سفر به گلستان، قدم در دالان تاریخ

به گزارش خبرگزاری سرمایه گستران از گلستان، مسافران و گردشگران برای آشنایی ملموستر با گذشته تاریخی، فرهنگ، آداب، رسوم، باورها و سنتهای طایفهای، مفاخر و مشاهیر، قومیتها، نحوه زندگی، هنر، ادبیات و صنایع دستی گلستان به موزههای این استان میروند و با ورود به دنیای گذشتگان اطلاعات بسیاری را از گذشته این استان سرسبز شمالی به دست میآورند.
استان گلستان یا همان خطه استرآباد از مناطقی است که به لحاظ حاصلخیزی خاک و آبوهوای مناسب در دورههای مختلف افراد در آن سکنی گزیدهاند و حالا با گذشت سالها تنها آثاری از آن دورههای کهن به جا مانده که گواه تاریخ ریشهدار این منطقه است، در سفر به این استان با شهرستان بندرگز که دروازه ورودی به استان گلستان است، روبهرو خواهید شد، شهرستانی هزار رنگ با ساحلی زیبا و جنگلهای پوشیده از درختان هیرکانی، مردمی مهماننواز که میزبانان شایستهای برای مسافران و گردشگران نوروزی هستند.
در سفر به گلستان، گردش در بندرگز را از دست ندهید
فانوس دریایی بندرگز: در این شهر فانوس دریایی با قدمتی بیش از یک قرن قرار دارد که توسط روسها بنا شده است و در نزدیکی ساحل این شهر قرار دارد، هدف از ساخت این سازه برج مانند، راهبری و هدایت کشتیهای بود که برای صادرات و واردات به خلیج گرگان میآمدند و در سواحل بندرگز لنگر میانداختند.
پس از طی مسافتی کوتاه به شهرستان کردکوی میرسید، این شهر که در ارتفاع ۳۵۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و یکی از شهرهای مسافرپسند و از معروفترین جاهای دیدنی گرگان است اما انگیزههای سفر به این منطقه چیست؟ آبوهوای معتدل، جنگلهای انبوه از مزایای این منطقه چشمنواز است، به طوری که تا ارتفاع ۲۴۰۰ متری این منطقه را جنگل پوشانده است، همچنین زمینهای زراعتی و چمنزارها و نقاطی همچون رودها و آبشارها، این شهرستان را در زمره جاهایی قرار میدهد که باید به آن سفر کرد اما اگر به این شهر سفر کردید حتماً از برج تاریخی آن دیدن کنید.
برج رادکان: برج رادکان کردکوی که با نام میل رادکان کردکوی نیز شناخته میشود، در جنوب شهرستان کردکوی با بیش از هزار سال قدمت، قرار گرفته است، این برج ۳۲ متر ارتفاع و ۱۵ متر قطر دارد و گنبد دو پوستهای آن، به صورت کشیده و مخروطی بلند است، با قرارگیری در مسیر جاده ابریشم، برج رادکان در گذشته راهنمای بازرگانان و مسافران بوده است.
در بخش فوقانی سازه، دو ردیف تزئینات آجری با گچبری گلهای مشابه گل لاله دیده میشود که به همراه کتیبه کوفی و پهلوی دورادور قسمت زیرین گنبد را پوشاندهاند، این اثر که از جاهای دیدنی کردکوی محسوب میشود، در پانزدهم دی ۱۳۱۰، با شماره ۱۴۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در سفر به گرگان باید چند روزی را برای گردش به این شهر اختصاص دهید، سکونت مردم از دوران سلجوقیان تا پهلوی موجب شده است تا آثار تاریخی فراوانی در این شهر پیدا شود، بنابراین برای تماشای آثاری همچون بافت تاریخی گرگان، کاخ موزه، کاخآقا محمدخان قاجار، مسجد گلشن، امامزاده نور، مدرسه عمادیه، تپههای تاریخی حاشیه شهر و بسیاری دیگر از بناهای تاریخی باید هر گردشگری برای گذر از این شهر وقت بگذارد.
جزیره آشوراده؛ بندر ترکمن: تنها جزیره ایرانی دریای کاسپین، منطقهای خالی از سکنه و متروک است که در ۱۰ کیلومتری بندر ترکمن قرار دارد و هر سال، هزاران گردشگر را بهسمت خود جذب میکند، جزیره آشوراده در سال ۱۳۵۴، بهعنوان یکی از ذخیرهگاههای زیستکره در جهان (مناطق حفاظتشده زیستی بینالمللی) معرفی شد و به ثبت جهانی رسید، این جزیره از مهمترین تالابهای جهان در لیست کنوانسیون جهانی رامسر به شمار میرود و بهعنوان یکی از ۵۹ منطقه بینالمللی ذخایر طبیعی ثبت شده (در سال ۱۳۵۹) و مهمترین پناهگاههای حیات وحش ایران شناخته میشود.
