فرهنگ لرستان در آئینه آئین ها
مردم لرستان گنجینه ای از آئین و سنن را در تارو پود تاریخ این سرزمین تنیده اند که برشمردن آنها تنها قطره ای از بیکران مواریث معنوی این قوم است و در هزاره های تاریخ همواره ارزش آفرین بوده اند.
بی شک تعدد و تنوع آداب، رسوم و سنت ها، عقاید، فنون، فرهنگ و دانش بومی لرستان در طول قرن های تاریخ عظیم ترین داشته و میراث قوم لر را خلق کرده است.
به گفته کارشناسان میراث فرهنگی آثار تاریخی و مجموعه ای از اشیا قدیمی تنها میراث فرهنگی به شمار نمی روند بلکه این مقوله شامل سنت ها و تجلیات زندگی مانند سنت های رفاهی، هنرهای نمایشی، آداب و رسوم اجتماعی، آئین ها، جشن ها و دانش و آداب مرتبطی که از اجداد و نیکان به ارث مانده است.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان در این باره می گوید: لرستان دارای آداب و رسوم متعددی است که ریشه در فرهنگ مردم این استان دارد.
عطا حسن پور افزود: تاکنون بیش از ۲۰۰ آئین سنتی در این استان شناسایی شده است که ۲۱ مورد آنها در فهرست میراث معنوی ثبت شده است.
وی اظهار کرد: آئین های رقص لری (دس –بازی – چوبی)، عزاداری (چمر)، آئین خون بس(خون صلح)، عزاداری روزهای تاسوعا و عاشورا (گل مالی)، آئین چهل منبر، آئین شب یلدا(شوچله )، کاسه همسایه (کاسم سا)، فال چهل سرود (چهل سروو)، خون ریزان، بازی های محلی دال پلان، قیقاچ، ترنه بازی (کمربند بازی)، گاروا (باران خواهی) از جمله آئین های سنتی این استان هستند.
به گفته مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان آئین های سنتی لرستان بر اساس اعتقادت و سبک زندگی مردم شکل گرفته است که ریشه در فرهنگ این دیار دارد.
وی ادامه داد: برخی آئین های لرستان پیشینه هزار ساله دارد تا حدی در مرگ سیاوش شاهنامه فردوسی به آئین گیس بریدن (گیس بران)در سوگ عزیزان اشاره شده است.
حسن پور اضافه کرد: برخی از آئین های سنتی مردم لرستان نیز به اعتقادهای مذهبی گره خورده و جدایی ناپذیر است.
کارشناس ارشد میراث فرهنگی با بیان اینکه اگرچه برخی آئین های سنتی در کشور به روش های مختلف اجرا می شود اما مواردی نیز فقط مختص به لرستان است، افزود: بازی قیقاچ یکی از این موارد است که قدمت دو هزار و ۲۰۰ ساله دارد و امروز فقط در لرستان اجرا می شود.
وی اظهار کرد: امروزه برخی آئین های سنتی لرستان نیز دچار مدرنیته و تاحدودی کم رنگ شده اند که تنها در سطح روستاها اجرای می شوند که آئین سوگواری (چمر)یکی از این موارد است.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری لرستان ادامه داد: در راستای جلوگیری از تحریف و از بین رفتن این آئین ها میراث فرهنگی لرستان اقدام به ثبت و ضبط این آئین ها آنها کرده است.
وی گفت: مستند نگاری مردم شناسی لرستان در سطح تمام روستاهای استان انجام شده و تیم هایی در راستای مردم نگاری، زبان و گویش و مردم شناسی در این استان فعالیت دارند.
به گفته حسن پور در این زمینه حرفه ها، مشاغل و آئین کار، موسیقی، زندگی روزمره، زندگی عشایری، چادر نشینی در قالب کتبی با حمایت پژوهشگاه مردم شناسی کشور فراهم شده است.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان بیان کرد: همچنین در راستای حفظ و ماندگاری رسوم و آئین های سنتی این استان کارگاه هایی به مظور احیا سنت ها و آداب لرستان مانند هرمی بافی و مشک سازی راه اندازی شده است.