به گزارش پایگاه خبری سرمایه گستران، امروزه گردشگری به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تولید درآمد در اقتصاد ملی، حالت پیچیده‌تری به خود گرفته است و با وجود پیشرفت‌های فراوان تکنولوژی و افزایش سطح رفاه اجتماعی، می‌توان به این نکته پی برد که شهروندان اشتیاق زیادی به هزینه و صرف درآمدهای اضافی خود از طریق سیاحت و سفر دارند.
سمنان سرزمینی با ظرفیت‌های فراوان فرهنگی، اقتصادی و گردشگری است و ساکنان شهرها و روستاهایش همواره میزبانانی میهمان‌پذیر برای بازرگانان و مسافران در طول تاریخ بوده‌اند. وجود کاروانسراهای متعدد در مسیری به طول بیش از ۶۰۰ کیلومتر در محدوده استان سمنان، گواهی بر این ادعا است.
سمنان خطه‌ای است که در آن تعدد گویش‌ها و تمدن‌های باستانی به چشم می‌خورد و با توجه به موقعیت راهبردی خود در پیوند با دیگر شهرها در مسیر جاده ابریشم با پیام اصالت، امنیت و آسایش از همکاری‌های ملی و بین‌المللی در چارچوب ابتکارات خلاقانه دیگر کشورها و شهرها برای حفاظت مشترک از صلح و آرامش جهانی استقبال می‌کند.
بازآفرینی باغ‌راه‌ها
علی‌اکبر بنی‌اسدی، کارشناس شهری و گردشگری در این رابطه به خبرنگار سرمایه گستران می‌گوید: فضاهای شهری و بازآفرینی این فضاها به‌ویژه فضاهای تاریخی و قدیمی با هدف جذب بازدیدکنندگان شهر می‌تواند تا حد زیادی بازار گردشگری مسافرانی را شکل دهد که برای دیدن فضاهای تاریخی، تجربه تاریخ و لذت بردن از فضاهای سنتی به‌ویژه باغ‌راه‌ها و باغ‌های سنتی به سفر و گردشگری می‌پردازند.
وی می‌افزاید: تاکید بر بازآفرینی باغ‌راه‌ها و خانه‌های قدیمی می‌تواند صنعت گردشگری شهر سمنان را از حالت رکود خارج کند.
این کارشناس گردشگری خاطرنشان می‌کند: با توجه به سابقه تاریخی و فرهنگی سمنان، گردشگری فضاهای شهری با تاکید بر بازآفرینی باغ‌راه‌ها در کنار خانه‌های تاریخی، زمینه رشد فراوانی دارد، هرچند که موقعیت جغرافیایی سمنان و وجود باغات درون شهر، زمینه را برای بروز استعداد گردشگری کشاورزی نیز فراهم می‌کند.
بنی‌اسدی اضافه می‌کند: باغ‌راه‌های تاریخی با ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی و کالبدی خود در واقع بازتاب فرهنگی و هویتی شهر است و احیا و بازآفرینی آنها علاوه بر منافع اقتصادی فراوانی که از طریق جذب گردشگر و رونق اقتصادی به همراه دارد، می‌تواند بازگوکننده بخشی از تاریخ و فرهنگ باغداری و آبیاری به نسل‌های بعدی باشد.
وی تاکید می‌کند: آنچه مهم است بهره‌گیری و استفاده از این ظرفیت‌ها است که زمینه رشد گردشگری و افزایش درآمد و اشتغال در این منطقه را به همراه خواهد داشت.
این کارشناس شهری تصریح می‌کند: گردشگری باغات و باغ‌راه‌ها، تنها به بازدید از این مکان‌ها و فعالیت‌های کشاورزان و باغداران محدود نمی‌شود، آنچه که این فعالیت را برای گردشگران جذاب‌تر می‌کند، مشارکت در برداشت میوه و محصولات کشاورزی، تهیه فرآورده‌های خوراکی از محصولات کشاورزی و دامی و مشارکت در جشنواره‌های فروش محصولات باغی در کنار تجربه یک زندگی واقعی با کشاورزان و باغداران است.
