داستان از اواخر دهه ۷۰ شروع شد؛ ابتدا فقط قلیان بود و دود، فروشندگان قلیان تبلیغ می کردند که چون دود تنباکو از میان آب رد می شود از سیگار بی خطرتر است، اما وقتی که خطر مصرف یک وعده قلیان برابر مصرف یکصد نخ سیگار اعلام شد، سودجویان تصمیم گرفتند تله های دیگر مانند عرضه قلیان همراه توتون های میوه ای را امتحان کنند.
تله هایی که یکی پس از دیگری عوارض قلیان را چند برابر می کنند؛ بطور مثال با آمدن توتون های میوه ای به بازار معلوم شد که ۸۰ درصد محتویات تنباکو و توتون قلیان های معسل(میوه ای)، مواد شیمیایی و اسانس ها هستند.
این محتویات شیمیایی، عوارض مضاعفی را علاوه بر دود تنباکو بر سلامت مصرف کنندگان وارد می کنند.
خسرو صادق نیت رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سال گذشته حتی از وجود مواد روانگردان در قلیان ها و مسمومیت چند نفر پس از استعمال قلیان خبر داد.
قلیان طی تمام این سال ها در قهوه خانه ها و قلیان سراها قانونی و غیرقانونی عرضه می شد اما چندسالی است که قلیان از پستوی قهوه خانه ها و قلیان سراها نیز خارج و وارد پارک ها شده است.
مردمی که برای استفاده از هوای تازه به پارک ها مراجعه می کنند، به جای هوای تازه و دلپذیر با فروشندگان قلیان ها مواجه می شوند.
متاسفانه با آغاز سال جدید در برخی پارک ها، شاهد عرضه توتون و تنباکو در لیوان های کاغذی – قلیان یک بار مصرف – بودیم.
این بار سودجویان با ریختن مقداری آب پرتقال طبیعی در لیوان و گذاشتن فویل و توتون بر سر آن و وصل کردن یک شلنگ پلاستیکی، محصول ارزان تر و جذاب تری برای جوانان تهیه دیده اند تا آنان را به دنیای پردود خود دعوت کنند.
سودجویان از آب پرتقال طبیعی استفاده می کنند تا این باور را به جوانان القا کنند که عوارض قلیان همراه این آب میوه طبیعی کاهش یافته و طعم آن مطبوع تر می شود، این درحالیست که تنباکو، درجه حرارت، دود و ذغال قلیان، همه و همه سرطان زا است و مخاط ریه و دهان را دچار مشکل می کند.
از سوی دیگر برخی کارشناسان بهداشتی نسبت به مایعات داغ در لیوان های یکبار مصرف هشدار داده اند و علاوه بر این توتون و تنباکو، دروازه ای است که فرد را به سمت استعمال دخانیات دیگر مانند سیگار و همچنین مواد مخدر و محرک، مستعد می سازد.
** توتون به هر شکلی که عرضه شود، خطرناک است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این باره به خبرنگار سلامت ایرنا می گوید: توتون و تنباکو به هر شکلی که عرضه شود اعم از قلیان ها سنتی، پیپ و قلیان های یکبار مصرف کاغذی، برای سلامتی مضر و خطرناک است.
احمد جنیدی تاکید می کند: مردم باید بدانند فقط برای تامین منافع یک عده سودجو نباید به دام آنان بیافتند و سلامت خود، خانواده و اطرافیانشان را به خطر بیاندازند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، اگر فرد غیرسیگاری، یک ساعت نزد فردی که قلیان مصرف می کند بنشیند مانند آن است که معادل شش تا هشت نخ سیگار مصرف کرده است.
** فروش قلیان در پارک ها مجاز نیست
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: فروش قلیان در پارک ها و از سوی دستفروشان، مجاز و رسمی نیست.
جنیدی از ماموران شهرداری و نیروی انتظامی خواست تا نسبت به جمع آوری این دست فروشان اقدام کنند.
وی یادآور شد: مصرف قلیان موجب بروز بیماری های متعدد از بیماری های تنفسی گرفته تا خونی، می شود.
** رشد نگران کننده مصرف قلیان در کشور
بنا به آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، مصرف روزانه قلیان تا سال ۸۶ روند کاهشی یا ثابت داشت، اما از سال ۸۸ مصرف روزانه آن زیاد شده است.
طبق این آمار، مصرف قلیان در نوجوانان ۱۳ تا ۱۶ سال کشور بیش از دو برابر رشد یافته که این میزان رشد بین دختران بیشتر بوده است.
شیوع مصرف مواد دخانی شامل سیگار و قلیان در سال ۸۲ در پسران ۱۶ درصد بود که در سال ۸۶ به ۳۱٫۵ رسیده و در دختران از ۸٫۷ درصد به ۲۰ برابر افزایش یافته است.
برداشت های نادرست از مصرف قلیان، نگرانی های جدی را ایجاد کرده، بطور مثال اغلب افراد تصور می کنند که قلیان، عارضه ای ندارد درحالیکه مجرای عبور دود قلیان می تواند حاوی آلودگی های میکروبی و قارچی بوده و خطر ابتلا به هپاتیت و سل را در مصرف کنندگان قلیان بیشتر است، از سوی دیگر مصرف یک وعده قلیان برابر با مصرف یک تا پنج پاکت سیگار است.
به هرحال شیوع مصرف قلیان در کشور به عنوان یک ماده دخانی و بیماری زا و دروازه استعمال مواد مخدر و محرک در کشور، شتاب زده و نگران کننده است و نه تنها تاکنون اقدامی جامع برای مبارزه با آن اتفاق نیافتاده بلکه سودجویان هر بار قلیان را با شیوه ای جدید به مردم عرضه می کنند و جوانان مشتریان هدف آنها هستند.
