به گزارش سرمایه گستران از اصفهان، در این نشست جبار رحمانی دکترای مردم شناسی گفت: تعزیه یکی از مهمترین تجلی های خیال مردم ایران است.
وی با بیان این مطلب افزود: تعزیه هنری است که با جان و دل مردم آمیخته است.
رحمانی با بیان اینکه سخن گفتن درباره تعزیه سخت است، تصریح کرد: برای تعزیه می توان منشاهای بسیاری آورد و این هنر آیینی ریشه در ادبیات و تاریخ ایران دارد.
این دکترای مردم شناسی با طرح این سوال که چرا اینقدر تعزیه مهم است، گفت: آیین های عزاداری و چگالی هنرها این قدر مهم است که می تواند مبنای یک دوره تاریخی قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه درباره موسیقی و اجرای تعزیه کمتر سخن گفته شده است، خاطر نشان کرد: تعزیه در دل و جان انسان ها غوغا می کند و چه بسا که نخبه های مردمی خودجوش آیینه داران این هنر عظیم ایرانی اسلامی هستند.
رحمانی با بیان اینکه تمام عواملی که در تعزیه ایفای نقش می کنند از میان مردم برخاسته اند، اظهار کرد: در تعزیه افراد از دستگاه های مهم نیستند و نخبه های متمایزی نیستند و همین چهره های مردمی هستند.
این دکترای مردم شناسی تصریح کرد: در حوزه کارهای تحقیقی و پژوهشی تعزیه، ۴۰ سال پیش تر نیامده ایم و کم کم میراث داران و بزرگان آن را از دست خواهیم داد.
رحمانی با بیان اینکه تعزیه بازنمایی زندگی مردم است، خاطر نشان کرد: تعزیه مانند آینه ای است که تاریخ را تکرار می کند و با خلاقیت به ساخت زندگی ما کمک می کند.
وی اذعان داشت: در تعزیه مرز بین مخاطب و هنرمند وجود ندارد و همه با هم برای تکمیل آن مشارکت دارند و هنرمند تعزیه به این باور رسیده است که در این هنر باید با مردم تعامل داشته باشد.
به گفته رحمانی، تعزیه اوج پیچیدگی و غنای هنرهای مذهبی و آیینی است.
وی ابراز داشت: این آیین های مذهبی مبتنی بر دین مردم ساخته شده است و الگوهای بنیادی و نقشه ای برای زندگی ماست.
رحمانی با تاکید بر اینکه مساله آموزش می تواند تعزیه را نجات دهد، افزود: گذشتگان برای ترویج و ادامه این هنر آیینی فقط شاگرد تربیت می کردند در حالی که بُعد آموزشی آن در سطح گسترده مغفول مانده است.
وی گفت: تعزیه مفهوم ایده آلی است که مردم می خواهند چیزی را با آن خلق و بازسازی کنند.
رحمانی تعزیه را مینیاتوری از کل جامعه دانست و گفت: در تعزیه جهان بینی مردمی و نظام رفتاری خاصی وجود دارد به طوری که در بازسازی واقعه کربلا با تعزیه کوچکترها در هر بخش به بزرگترها احترام می گذارند.
سخنران این برنامه ادامه داد: کار آیین های مذهبی معنابخشی به زندگی است و تعزیه در این میان به خوبی این موضوع را به تفسیر می کشد.
او با بیان اینکه تعزیه به زندگی تربیت عاطفی می دهد، اضافه کرد: تعزیه قواعد بنیادی و اخلاقی مانند نگاه داشتن حرمت را به منصه ظهور می نشاند. تعزیه باید آموزش داده شود و گرنه کم کم فراموش می شود.
در ادامه این برنامه، دکتر حسینعلی مومن زاده گفت: معماری تعزیه بسیار مهم است و جامعیت آن نیز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
او با بیان اینکه سبک اصفهانی تعزیه بسیار خاص و منحصر بفرد است، ادامه داد: عرب ها، ترک ها، لرها و کردها هر کدام سبک خاصی در تعزیه دارند اما سبک اصفهانی با جامعیتی که دارد تلفیقی از تمام سبک هاست و در خور توجه است.
مومن زاده اظهار کرد: سبک اصفهانی تعزیه بسیار فراگیر و نسخه ای از تمام سبک هاست.
او با بیان اینکه باید گفته های تعزیه به صورت مکتوب درآید،گفت: هر گاه یکی از پیشکسوتان این هنر آیینی رخ در نقاب خاک می کشد می گوییم یکی از پایه های تعزیه اصفهان رفت اما هیچگاه به دنبال این نبودیم که گفته های ارزشمند این پیشکسوتان را مکتوب کنیم.
در ادامه این نشست محمدتقی سعیدی محقق و پژوهشگر موسیقی و تعزیه درباره این دو هنر سخن گفت و افزود: تقلیدهای کورکورانه و نیمه جان از این هنر بلای نابودی آن خواهد شد.
او ادامه داد: ای کاش افرادی که می خواستند تقلید کنند درست عمل می کردند و شبیه آنهایی که از شعر حافظ تقلید می کنند و شعری نو خلق می کنند اینگونه بودند.
این محقق برجسته در خلال صحبت هایش قطعاتی از بخش های تعزیه را به آواز خواند.
گفتنی است در این برنامه سه بخش تعزیه با حضور هنرمندان و پیشکسوتان این رشته برگزار شد و در پایان از آنها تجیل شد. در کنار این برنامه نمایشگاه عکس جلوه های تعزیه با حضور پیشکسوتان این عرصه و جمعی از علاقمندان در گالری شماره یک سعدی افتتاح شد.