بنی‌اسدی اظهار می‌کند: ایجاد درآمد پایدار برای کشاورزان و باغداران با ایجاد و توسعه گردشگری کشاورزی، رونق و آبادانی مناطق باغی شهر روستایی، احیای باغات و زمین‌های زراعی رها شده، افزایش راندمان آبیاری باغات با بهسازی کانال‌های آب، ساماندهی معابر باغی هویت‌مند “سمنان شهری در باغ”، مرمت عناصر تاریخی شاخص در مسیر باغ‌راهی با محوریت حرکت پیاده و تاکید بر حضور آب در شهر و تأمین نیازهای روحی و ارضای حس ماجراجویانه و تنوع‌خواه گردشگران و شهروندان گردشگر از اهداف این نوع گردشگری است.
وی ادامه می‌دهد: الگوی معماری شهر تاریخی سمنان و بافتی طبیعی متشکل از توده‌های پر و خالی، فضاهای در محاصره بافت سبز، باغ‌های اطراف که با تمرکز بر محله‌ها و خانه‌ها و حضور باغ و باغچه در تلفیق با معماری مشهود است، تقسیم و تخصیص آب و فرهنگ بهره‌گیری از آب مورد نیاز در طول سال برای باغ‌های پیرامون محله و هریک از باغ و باغچه‌های خانگی واقع در پهنه آبریز استخر بالادست براساس نظام سنتی تقسیم آب انجام می‌شود، در ردیف فهرست آثار ناملموس ملی به ثبت رسیده است.
وجود بیش از ۳۰۰ هکتار فضای باغی در سمنان
این کارشناس شهری و گردشگری می‌گوید: وجود بیش از ۳۰۰ هکتار فضای باغی در شهر و باغ‌راه‌هایی برای کشاورزان و باغداران همراه با معبر عبور آب از موضع آب‌پخش‌کن سمنان، ظرفیت ویژه‌ای را برای استفاده بهتر از آب جهت آبیاری باغات و معبرهای گردشگری به وجود می‌آورد.
بنی‌اسدی تاکید می‌کند: احترام به داشته‌های شهر وابسته به هویت جمعی شهروندان به حفظ و احیای ارزش‌های محیطی و انسانی (اکو موزه سمنان) منجر می‌شود و به تقویت خودباوری ساکنان محلی و افزایش حس تعلق مکانی و ماندگاری آنها در محله می‌انجامد. توسعه کسب‌وکارهای محلی و رونق گردشگری در شهر به اقتصاد شهری و درآمد پایدار شهرداری کمک می‌کند.
وی تصریح می‌کند: ساکنان و کشاورزان محله با همراهی و در اختیار گذاشتن امکانات محلی خود از جمله آب و زمین مورد نیاز برای پشتیبانی اجرایی، مدیریت افراد مؤثر محلی و مردمی در شورایاری، هیئت امنای تکیه‌ها و امامزاده‌ها به عنوان تسهیل‌گران محلی، اساتید دانشگاهی (معمار و شهرساز)، فعالان حوزه‌های کشاورزی و گردشگری و افراد با تجربه برای اخذ مشورت و سازمان‌های تابعه شهرداری و بعضی ادارات خدمات‌رسان از جمله ذی‌نفعان این نوع گردشگری هستند.
این کارشناس گردشگری خاطرنشان می‌کند: مدیریت طرح، اجرا و نظارت به صورت امانی و میدانی بر عهده مدیریت امور گردشگری شهرداری سمنان است تا با بهره‌گیری از منابع مالی و انسانی مورد نیاز و به‌کارگیری دیگر امکانات موجود در شهرداری با همکاری ساکنان محلی، افزایش مشارکت اجتماعی، بالا بردن تعامل ساکنان، فضاسازی جدید و کاهش حداکثری هزینه‌ها پروژه را اجرایی کند.
خلق تصویر و وجهه‌ای جدید برای شهر
بنی‌اسدی تاکید می‌کند: ورود گردشگران طبیعت‌گرا و بوم‌گردها به نواحی باغی شهر سمنان و گذر از کوچه باغ‌ها و باغ‌راه‌ها، علاوه بر رونق و آبادانی باغات شهر سمنان و ایجاد روش‌هایی برای درآمد بیشتر برای کشاورزان و باغداران موجب می‌شود تا ارزش‌های بومی و محلی و فرهنگ‌ها و ریشه‌ها بیشتر مورد توجه قرار گیرد و کشاورزان و باغداران در صدد حفاظت از میراثشان برآیند.
