روزشمار تحولات داخلی و بینالمللی هفته منتهی به ۳۱تیرماه
در هفته پایانی تیر ماه شاهد رخدادهای متنوعی در عرصههای گوناگون اقتصادی در کشور بودیم. طی این هفته در حوزه اخبار کلان اقتصادی؛ آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که در دو ماهه نخست سال جاری میزان تسهیلاتدهی به بخشهای اقتصادی نسبت به دو ماه نخست سال قبل ۴۵.٧ درصد رشد کرده است. میزان کل تسهیلات اعطایی در دو ماه نخست سال جاری معادل ۴٨.٩ هزار میلیارد تومان بوده که در حدود ٣/ ۶۶ درصد این رقم، به بخش سرمایه در گردش بنگاهها تخصیص یافته است. در همین حال معاون مالیاتهای مستقیم سازمان امور مالیاتی کشور اعلام کرد: ٣١ تیرماه، آخرین مهلت ارائه الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی و اجاره املاک برای عملکرد سال ١٣٩۴ است و تسلیم نکردن اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر جریمه ۴٠ درصدی به دنبال دارد. در حوزه اخبار کلان نیز معاون وزیر کار با اعلام حذف یارانه ۲۰۰ هزار نفر از پردرآمدها در سال جاری گفت: ۶ هزار میلیارد تومان کسری بودجه در بخش تامین یارانه وجود دارد. به گفته احمد میدری بر اساس قانون یارانه چهار میلیون نفر از دهکهای بالا پارسال حذف شد که با اعتراض ۸۰۰ هزار نفر همراه بود که یارانه آنان مجددا برقرار شده است.
در خصوص اخبار مرتبط به بانک و بیمه؛ بانک مرکزی بخشنامهای برای ابلاغ به سیستم بانکی در رابطه با تغییر قانون میزان سرمایه مورد نیاز برای تاسیس بانکهای برونمرزی در مناطق آزاد تجاری و صنعتی کشور منتشر کرد. این مصوبه که در تاریخ ٨ تیرماه توسط شورای پول و اعتبار تصویب شده بود، میزان حداقل سرمایه برای تاسیس بانکهای خارجی در مناطق آزاد را ۵٠٠ درصد افزایش داد. بر این اساس مطابق اعلام بانک مرکزی حداقل سرمایه از ٢۵ میلیون یورو به ١۵٠ میلیون یورو افزایش یافت که بر اساس محاسبات با قیمت یوروی آزاد، این مبلغ (١۵٠ میلیون یورو) معادل ۵٨۵ میلیارد تومان و با احتساب یوروی مبادلهای معادل ۵١١ میلیارد و ٢٠٠ میلیون تومان میشود.
در حوزه اخبار مربوط به صنعت استراتژیک نفت و انرژی؛ وزیر نیرو از مذاکره با شرکتهای زیمنس و رولز رویز برای همکاری در زمینه تولید ژنراتورهای موسوم به غیرمتمرکز و ایجاد نیروگاههای محلی و کوچک تولید برق خبر داد. در همین حال در حوزه نفت نیز مدیر امور بینالملل شرکت نفت با رد فروش و صادرات نفت ایران با تخفیفهای ویژه، اعلام کرد: ۸۰ درصد بازار از دست رفته نفت ایران در اروپا را پس گرفتیم. قمصری در مورد میزان صادرات نفت ایران به اروپا و مقایسه آن با دوران پیش از تحریم، گفت: آمارهای واقعی که از بارگیری نشأت میگیرد، نشان میدهد که حدود یک چهارم از نفت صادراتی ایران به اروپا ارسال میشود و میتوان گفت که به سطح صادرات پیش از تحریم بسیار نزدیک شده ایم. وی ادامه داد: هم اکنون حتی حجم قراردادهای ایران با اروپا فراتر از دوران پیش از تحریمهاست؛ در حقیقت میتوان گفت که ایران هماکنون۸۰ درصد بازارهای پیش از تحریم را باز پس گرفته است.
