پایگاه خبری تحلیلی سرمایه گستران و به نقل از روزنامه آرمان امروز -اگر بخواهیم فهرستی از مشهورترین افراد دهه ۸۰ ایران تهیه کنیم، بدون شک نام متهم جنجالی‌ترین پرونده اقتصادی در آن به چشم می‌خورد؛ اردیبهشت سال ۱۳۸۰ بود که به یک‌باره نام «شهرام جزایری» دهان به دهان چرخید و جنجال زیادی در رسانه‌های کشور به پا کرد.
یکی از مشهورترین افراد حال حاضر ایران هستید. این شهرت با توجه به اتفاقاتی که رخ داده است و آنچه در افکار عمومی وجود دارد، گاهی منفی تلقی می‌شود. این شهرت چه طعمی دارد و آن را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فضای رسانه‌ای کشور مدت‌هاست در ارتباط با شهرام جزایری دچار توهم شده است. می‌توان گفت بر اساس اقدامات نامناسب، رسانه‌ها سال‌ها نام شهرام جزایری را در همه جا به کار برده‌اند. من سال‌هاست در مقابل این بازی‌های رسانه‌ای سکوت کرده‌ام و هنوز حق دفاع از خود را محفوظ نگه داشته‌ام. من تنها مدیر در سراسر دنیا هستم که ازکشور کانادا حکم خوش حسابی دریافت کرده‌ام، اما متاسفانه یا خوشبختانه رسانه‌ها سال‌ها فضای منفی در رابطه با شهرام جزایری ایجاد کردند. اگر رسانه‌ها نبودند مدت محکومیت من ۱۳ سال طول نمی‌کشید.
روند به دست آوردن این شهرت چگونه طی شد؟
طبیعی است زمانی که پرونده ای علیه یک شخص تشکیل می‌شود خیل عظیمی از مردم علیه متهم جبهه می‌گیرند، اما از طرف دیگر برخی از شهروندان هم موافق اقدامات من بودند. شاید فشار مضاعفی که علیه من به وجود آمده به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی کشور است. آن موقع همه تقصیرها گردن من افتاد، امروز چه؟ امروز که شهرام جزایری در مقابل آقایان هیچ است.
همواره از پرداختن به جزئیات اتهام افراد دیگر اجتناب کرده‌ام و دوست ندارم درباره آنها صحبت کنم. رسانه‌ها نیز باید وظایف خود را بدانند و بیش از حد درباره افرادی که هنوز حکم‌شان صادر نشده، افشاگری نکنند. وظیفه اصلی رسانه‌ها اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی است. رسانه‌ها باید بدون اینکه نام کسی را عنوان کنند از تخلفات شخص یا اشخاصی در کشور پرده‌برداری کنند و سایر موارد را به عهده دستگاه قضائی بگذارند.
می‌توان گفت که تقریبا فسادهای اقتصادی که در چند سال اخیر رخ داده است به نوعی به دولت‌های نهم و دهم مربوط می‌شود. ریشه این فسادها را درکجا باید جست‌وجو کرد؟
دولت نهم با شعار عدالت‌خواهی و عدالت محوری شروع به کار کرد و بیشترین ضربات را به واژه مقدس عدالت زد. به عنوان مثال رئیس این دو دولت در مناظرات خود نام من را عنوان کردند. در مناظراتی که می‌توانستند برنامه‌های اقتصادی خود را عنوان کرده یا کریدور شمال و جنوب را تعریف کنند. آقای احمدی‌نژاد به دلیل آنکه آن زمان می خواست دست به تبلیغات بزرگ بزند علیه یک زندانی بازداشت شده صحبت کرد. این موضوع برای من و خانواده‌ام تبعات بدی به بار آورد. به عبارت دیگر، در آن زمان احمدی‌نژاد از مسند ریاست‌جمهوری خود استفاده کرد.
بله حرف شما کاملا درست است، هتک حرمت از لحاظ لغوی به معنای شکستن حرمت، دریدن حرمت، بی‌احترامی، رسوایی، بی‌آبرویی و بی‌عزتی است. اصل سی و نهم قانون اساسی ایران مصوب ۱۳۵۸ نیز مقرر داشته است که هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده، به هر صورت که باشد، ممنوع و موجب مجازات است.
