به گزارش سرمایه گستران ، اهمیت بهره گیری از محصولات فولادی کیفی در صنعت ساختمان بر کسی پوشیده نیست که این امر با توجه به زلزله خیز بودن کشور از حساسیت دو چندان برخوردار است. خبرنگار هفته نامه آتشکار در گفتگویی اختصاصی با دکتر نادر فنایی که دکترای زلزله با درجه عالی از دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۸۷ دارد ومولف بالغ بر ۱۰ جلد کتاب در حیطه مهندسی عمران است ، به تحلیل و کنکاش این موضوع پرداخته که مشروح آن را در ادامه می خوانید :
دکتر فنایی گفت : پس از مطالعه تعدادی از گزارش های زلزله کرمانشاه و خرابی های آنها دریافتم بیشتر مشکلات ساختمان های بتنی مربوط به آرماتوربندی نامناسب و عدم اجرای وال پست ها بوده است. مطلع هستم در بسیاری از شهرهای ایران از میلگردهای بی کیفیت چینی به دلیل ارزان بودن آن، استفاده می شود . به عنوان مثال در شهر کرج چندسال پیش آرماتوری استفاده می شد که در تستهای کشش خیلی خوب جواب می داد ولی هنگام خم کردن، به راحتی می شکست. با وقوع یک زلزله بزرگ، ساختمان های بتنی که از این میلگردهای بی کیفیت استفاده کرده اند، محکوم به ویرانی هستند.
اهمیت کنترل کیفیت فولاد و نحوه استفاده از آن
وی در خصوص کنترل کیفیت سازه های فولادی افزود : به شرط تهیه فولاد از کارخانه های معتبر، فولاد مصالح مناسب و شکل پذیری است که کنترل کیفیت آن کارخانه ای و بسیار عالی است. همه مشکلات سازه های فولادی که می تواند در زلزله به خرابی آنها منجر شود، مربوط به اتصالات آنها است. بخشی از کنترل کیفی سازه های فولادی به ساخت اسکلت بر می گردد که عملاً در پروژه های بزرگ، کارفرما معمولاً یک ناظر مقیم در محل کارخانه اسکلت فلزی دارد که بر کلیه مراحل ساخت اعم از تسمه سازی، مونتاژ کاری، جوشکاری و رنگ آمیزی نظارت دارد. مرحله بعد، حمل و نصب اسکلت است که مراقبتهای خاص خود را می طلبد .
مزایای سازه های فولادی درمقایسه با ساختمان های بتنی
دکتر فنایی مزایای سازه های فولادی درمقایسه باساختمانهای بتنی را چنین برشمرد : فولاد ذاتاً مصالح بسیار بهتری نسبت به بتن است و مشکلات بتن مانند افت و خزش را ندارد، فولاد بر خلاف بتن، دارای خواص یکنواخت و شکل پذیر است و کنترل کیفیت آن نسبت به بتن که کارگاهی است، کارخانه ای می باشد ، فولاد نسبت مقاومت به وزن بسیار بالاتری از بتن دارد که به کوچکتر شدن ابعاد سازه فولادی منجر شده و نهایتاً سازه سبکتر هم می شود. سبکتر شدن ساختمان، یک مزیت بزرگ برای ساختمان اسکلت فولادی در مواجهه با زلزله است، چون نیروی زلزله متناسب با وزن سازه است ، یکی از مهمترین عواملی که موجب نجات ساختمان در زلزله می شود، شکل پذیری سازه و مصالح آن است و فولاد شکل پذیری را در حد بسیار مطلوبی دارا می باشد، این در حالی است که بتن غیر مسلح فاقد شکل پذیری است و رفتار کششی آن هم بسیار ضعیف و نامطلوب است و حتی علیرغم استفاده از آرماتور در سازه های بتنی مسلح، باز هم شکل پذیری ساختمانهای بتنی از ساختمانهای اسکلت فولادی با همان سیستم باربر جانبی، کمتر خواهد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسیادامه داد : فضای اشغال شده توسط ستونهای ساختمان اسکلت فولادی به مراتب کمتر از فضای اشغال شده توسط ستونهای ساختمان اسکلت بتنی است و بنابراین یکی از مزایای ساختمانهای اسکلت فولادی، فضای مرده کمتر آنهاست ، در مقایسه با ساختمانهای اسکلت بتنی، سرعت اجرای ساختمان های اسکلت فولادی بسیار بیشتر است ، در صورتی که ساختمان نیاز به مقاوم سازی داشته باشد، ساختمان اسکلت فولادی در مقایسه با ساختمان اسکلت بتنی به علت خاصیت جوش پذیری فولاد، هم به مراتب آسان تر و هم به مراتب ارزان تر، مقاوم سازی می شود و نهایتاً چنانچه به هر دلیلی، نیاز به تخریب ساختمان باشد، ساختمان اسکلت فولادی هم هزینه تخریب کمتری دارد و هم به علت قابلیت بازیافت مقاطع فولادی، ارزش اسقاط بسیار بالاتری دارد.
مزایای تیرآهن بال پهن نسبت به تیرورق
دبیر کمیته آموزش دوره چهارم انجمن سازه های فولادی ایران در پاسخ به این سوال که مزایایتیرآهن بال پهن نسبت به تیرورق چیست چنین گفت : از مزایای تیر آهن بال پهن نسبت به تیرورق، می توان به کاهش زمان آماده سازی، کاهش هزینه های ساخت، کاهش ضایعات و پرت مصالح را برشمرد. کیفیت نامطمئن جوشهای غیرکارخانه ای در ساخت تیرورق ها نیز از عواملی است که افراد را به استفاده از تیرآهن های با کیفیت کارخانه ای ترغیب می کند.
بالاترین کیفیت تولیدات فولادی در کشور، متعلق به ذوب آهن اصفهان است
وی بیان کرد : با توجه به اینکه اینجانب سالهاست در دانشگاه، دروس طراحی سازه های فولادی ۱ و ۲ و همچنین درس طراحی لرزه ای سازه های فولادی را تدریس می کنم، کم و بیش با فولاد و صنعت تولید آن آشنا هستم. بنده اطلاع دارم که ذوب آهن اصفهان، اولین و بزرگترین کارخانه تولید کننده فولاد ساختمانی در ایران است .انواع میلگرد، انواع نبشی و ناودانی و پروفیلهای IPE و IPBوحتی پروفیلهای بال پهن سبک و متوسط (HEA و HEB) در سبد محصولات ذوب آهن اصفهان است . بالاترین کیفیت تولیدات فولادی در کشور، متعلق به ذوب آهن اصفهان است.
اهمیت مطلع بودن خریدار ساختمان
وی افزود : اگر بخواهیم از دید خریدار به صنعت ساختمان نگاه کنیم، می بینیم گرانترین چیزی که ممکن است یک نفر پس از سالها بتواند با مشقت بخرد، ساختمان است. در حالی که هیچ اطلاعاتی در مورد کیفیت مصالح، نوع و شماره پروفیلها و آرماتورها و نقشه های سازه ای…. ندارد، در حالی که این حق او است که در ازای پول کلانی که می پردازد، از کیفیت و نوع مصالح و جزئیات دقیق اسکلت سازه اش مطلع باشد. سال ها پیش بحث لزوم داشتن شناسنامه فنی ساختمان برای همه ساختمانها مطرح شد که متأسفانه پس از مدتی به فراموشی و بایگانی سپرده شد و این حق مسلم خریداران ساختمان تضییع گردید. مصاحبه از : سمیه ایزدی