همچنین مدیرعامل شرکت پالایش و پتروشیمی منگلور هند نیز اعلام کرد این پالایشگاه ١.۴ میلیارد دلار از بدهی نفتی ٢.۵۶ میلیارد دلاری به ایران را از سال ٢٠١٣ تاکنون پرداخت کرده است. در همین حال خبر رسیده از آنجاکه بزرگترین میدانهای نفتی ایران در غرب کشور در کنار مرزهای عراق قرار دارند و با توجه به سرمایهگذاری هنگفت عراقیها با کمک شرکتهای بینالمللی برای بهرهبرداری از این میدانهای مشترک، وزارت نفت، توسعه هرچه سریعتر این میدانها را جزو اولویتهای کاری خود اعلام کرده است. بر این اساس ایران و چین درباره توسعه فازهای جدید دو میدان مشترک نفت در غرب کشور در حال مذاکرهاند.
در حوزه اخبار مرتبط با صنایع مختلف نیز اعلام شد روسیه در چارچوب توافقات و قراردادهای امضا شده با ایران، دو وام به مجموع ارزش ٢.٢ میلیارد یورو در اختیار کشورمان قرار میدهد که برای اجرای دو طرح ریلی و نیروگاهی پیش بینی شده هزینه خواهد شد. بازپرداخت این دو وام پنج ساله و با کارمزد ٢.٧٧ درصد خواهد بود. معاون وزیر صنعت با بیان اینکه روزانه فهرستی از کالاهایی که باید ارز مبادلاتی آنها حذف شود، به بانک مرکزی ارائه میشود، گفت: هیچ گروهی برای دریافت ارز مبادلهای در اولویت وزارت صنعت نیست. ولیاله افخمیراد در گفتگو با مهر گفت: روند توقف تخصیص ارز مبادلهای سرعت بیشتری گرفته و فهرست اسامی کالاهایی که باید از دریافت ارز مبادلهای حذف شوند، به صورت روزانه به بانک مرکزی ارسال میشود، این در شرایطی است که اگر اختیار حذف ارز مبادلاتی در دست وزارت صنعت، معدن و تجارت بود، در اسرع وقت تخصیص ارز مبادلاتی به کالاهای وارداتی را متوقف میکرد. در حوزه تجارت خارجی نیز یکی از مهمترین اخبار جنجال برانگیز این هفته مربوط به کشف بزرگترین محموله قاچاق پس از انقلاب در کشور است. فرمانده انتظامی هرمزگان از کشف بزرگترین محموله قاچاق پس از انقلاب در این استان خبر داد. سردار ملکی در تشریح جزئیات کشف این محموله گفت: پلیس استان هرمزگان موفق شد محمولهای از کالای قاچاق در قالب ٢١٠ کانتینر به ارزش بیش از ١٩٠ میلیارد تومان را کشف و ضبط کند.
مهمترین اخبار سیاسی
در ادامه ماجرای فیشهای نجومی حقوقی و واکنشها به آن، وزیر تعاون با بیان اینکه در جلسه آینده شورای حقوق و دستمزد برای حقوق و دریافتی وزرا تصمیمگیری میشود، گفت: پیشنهاد کل دریافتی در جلسه شورای حقوق و دستمزد برای بانکها، شرکتها و بیمههای بزرگ حداکثر زیر ٢٠ میلیون تومان است.
در این هفته همچنین نخستین گزارش دوسالانه «بان کی مون» دبیرکل سازمان ملل متحد درباره «برجام» و تداوم تحریمها و محرومیتهای باقی مانده علیه ایران درحالی به شورای امنیت ارائه شد که به ادعای وی اقدام تهران در آزمایش موشکهای بالستیک مغایر روح توافق هستهای است. با این حال، بان کی مون از اینکه اقدامات موشکی ایران را ناقض قوانین بینالمللی بنامد، اجتناب کرد. ویتالی چورکین نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل نیز در واکنش به این اظهارات اعلام کرد: براساس قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت که تمامی قطعنامه های ضد ایرانی قبلی را باطل کرد، تهران از انجام آزمایش های موشکی منع نشده است، بلکه به پرهیز از پرتاب دعوت شده است که میتواند نادیده بگیرد. در همین حال نماینده دایم آمریکا در سازمان ملل نیز گفت: با گذشت یک سال از حصول توافق هسته ای میان ایران و کشورهای ١+۵ (برجام)، تهران بطور آشکار به همه تعهدات خود در قبال این توافقنامه عمل کرده است. «سامانتا پاور» در نشست روز دوشنبه شورای امنیت که برای بررسی موضوع عدم گسترش سلاح ها برگزار شد، با ذکر اینکه ایران تاکنون به همه تعهدات خود در قبال برجام عمل کرده است، اجرای این تعهدات از سوی ایران را مایه پیشرفت صلح و امنیت جهانی و سبب خرسندی کشورش ذکر کرد. وی، خروج بیش از ٩٨ درصد از اورانیوم غنی شده ایران به خارج، تعطیلی راکتور های اراک و از کار افتادن ٢ سوم از سانتریفیوژ های ایران نشانه های بارزی از پایبندی ایران به مفاد این توافقنامه دانست و افزود که در سایه نظارت های آژانس بین المللی هسته ای بر فعالیت های هسته ای ایران، کشورش بطور مستمر در جریان این برنامهها بوده و تاکنون شاهد هیچگونه عدولی از سوی ایران نبوده است.