وی می‌افزاید: در کنار گسترش این نوع گردشگری، موضوعات پیاده‌محوری نیز مورد توجه قرار گرفته و رونق “گردشگری ورزشی” و ” گردشگری سلامت” نیز با استقبال زیاد شهروندان و گردشگران شهری روبه‌رو شده است.
این کارشناس شهری و گردشگری اظهار می‌کند: وجود مسیر باغ‌راه به طول ۴۰ کیلومتر و گسترش این مسیر باغی از شرق به غرب شهر، نخستین جاده سلامت باغ‌راهی کشور را به وجود آورده است که در کنار گردشگری کشاورزی، جاذبه‌ای جدید برای رونق اقتصادی شهر محسوب می‌شود.
بنی‌اسدی تصریح می‌کند: برگزاری تورهای گردشگری کشاورزی تحت عنوان “باغ‌گشت” یکی از بهترین روش‌ها برای حضور سازمان‌یافته و منسجم شهروندان در باغ‌راه است که با حضور ۶۰ تور برگزار شده است.
وی ادامه می‌دهد: چنین راهکاری طی دو سال توسط شهرداری سمنان، فرصت معرفی بیشتر ظرفیت‌های گردشگری کشاورزی برای صاحبان تورهای گردشگری و آژانس‌ها فراهم می‌کند و این امکان را به‌گردشگران می‌دهد تا در باغات حضور پیدا کنند.
این کارشناس شهری و گردشگری تاکید می‌کند: برگزاری نمایشگاه‌های محصولات باغی، جشنواره‌های فرهنگی برای شهروندان و کودکان در راستای تحقق شهر دوستدار کودک، برگزاری مسابقات پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری از نمونه فعالیت‌های انجام شده در گذشته است.
بنی‌اسدی اضافه می‌کند: به نظر می‌رسد اجرای این پروژه گامی برای تحقق چشم‌انداز «سمنان، شهری در باغ» در سطح ملی است و با جریان فرهنگی که ایجاد می‌کند، درگاهی جدید را پیش روی مسیر توسعه پایدار شهر گشوده است.
وی تصریح می‌کند: بازتعریف جایگاه سمنان در مسیر جاده ابریشم با ارائه جاذبه‌های طبیعی و تاریخی وابسته به نظام مردم‌نهاد تقسیم آب رودخانه در شهر از جمله شبکه باغ‌راه‌های متصل به استخرهای شش‌گانه، تصویر متفاوتی از سمنان را به عنوان مقصدی تازه جهت گردش و تفریح برای شهروندان و گردشگران ارائه می‌کند. بازتعریف باغ‌راه‌ها به عنوان یک گذر، نمونه‌ای از شبکه معابر هویت‌مند وابسته به نظام مردم‌نهاد و تاریخی تقسیم آب در شهر است که برای گذران اوقات فراغت و گردش شهروندان و گردشگران مهیا و تجهیز شده است.
این کارشناس گردشگری می‌گوید: با تعقیب جریان آب رودخانه سمنان از مجاور کوه چُندران تا محدوده آب‌پخش‌کن (پارک شقایق) و در ادامه انتخاب هر یک از مسیرهای مجزا شده از موضع تقسیم آب در این محل، امکان ورود به محدوده شهر تاریخی سمنان از کنار شش استخر در مسیر قابل تجربه است، به عبارت دیگر وجود استخرها و دسترسی‌های سواره و پیاده موجود در مجاورت آنها در حکم درگاه‌های دعوت‌کننده برای گردشگر تلقی می‌شود که نشانه ورود به محدوده شهر تاریخی را نشان می‌دهد.
بنی‌اسدی اضافه می‌کند: گردشگر در این محدوده‌ها پس از عبور از هریک از باغ‌راه‌های مرتبط با استخرها پس از گذار از بافت متشکل از باغ‌ها و محله‌های هدف گردشگری شهری، در نهایت به کمربندی جنوبی شهر در مجاورت روستاهای حاشیه کویر جنوب سمنان متصل می‌شود، از این منظر، توجه به وجود این شبکه، ایجادکننده و پیونددهنده ظرفیت‌های گوناگون موجود در “کوه، شهر، روستا و کویر” وابسته به شهر سمنان و عامل محرک اختصاصی برای معرفی و انسجام‌بخشی جاذبه‌های متنوع گردشگری شهرستان سمنان است.
منبع خبر : ایمنا