بعضی رسانه‌ها شما را به عنوان یک مغز اقتصادی معرفی می‌کنند. شما عنوان کردید که می‌توانید همزمان با پنج وزیر مناظره کنید. به گواه بررسی کارشناسان، وزرای دوره یازدهم از اعضای کابینه احمدی‌نژاد زبده‌تر هستند. آیا می‌توانید با ۱۰ وزیر دولت دهم به مناظره بنشینید؟
من نماد بخش خصوصی موفق در ایران هستم. توانایی شهرام جزایری از سوی دوست و دشمن تایید شده است. من بنگاه‌های اقتصادی زیادی را از ابتدا در دست گرفتم و به یک بنگاه اقتصادی موفق تبدیل کرده‌ام. در همین رابطه باید بگویم که وزرای اقتصادی تمام دولت‌ها به ویژه دولت های نهم و دهم برنامه اقتصادی مدونی نداشتند. به طور کلی هیچ یک از وزرای قبلی از درون بخش خصوصی بیرون نیامده بودند. دولت روحانی درباره سیاست خارجی و برجام بهترین عملکرد را داشته است، اما متاسفانه نتوانسته است در بخش اقتصاد بهترین عملکرد را داشته باشد.
شما اکثر وزرای احمدی‌نژاد را قوی نمی‌دانستید و حاضر به مناظره با آنها نیستید. حاضرید با احمدی‌نژاد مناظره کنید؟
احمدی‌نژاد درحد مناظره با شهرام جزایری در خصوص مسئل اقتصادی نیست. من نحوه مدیریت احمدی‌نژاد را قبول نداشته و ندارم. اگر مجبور به مناظره با احمدی‌نژاد شوم، باز هم مناظره نمی‌کنم.
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های اقتصادی دولت های نهم و دهم هدفمندی یارانه‌ها بود که دولت یازدهم هم در حال اجرای ادامه آن است. شما قبلا عنوان کردید که حاضرم ۵/۲ میلیون تومان یارانه پرداخت کنم. پرداخت یارانه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بحث یارانه در مختصات علم اقتصاد قرار دارد، اما پرداخت یارانه نقدی یک موضوع من درآوردی است. پرداخت یارانه نقدی موید این است که یک دولت ابزار حقوقی و خدماتی لازم برای مردم ندارد و برای به دست آوردن این ابزار دست در بودجه کشور می‌برد. یارانه از جنگ جهانی دوم آغاز شد، وقتی همه سازمان‌ها، نهادها و نظام‌های کشور مانند شهرداری، بانک و ارتش لطمه می بینند، مردم کاسه چه کنم خود را در دست گرفتند و ارتش به آنها پول ناچیزی پرداخت می‌کرد.
من دشمنانم را هم دوست دارم و به کسانی که بخواهند مشورت اقتصادی می‌دهم. حتی در زندان هم که بودم زندانیان و دیگر ملاقات‌کنندگان سوالات اقتصادی و مربوط به کسب و کار از من می‌کردند. من به بسیاری از شرکت‌ها مشاوره اقتصادی داده‌ام و آنها را به موفقیت رسانده‌ام. تخصص من نقد کردن دارایی‌ها با ارزش افزوده است.
در حال حاضر حقوق‌های نجومی یکی از داغ‌ترین موضوعات کشور است. مبلغ فیش حقوقی شما چقدر است؟
زمانی که در شرکت‌های خودم مشغول به کار بودم و در زمان دستگیری‌ام ۲۰۰ هزار تومان به عنوان حقوق دریافت می‌کردم. درآمد شخصی من همین مقدار بود، اما همه هزینه‌های دیگر اعم از تامین خانه، ماشین و… به عهده شرکت بود.
این حق را می‌دهید که باور نکنیم؟
من یک حقوق ۲۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کردم و باقی هزینه‌های زندگی از قبیل خرید خانه، خودرو و تمامی موارد بر عهده شرکت بود.
درآمد کنونی شما چه میزان است و به چه فعالیتی مشغول هستید؟
اکنون که درآمد ثابتی ندارم، اما می‌توانم در رابطه با درآمدهای آتی خود صحبت کنم. پس از تاسیس بانک خصوصی در سال ۱۳۹۷ پیش‌بینی می‌کنم که فقط از این طریق ۷۵۰ میلیارد دلار در سال درآمد کسب کنم. موقعیت جغرافیایی این بانک در کشورهایی نظیر پاناما، قبرس، سنگاپور، هنگ کنگ و… در نظر گرفته شده است.امروز هم تمام تمرکز خود را روی تاسیس بانک گذاشته‌ام و فعالیت دیگری انجام نمی‌دهم. اما هزینه ماهانه خانواده‌های زندانی که به آنها کمک می‌کنم همراه با مخارج خانواده خودم حدود ۵۰۰ میلیون تومان رقم می‌خورد.
