مقررات مربوط به توقیف و جرایم راهنمایی و رانندگی /مصداق‌های قانونی توقف وسایل نقلیه

بر اساس ماده ۶ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، مأموران راهنمایی و رانندگی به جز در موارد مصرح قانونی و موارد تصادفات منجر به جرح و قتل مجاز به توقیف وسیله نقلیه موتوری نمی‌باشند. موارد توقیف خودرو بر اساس دستورالعمل صادره از پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا و قوانین مربوطه به شرح زیر است:

۱- تصادفات منجر به جرح یا فوت

۲- دستور مقام قضایی

۳- نداشتن بیمه نامه شخص ثالث:

بر اساس ماده ۱ آیین نامه اجرایی ماده ۱۹ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب ۱۳۸۸، حرکت وسایل نقلیه موتوری زمینی بدون داشتن بیمه نامه شخص ثالث معتبر، ممنوع است. دارندگان اینگونه وسایل نقلیه مکلفند مدرک بیمه‌نامه یاد شده را هنگام رانندگی همراه داشته باشند و در صورت درخواست مأموران راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه ارائه کنند.

اگر وسیله نقلیه مزبور فاقد بیمه نامه شخص ثالث معتبر باشد، مأموران یاد شده یا پلیس راه موظفند ضمن صدور برگ جریمه و الزام راننده متخلف به پرداخت جریمه تعیین شده، وسیله نقلیه را در نزدیک‌ترین پارکینگ عمومی یا محل مطمئن دیگری توقیف کنند.

بر اساس ماده ۴ همین آیین نامه، رفع توقیف وسیله نقلیه موتوری زمینی که به علت فقدان بیمه نامه شخص ثالث توقیف شده است، مستلزم ارائه بیمه نامه معتبر از سوی دارنده وسیله نقلیه به مرجع توقیف کننده است.

۴- عدم پرداخت جریمه ده میلیون ریالی خودرو در پایان مهلت یک ماهه پس از ابلاغ به مالک:

بر اساس تبصره ماده ۸ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، در صورتی که مبلغ جریمه خودرویی به ده میلیون (۱۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال برسد، راهنمایی و رانندگان موظف است مراتب را به مالک خودرو اعلام و چنانچه ظرف مهلت یک ماهه از تاریخ ابلاغ، مالک خودرو نسبت به پرداخت جریمه یا اعتراض به واحد مندرج در ماده (۵) این قانون اقدام نکند، راهنمایی و رانندگی مکلف به توقیف خودرو تا پرداخت جریمه می‌باشد. در صورت اعتراض، واحد مزبور موظف است در خصوص این موارد ظرف یک هفته تعیین تکلیف کند.

۵- ارتکاب همزمان دو تخلف شامل:

۱- هرگونه حرکات نمایشی مانند دور زدن در جا، ۲- تجاوز از سرعت مجاز (بیش غاز ۵۰ کیلومتر بر ساعت) ۳- سبقت غیر مجاز در راه‌های دو طرفه ۴- عبور از چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی،‌۵- حرکت به طور مارپیچ،‌۶- تجاوز به چپ از محور راه.

۶- مستی یا استفاده از مواد مخدر و روان گردان:

بر اساس بند ب ماده ۱۰ قانون رسیدگی بر تخلفات رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، در مواردی قراین و شواهد حاکی از حالت مستی یا استفاده راننده از مواد مخدر و روان گردان باشد، مأموران با استفاده از تجهیزات لازم نسبت به تشخیص این حالت اقدام می‌نمایند و در صورت اثبات حالت مستی و بی‌ارادگی حاصل از مصرف مسکرات و مواد مخدر و روان گردان از رانندگی فرد مورد نظر جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه به مبلغ دو میلیون (۲،۰۰۰،۰۰۰) ریال و ضبط گواهینامه به مدت شش ماه توسط نیروی انتظامی جهت اقدام قانونی به مرجع صالح قضایی معرفی می‌شود.

۷- استفاده از پلاک غیرمجاز:

بر اساس ماده ۲ آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۳۸۴، هر وسیله نقلیه موتوری و غیر موتوری و یدک متصل که در راه‌ها حرکت می‌کند و همچنین وسایل نقلیه موتوری ویژه کشاورزی، صنعتی و عمرانی باید دارای شماره باشند. رانندگی با وسایل نقلیه‌ای که شماره یا پلاک نداشته یا دارای شماره یا پلاک غیر مجاز باشند، ممنوع است، مگر اینکه پیش‌تر مجوز حرکت از راهنمایی و رانندگی دریافت کرده و همراه داشته باشند. مأموران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه از تردد خودروهای متخلف از این ماده، تا انجام شماره‌گذاری جلوگیری به عمل خواهند آورد. در این شرایط، ترخیص خودرو منوط به تعویض پلاک است و راننده باید مدارک معتبر و تعهد نامه‌ای مبنی بر تعویض پلاک ظرف مدت حداکثر پنج روز ارائه بدهد.

۸- رانندگی با وسیله نقلیه فاقد مدارک:

بر اساس ماده ۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، رانندگان موظفند هنگام رانندگی گواهینامه، کارت خودرو و بیمه‌نامه معتبر شخص ثالث و برای خودروهایی که بیش از پنج سال از تولید آنان می‌گذرد برگه معاینه فنی را به همراه داشته باشند و در صورت مطالبه مأموران راهنمایی و رانندگی آنان را ارائه نمایند. مأموران در صورتی مدارک رانندگان را مطالبه می‌کنند که شاهد تخلف از سوی راننده بوده یا تحت تعقیب قضایی یا انتظامی باشند. در صورتی که هیچ یک از مدارک فوق به همراه راننده نباشد مأموران راهنمایی و رانندگی می‌توانند تا زمان ارائه مدرک، خودرو را متوقف کنند و در صورتی که یکی از مدارک فوق یا شناسنامه یا کارت شناسایی معتبر به همراه راننده نباشد مأموران مذکور موظفند با اخذ مدرک مذکور و ارائه رسید بدون توقف وسیله نقلیه،‌راننده را ملزم به ارائه سایر مدارک و استرداد مدرک اخذ شده کنند.

۹- رانندگی بدون داشتن گواهینامه:

بر اساس بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۱۳۸۹، در صورتیکه راننده، بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی نماید وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضایی معرفی می‌گردد.

سرهنگ رضا رضایی ،رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی استان اصفهان