«توزیع عادلانه خدمات و امکانات» و «اصلاح ساختار نظام شهری» راه‌حل درمان مشکلات شهرداری‌ها
به گزارش پایگاه خبری سرمایه گستران و به نقل از اداره ارتباطات رسانه‌ای شهرداری اصفهان، مهدی جمالی‌نژاد در همایش بزرگ شوراها که به مناسبت روز شوراها در سالن اجلاس سران برگزار شد شرکت کرد و به عنوان تنها شهردار سخنران این اجلاس به ایراد سخن پرداخت.
وی در ابتدا ضمن تبریک سالروز شوراها به عنوان تجلی اراده استوار و تزلزل‌ناپذیر مردم در تعیین سرنوشت خود و جامعه بزرگی که در آن زندگی می‌کنند و نگاهی به ظرفیت قانونی شوراها و استفاده بهینه از وظایف و اختیارات شوراها، چالش‌ها و مشکلات شهرها را در موضوعات مالی و درآمدی، جایگاه شهرداری‌ها در حاکمیت، سیاست‌های کلان شهرنشینی و توسعه شهری، تشکیلات و منابع انسانی، حمل و نقل و ترافیک و مسائل زیست محیطی شهرها به تفصیل برشمرد.
شهردار اصفهان در ادامه به مشکلات مالی شهرداری‌ها اشاره و اظهار کرد: کمبود منابع مالی و درآمدی پایدار، عدم جایگزینی منابع مالی و رسمی در ترکیب درآمد شهرداری‌ها پس از کاهش سهم منابع مالی آنها از طرف دولت در سال ۶۲، اتکاء بیش از حد به درآمد ناشی از عوارض ساختمانی و فروش تراکم، خودداری اکثر نهادهای اداری و دولتی از پرداخت هزینه‌های شهری، مشکلات ناشی از اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، عدم وجود بسترهای مناسب برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در پروژه‌های شهری و ضعف مشارکت‌های واقعی مردمی در تأمین منابع مالی از مهم‌ترین مشکلات منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها به حساب می‌آید.
وی بیان کرد: همچنین مشخص نبودن جایگاه حکومت‌های محلی در نظام تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کشور، عدم وجود هماهنگی و همکاری‌های لازم بین شهرداری‌ها و سازمان‌های بخش دولتی در برنامه‌ریزی و اجراء به دلیل عدم تحقق مدیریت واحد شهری قید شده در مواد ۱۳۶، ۱۳۷ و ۱۷۳ برنامه‌های سوم، چهارم و پنجم و عدم مدیریت یکپارچه در سطح شهرها و منطقه‌های شهری نیز از چالش‌های تراز شهرداری‌ها در حاکمیت است.
جمالی‌نژاد با اشاره به اینکه عدم تحقق کامل طرح‌های توسعه شهری و فقدان برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت در اکثر شهرداری‌های کشور از مهم‌ترین مشکلات سیاست‌های کلانشهری و توسعه شهری است، افزود: نارسایی طرح‌های توسعه شهری در برآوردن نیازهای واقعی شهروندان، وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، کمبود سرانه‌ها و زیرساخت‌های شهری، آماده نبودن شهرهای کشور در مقابل مخاطرات و حادثه‌های طبیعی و انسان‌ساخت و توجه کم به مبحث پدافند غیرعامل نیز از جمله این مشکلات به حساب می‌آید.
وی تطبیق ساختار شهرداری‌ها به لحاظ تشکیلاتی و امتیازات با نیازهای محلی، عدم تطابق بین وظایف و مسئولیت‌های متنوع شهرداری‌ها با مجموعه امکانات و اختیارات قانونی آنها و عدم ارتباط سیستماتیک بین مدیریت‌های محلی با مراکز آموزشی و پژوهشی در سطوح منطقه‌ای و ملی را از نقائص تشکیلات و منابع انسانی نام برد.
شهردار اصفهان همچنین ناهماهنگی و برنامه‌ریزی مستقل در بخش‌های کاربری زمین و حمل و نقل، نبود هماهنگی بین سازمان‌های تصمیم‌گیر و مدیریت هماهنگ سیستم حمل و نقل بار و مسافر، نبود بستر مناسب و قابل اطمینان برای جذب سرمایه‌گذار خصوصی در پروژه‌های پرهزینه حمل و نقل، استفاده از خودروهای فرسوده و غیراستاندارد در سامانه‌های حمل و نقل عمومی به دلیل تعهدات دولتی، عدم اجرای مستمر و جدی قوانین راهنمایی و رانندگی و عدم استفاده یا استفاده نامناسب از فناوری‌های نوین حمل و نقل را از مشکلات ترافیکی در شهرها برشمرد.
وی به مشکلات حوزه محیط زیست شهری نیز اشاره کرد و ادامه داد: انتشار آلاینده‌های هوا و ریزگردها بالاتر از سطح استانداردهای ملی، خشکسالی‌های ممتد و محدودیت‌های منابع آبی، عدم مکان‌یابی مناسب تأسیسات شهری و مراکز صنعتی طبق اصول توسعه پایدار، ساماندهی و کنترل آب‌های سطحی و حفظ کیفیت منابع آب در شهرها و روستاها، آلودگی آب و هوا و خاک در شهرها، تأمین منابع آب خام پایدار و پساب برای آبیاری و توجه جدی به جمع‌آوری پسماندهای پزشکی، صنعتی و الکتریکی از جمله مشکلات شهرهیا بزرگ در حوزه محیط زیست است.
جمالی‌نژاد در ادامه ضمن برشمردن مشکلات و چالش‌های شهرهای کشور دو راه درمان مقطعی و درمان قطعی را راهگشا دانست و تصریح کرد: «توزیع عادلانه خدمات و امکانات» و «اصلاح ساختار نظام شهری» راه حل درمان اصلی مشکلات و مصائب شهرداری‌ها در کشور است که توزیع متوازن و متعادل جمعیت را در شهرها و روستاهای کشور به همراه خواهد داشت.
وی ضمن معرفی نظام شهری به عنوان تجسم فضایی اقتصاد سیاسی و نحوه مدیریت سرزمین در یک کشور، افزود: با مطالعه و اصلاح نظام شهری، نحوه پخش شدن و میزان تعادل جمعیت شهرها و روستاها بیش از پیش مشخص می‌شود.
شهردار اصفهان با تأکید بر اینکه نظام شهری ایران از الگوی کهکشانی در قبل از سال ۱۳۰۰ به الگوی زنجیره‌ای به دلیل تمرکز امکانات و خدمات در شهرهای بزرگ متمایل شده است، عنوان کرد: این الگو ضمن بر هم زدن روابط منطقی شهرهای کوچک، میانی و بزرگ سبب آشفتگی در نظام شهری ایران شده است.
وی سیاست آمایش سرزمین و متعادل‌سازی نظام شهری را در راستای تمرکززدایی اداری و دولتی خواستار شد و کنترل رشد شهرهای بزرگ و کلانشهرها، تقویت روستاها و شهرهای کوچک و میانی و تمرکززدایی صنعتی به نفع شهرهای میانی و کوچک را درمان قطعی مشکلات و چالش کلانشهرها و شهرهای بزرگ دانست.
گفتنی است در این همایش رئیس جمهور، وزیر کشور، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس شورای اسلامی شهر تهران و اعضای شوراهای شهر و روستاهای کشور حضور داشتند.
