امام می‌فرمود هرکسی هرکجا هست اگر کارش را درست انجام دهد تکلیف از او ساقط هست امروز پست و موقعیت اجتماعی مهم نیست. من سعی کردم درسم را خوب یادبگیرم. در آزمون بورد تخصصی نفر اول شدم و بعد هم دوره‌هایی را در اروپا و امریکا گذراندم. از سال ۶۲ هم کلا ترجیح دادم وارد حوزه سیاست نشوم. آن سال ها آرمان ها و آرزوهایی داشتیم که احساس کردم مسائل به نحو دیگری دنبال می شود. بنابراین به همه سیاسیون بگویید بعد از این دوره هم خیالشان راحت باشد، این آخرین حضور من در این عرصه است و با افتخار آرزو می‌کنم که یک ایرانی شرافتمند باقی بمانم و یک پزشک درستکار برای مردم ایران باشم. آن را هم با هیچ چیزی عوض نمی کنم.
دوره بعد اگر آقای روحانی رییس جمهور شوند و به شما وزارت بهداشت را پیشنهاد بدهند، قبول نمی کنید؟
به ایشان گفته‌ام که اگر چه که لیاقت نداشته‌ام ولی فقط همین دوره را به قصد کمک در خدمتشان هستم.
چرا؟ سخت بوده؟ اذیت شدید؟
نه، فکر می کنم چهارسال وقت داشته‌ام، کارهایی را که باید انجام می‌دادم، انجام دهم. من مردم را دوست دارم. مربوط به الان نیست. آن موقعی که دانشجو بودم، از خورد و خوراک خودم می زدم با تعدادی از دوستان می رفتیم در روستاها کار می کردیم. جهاد هم نبود. بعد جهادسازندگی راه افتاد. جنگ که شروع شد، از روز چهارم جنگ بیش از ۳۰ ماه رفتم جبهه یک سال ترک تحصیل کردم در اکثر عملیات‌ها تا پایان جنگ به عنوان بسیجی و داوطلبانه شرکت داشتم با اینکه دانشجوی ممتاز بودم به خاطر دفاع از کشورم یک سال ترک تحصیل کردم. حالا اگر این کارها پوپولیستی است، من این کارها را دوست دارم حالا هرکسی هر جه می‌خواهد بگوید مردم و گذر زمان ادعای افراد را قضاوت خواهند کرد.
حالا هم فکر می کنم برای یک دوره مسوول سلامت مردم کشورم هستم و یک ساعتش هم به عقب بر نمی‌گردد. بنابراین باید به گونه ای رفتار کنم که بعدها غصه نخورم ای کاش بیشتر وقت می گذاشتم. سفر می روم تا کارهای مختلف این حوزه گسترده را ازنزدیک پیگیری کنم. یک فرصت چهارساله است و بنانیست تکرار شود. حالا یک عده ای برای خودشان می برند و می دوزند. نگاه آنها، نگاه قدرت است. درست است که متأسفانه امروز برخی از مقدورات کشور دست قدرت طلبان است و تا می‌توانند می‌تازند ولی آنها انقلابی نیستند آنها به امام، شهدا و بچه‌های انقلاب ظلم می‌کنند. نسل ما تلاش می‌کند که به نسل امروز ثابت کنند ما تشنه قدرت نبودیم، شیفته خدمت بودیم و انقلاب ما از این جنس است.
اما پروژه هایی که در سلامت تعریف شده، از چهارسال بیشتر زمان برای اجرا می خواهند.
بله. ولی خب کل حکومت باید برای این نوع خدمات برنامه داشته باشد. به یک دولت و دو دولت مربوط نمی شود. بایستی شاکله کلی نظام برای آسایش مردم، در جهت توسعه و رفاه اجتماعی برنامه دارم.
م: تابناک