در حالی که می‌گویید در این مدت فعالیت اقتصادی نداشته‌اید، اما چندی است اخباری مبنی بر حضور شما در پدیده شاندیز به گوش می‌رسد. آیا این موضوع ارتباطی با فعالیت‌های اقتصادی شما ندارد؟ در کل جریان فعالیت شما در پدیده شاندیز و ایجاد کمپین «نه به فروش سهام پدیده» چیست؟
حدود هفت، هشت ماه قبل از عید نوروز۹۵ بود که به عنوان مدیر در نشست‌ها و سخنرانی‌های اقتصادی شرکت می‌کردم و در این محافل برخی از سهامداران پدیده از من درخواست کمک کردند و از آنجا که خیل عظیمی از هموطنان در این شرکت سهم دارند نتوانستم از کنار آن بی‌تفاوت رد شوم. بر اساس برآوردها می‌توان گفت که به طور مستقیم یک میلیون نفر (خانواده سهامداران) از ورشکستگی شرکت پدیده در آن زمان متضرر شدند. در ایام عید بود که از این شرکت بازدید کردم و طی جلساتی که با موسسان این شرکت برگزار شد، به این نتیجه رسیدیم که می‌توان این بنگاه اقتصادی خاک‌خورده را احیا کرد.
گذشته از این صحبت‌ها، سوال این است که احیای پدیده شاندیز چه منفعتی برای شما دارد؟
چندی پیش در صحبت با یکی از سهامداران شرکت پدیده متوجه شدم که فرزندشان به دلیل قتل غیرعمد به اعدام محکوم شده است و باید ۳۰۰ میلیون تومان دیه پرداخت کند تا شاکیان راضی به آزادی زندانی شوند. به همین دلیل ۱۰۰ میلیون تومان از فردی قرض می‌گیرد و در پدیده سرمایه‌گذاری می‌کند تا آن پول پس از چند ماه چند برابر شود. اما بعد از مشکلاتی که برای پدیده به وجود آمد، او نه تنها نتوانست رضایت ولی دم را جلب کند، بلکه متحمل ۱۰۰ میلیون تومان بدهی شد و متاسفانه فرزند خود را هم از دست داد.
جز شما چه اشخاص حقیقی و حقوقی در احیای پدیده نقش داشتند؟
در این مدت دادستان محترم مشهد کار بسیار زیبایی کرد و از توقیف اموال و دستگیری افراد جلوگیری به عمل آورد و فقط کنترل قضائی را در دستور کار قرار داد. از طرف دیگر، ستاد تدبیر با مصوبه شورای امنیت در زمینه تجمعات مردمی ورود کرد و در مشهد از آقای پهلوان وکالت بلاعزل گرفت و با ۸۰ درصد سهمی که در اختیار ایشان بود برای پدیده شاندیز مدیر و هیات‌مدیره انتخاب کرد. ما هم با ارائه نقشه راه خسارات وارده را تا حدودی جبران کردیم.
آیا روابط موسسان پدیده شاندیز بایک موسسه مالی حقیقت دارد؟
یک سری اتهامات از سوی رسانه‌ها به برخی از افراد وارد می‌شود که صحت و سقم آن در دستگاه قضائی مشخص نشده است. در این مدت بحث انحلال پدیده مطرح بود، اما امروز این بنگاه اقتصادی دارای متصدی، مدیر، هیات‌مدیره و… بوده و فعالیت خود را از نو آغاز کرده است. قوای سه‌گانه نیز حمایت خود را از پدیده شاندیز اعلام کرده‌اند. عقیده فنی و کارشناسی من برای بنگاه پدیده این است که اولا سهم مردم عزیز زیر ۱۰ هزار تومان نیست، در ثانی به مردم پیشنهاد می‌شود که به هیچ‌وجه سهم خود را در این شرایط نفروشند و در کمپین نه به فروش سهام هم شرکت کنند.
چه برنامه اقتصادی برای سال ۹۶ دارید؟
برنامه اصلی من تاسیس بانک است و در ابتدا قصد داریم شرکت سرمایه‌گذاری موسسان بانک را راه‌اندازی کنیم. تمامی این فعالیت‌ها بر پایه اعتبار شخص شهرام جزایری در فضای بین‌المللی است و استاندارد من بیش از بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی جهان است، به طوری که نرخ سود تسهیلات بانک شهرام صفر درصد است. چنان خدمات متنوع بانکی در این بنگاه در نظر گرفته‌ایم که تحصیل درآمد ۷۵۰ میلیارد دلاری در آن میسر شود.
