بر اساس تبصره الحاقی به ماده یک قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷، امکان صدور چک‌های الکترونیکی (داده پیام) به صورت قانونی فراهم شد و این نوع چک نیز مشمول قوانین و مقررات مرتبط با چک‌های کاغذی قرار گرفت. در راستای اجرایی شدن صدور چنین چک‌هایی هم بانک مرکزی مکلف شد ظرف یک سال از لازم الاجرا شدن این تبصره، زیرساخت‌ها و اقدامات لازم برای صدور و مطالبه چنین چک‌هایی را فراهم کند. سرانجام هم ۲۱ آبان سال ۱۴۰۱ از اولین چک الکترونیکی رونمایی شد.
بر اساس آخرین آمار اعلامی بانک‌های صادرات ایران، تجارت، پارسیان، رفاه کارگران، کشاورزی، پاسارگاد، قرض الحسنه رسالت، ملت، گردشگری، توسعه صادرات، توسعه تعاون، ملی ایران، سینا، شهر، اقتصاد نوین، آینده، قرض‌الحسنه مهر ایران، دی، خاورمیانه، صنعت و معدن، ایران‌زمین، سرمایه، کارآفرین و سامان به سامانه چکاد (سامانه چک امن دیجیتال) متصل شده و چک دیجیتال را عملیاتی کرده‌اند و بانک‌های سپه و مسکن نیز در مراحل پایانی فرآیند پیوستن به سامانه چکاد (سامانه چک دیجیتال) هستند.
الکترونیکی شدن ۱۰۰ درصدی چک در ۴ بانک
چک الکترونیکی که به تازگی آمنه نادعلی زاده مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با اشاره به آن گفت: در حال حاضر چهار بانک ملی، کشاورزی، ملت و رفاه خدمت چک الکترونیک را از پذیرش تا پرداخت به صورت غیرحضوری انجام می‌دهند؛ این بدان معناست که مشتری نیازی به مراجعه به شعبه و تحویل چک ندارد بلکه از طریق همراه بانک یا اینرنت بانک میتواند چک خود را وصول کند.
آمنه نادعلی زاده همچنین گفت: حتی اگر صادرکننده چک در بانک دیگری چک الکترونیک را صادر کرده باشد، مشتریان این چهار بانک میتوانند بدون مراجعه به شعبه چک خود را وصول کنند؛ این موضوع به همه بانک‌ها ابلاغ شده و چون یک رقابتی است به تدریج به سبد محصولات بانک‌ها اضافه می‌شود.
این ابزار پرداخت که محمد نوری کارشناس امور چک در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرنگاران جوان با تاکید بر اهمیت توسعه آن بیان کرد: توسعه و تکمیل فرآیند چک الکترونیکی اهمیت زیادی در بهبود نظام مالی و بانکی دارد. اولاً، این فرآیند میتواند به کاهش زمان و هزینه‌های مرتبط با پردازش چک‌های کاغذی کمک کند، زیرا انتقال و تأیید پرداخت‌ها به‌صورت آنی انجام می‌شود. ثانیاً، امنیت بیشتری را فراهم می‌کند، زیرا با استفاده از فناوری‌های رمزنگاری، امکان تقلب و دستکاری به حداقل می‌رسد. ثالثاً، دسترسی به اطلاعات مالی و انجام تراکنش‌ها برای کاربران راحت‌تر می‌شود، که این خود منجر به افزایش رضایت مشتریان می‌گردد. در نهایت، توسعه این فرآیند موجب ترویج فرهنگ بانکداری دیجیتال و افزایش شفافیت مالی در جامعه خواهد شد.
در ادامه هم فرزانی کارشناس امور بانکی در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرده بود: این نوع چک جذابیت‌های خودش را دارد. تسریع در صدور چک، حذف دخل، تصرف و جعل توسط دارنده چک و کاهش مراجعه حضوری از مزیت‌های آن محسوب می‌شود. اقدام به صدور چک‌های الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در مبادلات سبب کاهش هزینه‌های مبادلاتی می‌شود. همچنین تسریع و شفافیت در معاملات را میتواند به همراه داشته باشد که این مورد میتواند به اقتصاد کشور کمک کنند.
گفتنی است، حالا بانک مرکزی همه بانک‌ها را به پذیرش بین بانکی چک‌های دیجیتال سایر بانک‌ها در سامانه چکاوک مکلف کرده است که می‌طلبد بانک‌های دیگر هم در الکترونیکی شدن ۱۰۰ درصدی این ابزار اهتمام ویژه به خرج دهند.
منبع خبر : ایران اکونا
