رضا اخلاق پور *-* کارشناس و تحلیگر بازار سرمایه
بالاخره در هفته گذشته برجام به سرانجام رسید و تحریم های خصمانه غرب علیه کشورمان لغو شد .لغو تحریم ها موضوعی است که می تواند بر عملکرد و سودآوری صنایع و گروه های مختلف اقتصادی تاثیر گذار باشد و اثرات گوناگونی بر صنایع مختلف بویژه صنایع بانکی ،خودرویی ،پالایشی ،پتروشیمی ،حمل و نقل و…داشته باشد .ضمن اینکه همچنین لغو تحریم ها می تواند باعث شود تا دارایی های بلوکه شده ایران آزاد شود و راه افزایش میزان صادرات نفت خام و سایر کالاها و همچنین ورود سرمایه های خارجی به کشورمان تسهیل شود .
تاثیر لغو تحریم ها بر اقتصاد یک شبه نیست
بسیاری از مردم انتظار دارند که با لغو تحریم ها ،به سرعت تاثیر این رخدادرا در وضعیت معیشتی خود احساس کنند وحتی برخی از مردم، تقاضا های خود را برای خرید برخی کالاها مانند خودرو را به بعد از لغو تحریم ها موکول کرده بودند تا بتوانند پس از اجرای برجام و برداشته شدن تحریم ها کالاها ی مورد نظر خود را به قیمت ارزان تر خریداری نمایند، این در حالی است که به نظر می رسد که لغو تحریم ها نمی تواند به سرعت بر عملکرد و سودآوری صنایع مختلف اقتصادی تاثیر گذار باشد واحتمالآ مدت زمانی طول خواهد کشید تا تاثیر لغو تحریم ها بتواند بر صنایع مختلف مشخص شود. ضمن اینکه تاثیر بر داشته شدن تحریم ها بر شرکت ها و صنایع مختلف اقتصادی با توجه به نوع فعالیت شان متفاوت خواهد بود،به طور مثال صنایعی مانند صنایع بانکی ، خودرو ، کشتی رانی ، نفت و گاز و پتروشیمی ، صنعت برق و داروسازی از جمله صنایعی هستند که بیشترین تاثیر را از لغو تحریم ها خواهند داشت
تاثیر لغو تحریم ها بر صنعت بانکداری
در چند سال گذشته و با تشدید تحریم ها ،گروه ها وصنایع مختلف بازار سرمایه تحت تاثیر تحریم ها قرار گرفتند که گروه های بانکی یکی از گروه هایی بود که به لحاظ محدودیت در نقل و انتقال بین المللی پول، بیشترین تاثیر را از تحریم ها داشت و هزینه های زیادی را در عملیات ارزی و بانکداری به کل سیستم بانکی کشور تحمیل کرد ، اما با رسیدن به توافق جامع هسته ای و لغو تحریم ها ، گروه بانکی بیشترین تاثیر مثبت را از لغو تحریم ها خواهد داشت ، چرا که بر داشته شدن تحریم ها و همچنین برقراری مجدد سوئیفت می تواند باعث کاهش هزینه عملیات بین المللی بانک ها وافزایش سود آوری آنها شود.
تاثیر لغو تحریم ها بر صنعت نفت و پتروشیمی
هر چند که کاهش قیمت نفت خام می تواند بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر سودآوری صنایع نفتی و پتروشیمی تاثیر گذار باشد ،اما لغو تحریم ها و بخصوص لغو تحریم های بانکی و حمل و نقل از جمله عواملی هستند که می تواند باعث افزایش میزان صادرات وهمچنین کاهش هزینه های صادرات و به تبع آن افزایش سود آوری شرکت های گروه نفت، پالایش و پتروشیمی شود.
افزایش تولید و تقاضا ،عامل رونق اقتصادی
هر چند که لغو تحریم ها می تواند باعث تسهیل در روابط تجاری و ورود سرمایه گذاران خارجی شود ،اما به نظر می رسد تا زمانی که تقاضا در بخش های مختلف اقتصادی افزایش نیابد ، افزایش ورود سرمایه گذاری های خارجی ،نه تنها نمی تواند باعث رونق اقتصادی شود ،بلکه می تواند باعث افزایش میزان تولید و ادامه رکود در صنایع و گروه های مختلف بازار شود بنابراین لازم است تا مسئولین با ارائه راهکارهایی از جمله ارائه بسته خروج از رکود ومشوق های سرمایه گذاری و… ،زمینه افزایش تقاضا ورونق اقتصادی را در بخش های مختلف اقتصادی فراهم نمایند .
افزایش صادرات ،لازمه افزایش رونق اقتصادی
در حال حاضر کاهش قدرت خرید مردم و افزایش خوش بینی از بهبود وضعیت اقتصادی پس از اجرای برجام و لغو تحریم ها وهمچنین کاهش قیمت جهانی برخی کالاها و مواد اولیه ؛باعث کاهش تقاضا وقیمت کالا ها در بخش های مختلف اقتصادی شده است ، بنابراین به نظر می رسد تا زمانی که تقاضا برای خرید کالاها و خدمات افزایش نیابد، افزایش سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی ،نه تنها باعث افزایش رونق اقتصادی نمی شود،بلکه باعث افزایش عرضه وکاهش بیشتر قیمت هاو ادامه رکود در صنایع مختلف بازار می شود ،بنابراین لازم است تا مسئولین با ارائه راهکارهایی از جمله ارائه مشوق ها و جوایز صادراتی و… ، زمینه افزایش صادرات کالا و خدمات را به خارج از کشور فراهم نماتیند ،تا از این طریق بتونند باعث افزایش تولید ،اشتغال زایی وبه تبع آن بهبود تراز تجارت خارجی ،کنترل و کاهش نرخ تورم و افزایش رونق اقتصادی در کشور شوند.
