آشنایی با مفاهیم بورس – قسمت دوم

مفاهیم رایج دیگر بازار سرمایه :

مفهوم نهم :سود پیش بینی شده (EPS)

سود پیش بینی شده هر سهم عبارتست از سودی که به ازای هر سهم توسط شرکت در ابتدای سال مالی پیش بینی می شود.سود پیش بینی شده در قیمت سهم تأثیر مستقیم دارد.

برای به دست آوردن EPS باید سود خالص شرکت  را بر تعداد سهام شرکت تقسیم نمود.

مفهوم دهم: تعدیل سود

شرکت های بورسی و فرابورسی باید هر سه ماه یک بار گزارش عملکرد خود را به سازمان بورس ارائه دهند .بنابراین ممکن است پس از سال مالی با توجه به عملکرد شرکت ،تغییراتی در  سود پیش بینی شده (EPS) شرکتها طی سال مالی بوجود آید و سود پیش بینی شده تعدیل شود.

تعدیل به دو صورت می باشد. تعدیل مثبت که به افزایش EPS منجر می شود و تعدیل منفی که به کاهش EPS می انجامد. تعدیل مثبت و منفی بر روی قیمت معاملاتی سهم نیز تاثیر مثبت و منفی می گذارد.

مفهوم یازدهم: بسته شدن نماد

هر گونه تغییر، اعم از تغییر در اصول اساسی شرکت مانند تغییر محل، تعدیل با اهمیت EPS، افزایش سرمایه و تعیین اعضای هیئت مدیره و …تنها در صورتی امکان پذیر است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود.

در این صورت نماد معاملات سهام شرکت تا زمان تصمیم گیری در خصوص موارد فوق در تابلوی بورس به وضعیت متوقف در خواهد آمد.

لازم به ذکر است، بعد از تصمیم گیری در خصوص موارد فوق و با اجازه سازمان بورس، سهام شرکت مورد نظر با قیمت جدید وارد تابلو خواهد شد یا اصطلاحاً نماد بازگشایی می شود و در اولین روز باز شدن، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نمی کندو سقف و کف قیمتی ندارد.

مفهوم دوازدهم: مجمع عمومی 

شرکت ها دو نوع مجمع عمومی دارند: مجمع عمومی عادی سالیانه و مجمع عمومی فوق العاده

مجمع عمومی عادی:

هر سال یکبار و حداکثر ۴ ماه پس از پایان سال مالی تشکیل می گردد و در آن به موضوعاتی مانند تعیین اعضای هیئت مدیره شرکت ، بررسی  وضعیت عملکرد شرکت ، تعیین سودقابل توزیع بین سهامداران و تعیین روزنامه رسمی شرکت ( جهت درج اطلاعیه های شرکت ) می پردازد.

مجمع عمومی فوق العاده :

درصورتی که هیات مدیره شرکت بخواهند در خصوص موضوعاتی غیر از موضوعاتی که در مجمع عمومی عادی مطرح می شود و نیاز به اخذ رای سهامداران است ، تصمیم گیری نمایند، این مجمع تشکیل می شود.موضوعاتی مانند ترمیم هیات مدیره شرکت ( درصورت استعفاء یا فوت هریک اعضای از هیات مدیره)، تصمیم در مورد افزایش سرمایه وسایر تغییرات در اساسنامه شرکت از اختیارات مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام است .

مفهوم سیزدهم: سود تقسیمی (DPS)

عبارت ست از سودی  که توسط مجمع عمومی تصویب شده و طبق قانون تجارت شرکت ها باید حداکثر ۸ ماه پس از تصویب مجمع به سهامدارانی که در روز تشکیل مجمع سهامدار شرکت بوده اند، پرداخت  گردد.

 مفهوم چهاردهم : افزایش سرمایه 

شرکت ها به منظور تأمین منابع موردنیاز برای اجرای طرح‌های توسعه ای و رشد سرمایه‌گذاری‌ها،اقدام به افزایش سرمایه می کنند 

شرکت‌باید قبل از افزایش سرمایه، ابتدا معمولا مدارک و مستندات افزایش سرمایه را روی سامانه کدال ارسال می‌کنند. همچنین چند روز قبل از بسته شدن نماد و برگزاری مجمع عمومی فوق العاده افزایش سرمایه، آگهی برگزاری مجمع روی سایت کدال قرار می‌گیرد.

افزایش سرمایه به چند  روش انجام می‌شود:

• از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه

• از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم

• از محل صرف سهام

در روش اول، افزایش سرمایه و سهام از محل اندوخته های شرکت انجام می شود که در آن نیازی به پرداخت وجه از سوی سهامداران نیست.

در روش دوم، شرکت سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه را به ازای دریافت ۱۰۰۰ ریال برای هر حق تقدم (به قیمت اسمی سهم) به سهامداران می‌فروشد. به بیان دیگر شرکت به منظور افزایش سرمایه ابتدا به سهامداران خود این حق را می‌دهد تا افزایش سرمایه دهند و این حق را به صورت برگه‌هایی با نام حق‌تقدم به سهامداران خود اعلام می‌کند.

در روش سوم با سلب حق تقدم سهامداران، سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه به قیمت بازار مورد پذیره‌نویسی کلیه متقاضیان قرار می‌گیرد. در این روش منافع سهامدار قدیمی از مابه التفاوت قیمت اسمی و قیمت بازار تأمین می شود.

لازم به ذکر است، افزایش سرمایه به سهامداری تعلق می‌گیرد که در تاریخ اجرای مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت مبنی بر افزایش سرمایه، مالک سهام شرکت باشد.