پل چوبی، قلعه مثلثی (یادگار اشغال روسها) و ویرانههای دژهای صفوی از مهمترین دیدنیهای جزیره آشوراده هستند، از جمله محبوبترین فعالیتهای گردشگری در این جزیره میتوان به تماشای پرندگان مهاجر، پیادهروی در سکوت جزیره و گوش سپردن به صدای امواج دریا، تماشای تپههای ماسهای جزیره و صحنه صید ماهیان خاویار، ماهیگیری، عکاسی از مناظر طبیعی و غروب خورشید، شنا و آبتنی، چیدن تمشک و انار ترش و قایقسواری دور جزیره اشاره کرد.
سفر به دل تاریخ با قدم در بافت قدیم شهر گمیشان
مگر میشود در سفر به گلستان، دیار گمیشان را با آن خانههای تاریخی چوبی که هنوز هم بعد از دههها استوار ایستاده است و برای هر بینندهای خودنمایی میکند، ندید، این شهر در ۵۵ کیلومتری شمالغرب گرگان واقع شده و نام گمیشان از محلی در شهر گمیش دپه به معنای تپه نقرهای گرفته شده است.
این شهر از قدیمیترین شهرهای ترکمننشین ایران است که پیشینه تاریخی کهنی دارد و بعد از گرگان، دومین شهر استان گلستان از لحاظ دارا بودن بافت تاریخی و فرهنگی است، بناهای بافت قدیم گمیشان متعلق به دوره قاجار و پهلوی معماری خاص و زیبایی دارند، بیشترشان دو طبقه و بعضی سه طبقه هستند و از چوب و تحت تأثیر معماری روسی ساخته شدهاند، در این خانهها اتاقهای تودرتو، دالانها و شومینههای هر اتاق منحصربهفرد و تماشایی هستند.
دیوار بزرگ گرگان: همانطور که در ابتدا مطرح شد استرآباد یا گرگان امروزی از دیرباز قبیله و مهاجران زیادی را در خود جای داده بود، دیوار بزرگ گرگان یکی از دلایل اثبات این ادعاست که متعلق به دوره ساسانیان است.
دیوار بزرگ گرگان بههمراه تأسیسات وابسته بهعنوان شاخصترین استحکامات دفاعی گرگان، از کرانههای شرقی دریای کاسپین در ناحیه گمیشان آغاز میشود و تا کوههای گلیداغ در شمال شرق کلاله ادامه دارد، این دیوار که از جاذبههای گردشگری استان گلستان به حساب میآید با نامهای دیگری همچون سد سکندر، سد فیروز، سد انوشیروان و قزلآلان نیز شناخته میشود.
در طول مسیر دیوار بزرگ گرگان ۳۶ قلعه و سه برج نگهبانی با پلان مربع و مستطیل وجود دارد، زمان ساخت دیوار بزرگ گرگان به دوره ساسانیان میرسد، دیوار بزرگ گرگان با ۲۰۰ کیلومتر طول، طولانیترین اثر معماری ایران باستان بعد از دیوار چین است و بهعنوان دومین دیوار بزرگ دنیا به حساب میآید، این دیوار یکی از سازههای دفاعی مشهور جهان است که شاهکاری از هوش ایرانیان محسوب میشود و به همین دلیل در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
در حال حاضر بهترین جایی که میتوانید دیوار بزرگ گرگان را ببینید، در منطقه پیشکمر در شمالشرقی کلاله، شمال گنبد کاووس بهسمت کلاله و مراوهتپه و همچنین روستای تمرقره قوزی است.
برج گنبد کاووس: با ورود به شهرستان گنبد کاووس حتماً از میل گنبد و شهر باستانی جرجان نیز دیدن کنید، برج قابوس که محلیها به آن میل گنبد نیز میگویند با قدمتی حدود هزار سال، مهمترین بنای تاریخی استان گلستان است و با ۷۲ متر ارتفاع بلندترین برج تمام آجری جهان است، شهرستان گنبد کاووس علاوه بر این برج تاریخی، دیدنیهای دیگری نیز دارد که میتوان به آرامگاه خالد نبی، امامزاده یحیی بن زید، دریاچه مصنوعی گنبد کاووس، پارک توریستی الغدیر، بازار بزرگ روسها، مجتمع سوارکاری گنبد کاووس، شهر تاریخی جرجان، سد گلستان یک و دو، و سه تالاب آلماگل، آجی گل و آلاگل اشاره کرد.