شما فعالیت اصلی خود را پول‌سازی می‌دانید. در رابطه با این سبک از فعالیت اقتصادی بیشتر توضیح دهید؟
من از یک مکتب اقتصادی پیروی می‌کنم و آن پول‌سازی و توسعه همراه با حفظ حقوق اکثریت مردم است و تمام فعالیت‌های اقتصادی خود را بر مبنای آن پیش می‌برم. در این مکتب تمامی اوراق صکوک را می‌توان در کمتر از یک ساعت به فروش رساند.
ما ۳۷۷ نماد معاملاتی در بورس و فرابورس داریم که ارزش آن به بیش از۳۵۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد و ۲۰ درصد آن سهام شناور آزاد و ۸۰ درصد آن دولتی است. در سیستم TSETMC هم حدود هشت میلیون کد سهامدار دیده می‌شود. حال از این هشت میلیون نفر سهامدار فقط حدود ۲۵درصد افراد در بازار سرمایه پولشان را نگه داشته‌اند و از این بین فقط ۲۵۰ هزار نفر در بورس فعالیت می‌کنند.
برای متقاعدسازی چگونه باید عمل کرد؟
در ابتدا ۳۷۷ نماد معاملاتی باید دو برابر شود و مسئولان باید آن را از لحاظ کمی گسترش دهند. در واقع باید روزانه یک مجوز صادر شود تا شرکت‌های سهامی عام روی کار آیند. در وهله دوم از لحاظ کیفی، شرکت‌های موجود باید افزایش سرمایه دهند. بنابراین فضای فعالیت به وجود می‌آید، اما تا زمانی که مدیران درست انتخاب نشوند تحول خاصی رخ نمی‌دهد.
در جایی مدعی شدید که اگر ریاست بانک مرکزی را به شما بسپارند در هفت روز تمام مشکلات بانکی را حل می‌کنید. ازچگونگی حل مشکلات بگویید؟
با اجرای اصول و فنون مذاکره و متقاعدسازی دیگر کشورها تا حد زیادی می‌توان مشکلات بانکی ایران را حل و فصل کرد. ما همه جا باید کمک‌کننده دولت و مسئولان باشیم و از یاری‌رسانی به دولت غافل نشویم.
عده‌ای معتقدند اگر افراد دیگری جای شهرام جزایری بودند بعد از آزادی از زندان حتی یک روز هم در کشور نمی‌ماندند. چرا شما بعد از آزادی از زندان در ایران ماندید و به خارج از کشور نرفتید؟
من از صمیم قلب کشورم را دوست دارم و برای من زندگی در ایران بر هر چیزی ارجح است. قبول دارم که اینجا هم مشکلاتی وجود دارد، اما مشاهده می‌کنیم که در آشفتگی و ناامنی منطقه، ایران از چه امنیت بالایی برخوردار است. همچنین من به بیش از ۸۰ کشور جهان سفر کرده‌ام و تجربه شخصی من نشان داده است که جایی بهتر از زادگاه انسان برای زندگی وجود ندارد. اعتقاد دارم افرادی که در کشور خود به جایگاه و منزلتی نرسند، در کشورهای دیگر با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شوند.
طرفداران شما اعتقاد دارند که اگر شما در ایران نبودید شاید بیل گیتس می‌شدید. نظر خودتان در این مورد چیست؟
اکنون هم فرقی با بیل گیتس ندارم. امروز من از تمام فیلترها عبور کرده‌ام و هر نوع فعالیت اقتصادی قانونی را می‌توانم انجام دهم. اما نکته اساسی آن است که ایران یک کشور جهان سومی است و به نوعی احساس می‌کنم که در گذشته چشم خوردم و فعالیت‌هایم متوقف شد.
نظرتان در رابطه با حکم اعدام بابک زنجانی چیست؟
با اعدام مخالفم.
به نظرتان مقصر اصلی محکومیت بابک زنجانی چه شخص یا اشخاصی هستند؟
به نظر من نه تنها مقصر، بلکه متهم اصلی پرونده بابک زنجانی، دولت قبل هم است، زیرا برخی از وزرا به‌ویژه درحوزه نفت به بابک زنجانی اطلاعات دادند.
آیا تا به حال با زنجانی مشارکت اقتصادی و همکاری داشته‌اید؟
در بعضی موارد به ایشان مشاوره می‌دادم. در یک سال آخر فعالیت ایشان با یکدیگر آشنا شدیم و به صورت تلفنی گاهی در رابطه با مسائل اقتصادی با هم صحبت می‌کردیم. البته کمتر به مشاوره‌های من عمل می‌کرد. به عنوان مثال چند ماه قبل از دادگاهی شدن زنجانی به او پیشنهاد کردم سهام شرکت‌هایی را که در کیش و قشم دارد در بورس به معامله بگذارد که هیچ گاه به آن عمل نکرد.
