ساختار شهرهای جدید نیازمند اصلاح است

نرجس عباسی در گفتگویی با بیان اینکه شهرنشینی در ایران قدمتی دیرینه دارد، اظهار کرد: پیدایش شهر و تکوین شهرنشینی در ایران تابع تحولات تاریخی و چگونگی چارچوب اجتماعی بوده و ساختار آن متأثر از موقعیت طبیعی، اقلیمی و نظام سیاسی حاکم بوده است.

وی افزود: تمدن با زندگی شهری آغاز می‌شود، در سنت شهرسازی ایران یکی از وظایف شاهان، ساخت شهرها بوده است و نسبت دادن بنای بعضی از شهرها به شاهان اساطیری نشان از کهنگی سنت شهرسازی در ایران است.

این کارشناس شهرسازی خاطرنشان کرد: براین اساس بنا کردن شهرهای نمادین از ویژگی‌های شخصیت‌های نامدار اسطوره‌های ایرانی است، در نظام ذهنی ایرانیان باستان، بنا کردن شهرهای آباد و پرجمعیت برای شاهان، اهمیت زیادی دارد و شاهان بنا به دلایل مختلف، اقدام به ساخت شهرها و بناها می‌کنند و معمولاً نام آن شهرها به نوعی با نام خود شاهان پیوند داشته، مانند شهر «دارابگرد» که به معنای ساخته شده توسط دارا است.

وی ادامه داد: بیان اهمیت سنت شهرسازی، جایگاه شهر و اقدامات عمرانی شاهان و پهلوانان اساطیری سلسله‌های پیشدادیان و کیانیان نشان دهنده توجه آنها به ساختارهای شهری و شهرسازی است.

این کارشناس شهرسازی تصریح کرد: شبکه شهری و ساختار شهرنشینی کشور به طور کلی پویایی، کارایی و توانمندی لازم برای تأمین نیازها و خواسته‌های شهروندان و برقراری رفاه، آسایش، امنیت و زیباسازی چشم‌اندازهای شهری را ندارد، از سوی دیگر تأکید بر توسعه پایدار شهری و حفظ محیط زیست شهری، کاهش آلودگی‌ها، حفظ منابع طبیعی، تمرکززدایی، کاربرد انرژی‌های جایگزین، بازیافت زباله، دسترسی بیشتر و افزایش اشتغال پایدار که به مطرح شدن الگوهای جدید شهرسازی همچون شهر اکولوژیک، شهر فشرده و شهر بی اتومبیل انجامیده است، ضرورت ژرف‌نگری صاحبنظران، کارشناسان و مسئولان را می‌طلبد.

عباسی تاکید کرد: ایجاد شهرهای جدید، اقدامی جهت تمرکززدایی از کلانشهرها در برابر معضلات پیچیده‌ای همچون مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرها، نیاز گسترده به مسکن، انتقال بعضی از صنایع آلاینده و جلوگیری از شکل‌گیری شهرهای خودرو در منطقه شهری مادر شهر است.

وی تصریح کرد: بدیهی است بخش خصوصی که تنها به دنبال سودآوری است، نه انگیزه ورود به چنین مقوله‌ای را دارد و نه این رسالت را در خود احساس می‌کند؛ لذا ورود دولت به مقوله شهرسازی امری اجتناب‌ناپذیر است، با این حال چنین مداخله‌ای منشأ بروز کاستی‌ها و آسیب‌های بسیاری است و مهمترین چالش مطرح در این زمینه رویکرد ساخت شهرهای جدید است.

این کارشناس شهرسازی تاکید کرد: شهرهای جدید مشکلات زیادی از منظر کالبدی، ساختار مدیریتی، اجتماعی و اقتصادی دارد که باید مورد مورد توجه قرار بگیرد تا مشکلات ساکنان این شهرها رفع شود؛ در این زمینه مساعدت نهادهای دولتی، برنامه ریزان و متخصصان لازم است.