مهمترین اخبار بازار جهانی طلا و نفت
قیمت جهانی طلا در آغاز مبادلات روز چهارشنبه بار دیگر تحت تاثیر کاهش نسبی شاخص سهام در بازارهای بین المللی با افزایش همراه شد. به گزارش رویترز، افت شاخص سهام در بازارهای بین المللی در حالی موجب افزایش قیمت طلا شده است که از سوی دیگر انتشار آمارهای مثبت در خصوص وضعیت بازار مسکن آمریکا، ارزش دلار را به بالاترین سطح در ۴ ماه اخیر رسانده است. بر اساس این گزارش افزایش ارزش دلار مانع بزرگی برای رشد بیشتر قیمت جهانی طلا در بازارهای بین المللی به شمار می رود.
قیمت هر اونس طلا امروز چهارشنبه با ٠.١ درصد افزایش به بیش از ١٣٣٢ دلار رسیده است. قیمت طلا از ابتدای امسال تاکنون بیش از ٢۵ درصد رشد داشته است و اوایل ماه جاری به بیش از ١٣٧٩ دلار رسید که این رقم از مارس ٢٠١۴ میلادی بی سابقه بوده است. فعالیت های ساخت و ساز در بخش مسکن آمریکا طی ماه ژوئن روندی امیدوار کننده داشته است. به نظر میرسد با توجه به همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بسیاری از بانکهای مرکزی جهان برای اجرای سیاست های پولی انبساطی آماده می شوند و بعید به نظر می رسد که فدرال رزرو آمریکا بخواهد در چنین شرایطی نرخ بهره را افزایش دهد.
صندوق بین المللی پول هم در تازه ترین گزارش خود احتمال داده است که رشد اقتصادی جهان تا ٢ سال آینده کاهش خواهد یافت. نگرانی نسبت به تبعات خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مهمترین عامل موثر بر کاهش احتمالی رشد اقتصادی جهان خواهد بود. طی روزهای آینده آمارهای مهم اقتصادی منطقه یورو، بریتانیا آمریکا و چین منتشر خواهد شد و این آمارها تاثیر مهمی بر قیمت جهانی طلا خواهد داشت.. برگزاری نشست بانک مرکزی اروپا در روزهای آینده و روشن شدن نتایج این نشست نیز عامل مهمی در تعیین قیمت طلا و نوسانات نرخ ارز در بازارهای بین المللی خواهد بود.
در همین حال قیمت جهانی نفت در بازار معاملات آتی روز چهارشنبه با افزایش روبرو شد. به گزارش رویترز، قیمت جهانی نفت در ساعات اولیه بازار معاملات آتی روز چهارشنبه در منطقه آسیا به دلیل انتشار آمار کاهش ذخایر نفت خام آمریکا که کمتر از پیشبینیهای انجام گرفته بود، با روند صعودی روبرو شد. در همین حال قیمت نفت دریای برنت با ۱۳ سنت افزایش به ۴۶ دلار و ۷۹ سنت در هر بشکه رسید؛ ضمن اینکه قیمت نفت وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا نیز با ۷ سنت افزایش در برابر ۴۴ دلار و ۷۲ سنت به ازای هر بشکه معامله شد. همچنین بر اساس انتشار آمار ذخایر نفت خام آمریکا از سوی موسسه پترولیوم آمریکا، ذخایر نفت این کشور با ۲.۳ میلیون بشکه کاهش روبرو شد که پیش از این موسسه رویترز کاهش ۲.۱ میلیون بشکه را پیش بینی کرده بود. البته قرار است امروز سازمان اطلاعات انرژی آمریکا، گزارشی را در مورد ذخایر نفت خام این کشور اعلام کند که در صورت کاهش ذخایر نفت خام آمریکا، برای نهمین هفته متوالی آمار ذخایر نفت خام این کشور با روند نزولی روبرو خواهد شد.