شهر باستانی جرجان: شهر باستانی جرجان در سه کیلومتری غرب گنبدکاووس در استان گلستان قرار دارد و در طول قرنها، مرکز ولایات جرجان و طبرستان و گاهی نواحی همجوار بوده است، همچنین از این شهر بهعنوان یکی از شهرهای بزرگ جهان اسلام یاد میشود که همتزار شهرهایی همچون ری، مرو و جندی شاپور بوده است، با توجه به کاوشهای صورت گرفته، در ساخت جرجان از معماری و شهرسازی پیشرفتهای بهره برده بودند و بیش از هزار سال قبل، دارای امکاناتی همچون فاضلاب شهری، خیابانهایی با سنگفرشهای منقش آجری و سیستم آبرسانی به خانهها بوده است.
در این کاوشها بنایی از دوره سامانی و سلجوقی با اتاقها، چاههای بسیار، آبراهه و حوضهای آجری و نیز مسجدی از دوره سلجوقی با طرح چهار ایوانی و اتاقهای متعدد یافت شده است، از دیگر مکشوفات ارزشمند در این محوطه میتوان به تعداد زیادی ظرف و اشیای سفالی، آبگینه، سکه، مصنوعات فلزی، کاشی و اشیای استخوانی اشاره کرد که قدمت برخی از آنها به دو تا سه هزار سال پیش از میلاد میرسد، سفالهای کشف شده به شش دوره تاریخی ساسانی، اوایل اسلام تا اواخر دوره سامانی، سلجوقی، خوارزمشاهی، ایلخانی و تیموری تا صفوی تعلق داشتهاند و تنوع طرح، نقش، رنگ و لعاب آنها، بیانگر روند تکامل هنر سفالسازی گرگان در این دورهها و بازتابدهنده مناسبات این شهر با مراکزی همچون ساری، آمل، نیشابور و سمرقند است، شهر باستانی جرجان که از جاذبههای گردشگری گنبد کاووس محسوب میشود، در سال ۱۳۱۷ با شماره ثبتی ۴۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
زیارتگاه و گورستان خالد نبی: در انتهای شرقیترین بخش استان با زیارتگاه خالد نبی و گورستان آنکه محلی برای زیارت و سیاحت است، روبهرو خواهید شد، فضای اطراف این زیارتگاه و مناظر پیرامون آن، سراسر آرامش و مملو از زیباییهای غیرقابلوصف است، مکان آرامگاه بر فراز قله کوه گوگجه داغ قرار گرفته و چشمانداز زیبای آن بر بلندی کوه، همان چیزی است که سبب شده توجه طبیعتگردان به این منطقه جلب شود، خالد نبی در واقع یک مجموعه متشکل از گورستان خالد نبی، آرامگاه چوپان آتای و زیارتگاه خالد نبی است، این مجموعه یکی از مشهورترین و قدیمیترین جاهای دیدنی استان گلستان به شمار میرود.
شاید فکر بازدید از یک گورستان برایتان بسیار عجیب و ترسناک به نظر بیاید و در صورت پیشنهاد شدن به شما خیلی سریع آن را رد کنید اما لازم است بدانید تمام گورستانها شبیه هم نیستند و برخی ویژگیهایی دارند که آنها را از بقیه متفاوتتر کرده است، به طوری که به یک جاذبه گردشگری تبدیل شدهاند و گردشگران برای بازدید از آن بلیط هواپیما میخرند!
گورستان خالد نبی (Khalid Nabi Cemetery)، یکی از جالبترین گورستانهای ایران است که در شهر گنبد استان گلستان واقع شده و به زیارتگاه و سنگ قبرهای غیرمعمول و عجیبش معروف است، گرچه بخش زیادی از آن مورد تخریب و آتش سوزی واقع شده اما باز هم گردشگران زیادی برای بازدید از آثار باقی مانده راهی استان گلستان میشوند.
در مجموعه گورستان خالد نبی، قبرستان تاریخی و چندین زیارتگاه وجود دارند، این مجموعه به روی ارتفاعات و کوهستانهای استان گلستان واقع شده و محل تدفین خالد نبی است، چندین تندیس سنگی بزرگ و کوچک نیز در آن وجود دارند که نظرها را به خود جلب میکنند، اطراف مجموعه گورستان خالد نبی گرگان توسط چشماندازها و مناظر طبیعی و زیبا احاطه شده است و به همین سبب این منطقه جاذبه گردشگری مهمی در شمال کشور به حساب میآید.
منبع خبر : ایمنا