در دنیای کنونی که به عصر ارتباطات مشهور شده روابط عمومی به عنوان قلب تپنده و یکی از ارکان اصلی هر سازمان، اداره، ارگان و نهادی به شمار می آید و تقریباً موفقیت هیچ نهاد و سازمانی بدون فعالیت این بخش اعم از ارزیابی نقاط ضعف و قوت سازمان ها تا شکل دهی افکار عمومی و برقراری ارتباطات داخل و خارج سازمان بیش از پیش دور از ذهن است.
تاریخچه روابط عمومی درایران
سابقه روابط عمومی در ایران و عضویت این حوزه در مجامع و عرصه های بین المللی به بیش از ۱۰۰ سال پیش بر می گردد اما به طور رسمی برای اولین بار در مرداد ماه سال ۱۳۳۲ هجری شمسی در نمودار سازمانی شرکت سهامی تصفیه نفت ایران مستقر در آبادان، اداره‌ای تأسیس کرد که آن را روابط عمومی نامیدند. از سال ۱۳۴۰ به بعد هم با الگوبرداری از این شرکت، وزارتخانه‌ها و مؤسسات بزرگ دیگر نیز به ترویج واحدهایی به نام‌های انتشارات، مطبوعات، تبلیغات و اطلاعات که بعداً همگی به روابط عمومی تغییر نام یافت، پرداختند.
از سال ۱۳۵۰ ادارات روابط عمومی با شکل و ترکیب فعلی و با آیین‌نامه‌ها، اساس‌نامه‌ها و شرح وظایف خاص خود از گسترش بیشتری برخوردار شدند و توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور و وزارت اطلاعات و جهانگردی وقت (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) از سال ۱۳۵۴ تشکیلات جدید روابط عمومی در سازمان‌ها به تصویب رسید و به تدریج رشد و توسعه ادارات روابط عمومی به حدی رسید که امروز شاهد آن هستیم که هر مؤسسه، سازمان، کانون، نهاد و … دارای روابط عمومی هستند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در ۲۸ شهریور ماه سال ۱۳۸۵ به پیشنهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در راستای ضرورت ارج نهادن به سال ها تلاش و زحمات روابط عمومی ها روز ۲۷ اردیبهشت ماه از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور به عنوان روزارتباطات و روابط عمومی نامگذاری شد .
تعریف روابط عمومی
روابط عمومی، مجموعه‌ای از عملیات ارتباطی آگاهانه مبتنی بر برنامه و تحقیق است که با استفاده از شیوه‌های علمی و هنری به دنبال ارتباط با مردم و اطلاع یابی از نظرهای آنان، تجزیه و تحلیل گرایش‌های مخاطبان و افکار عمومی به منظور گفتگو با آنان برای رسیدن به تفاهم با کاربرد روش‌ها و ابزارهای ارتباطی نوشتاری، گفتاری، دیداری و شنیداری است.
اهداف اصلی روابط عمومی
هدف اصلی از راه اندازی روابط عمومی در سازمان ها و نهادها صرفاً انجام چند وظیفه خاص نظیر: تولید و ارسال خبر به رسانه ها، نصب پلاکارد و پوستر، انتشار بروشور و برگزاری نمایشگاه و… نیست. بلکه هدف عمده آن، تأثیرگذاری بر روند تصمیمات در درون سازمان و برون سازمان و سهیم شدن در جریان تصمیم سازی است.
همچنین روابط عمومی کارآمد با برنامه ریزی ویژه برای رهبران فکری جامعه می تواند کانون انتشار افکار عمومی را هدایت کند. در همین راستا راه اندازی اتاق خبرنگاران در مجموعه یک روابط عمومی کارآمد می تواند به توسعه ارتباطات رسانه ای سازمان کمک کند.
علاوه بر این ها افکارسنجی، برقراری نظام پیشنهادها، تحلیل محتوای مطبوعات و تحلیل تماس ها و مکاتبات، برقراری ارتباط متقابل بین مردم و مسئولان سازمان و جلب همکاری و بسط تفاهم عمومی، آگاهی مردم از عملکرد دستگاه متبوع، آماده نمودن اذهان عمومی در اجرای طرح ها و برنامه ها و ایجاد محیط مناسب برای رشد فضائل اخلاقی کارکنان در چارچوب ضوابط و معیارهای نظام جمهوری اسلامی ایران هم از دیگر اهداف روابط عمومی ها به شمار می آیند.
ویژگی های روابط عمومی موفق و کارآمد
عامل بودن به اصول اخلاقی حرفه روابط عمومی، توجه به روابط عمومی در سطح سازمانی، قدرت مشاوره مدیریتی، کارایی روابط عمومی داخلی، برنامه ریزی برای رهبران فکری، استفاده اصولی از رسانه ها، کلان نگری در انجام وظایف و تاثیرگذار بودن، دو سویه بودن جریان مبادله پیام و توجه به بازخورد، داشتن برنامه عمل و اصالت برنامه ریزی، اطلاع یابی، سازماندهی و مدیریت علمی، توانمندی تولید فرآورده های فرهنگی و ایفای نقش در قالب یک نهاد مدنی را می توان از مهمترین ویژگی های روابط عمومی کارآمد و موفق دانست.
نقش روابط عمومی در بهروه وری سازمان
روابط عمومی کارآمد با تغذیه اطلاعاتی مدیران، ضریب واکنش پذیری آنان را در تصمیم گیری های درون و برون سازمانی افزایش داده و به عنوان بازوی مدیریت عمل می کند. در روابط عمومی کارآمد، روابط عمومی داخلی از اهمیت بیشتری برخوردار است. اگر آثار عملکرد روابط عمومی بتواند نیروهای درون سازمان و یا کارکنان سازمان را اقناع کند، در کارایی و عملکرد بیشتر آنان، افزایش بهره وری سازمانی، جلب و تامین رضایت ارباب رجوع، ایجاد تفاهم بیشتر بین مدیریت و کارکنان و افزایش بهره وری سازمانی موثر واقع خواهد شد.
نقش روابط عمومی ها در امنیت جامعه
امروز تمام سازمان ها و دستگاه ها به نوعی به دنبال این هستند که کالای سازمان خود را به جامعه به نحو مطلوب عرضه کنند که البته برای اینکه بتوانند در کارشان موفق باشند باید از طریق بخشی به نام روابط عمومی با تمام آحاد جامعه و همچنین سازمان ها و دستگاه های دیگر ارتباط برقرار کنند. کالای فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران برای جامعه نیز امنیت است که برای این منظور نیازمند ارتباط با روابط عمومی تمام دستگاه ها است زیرا روابط عمومی ها با توجه به جایگاه مهم و حساسی که در جامعه دارند و به نوعی پل ارتباطی دستگاه ها با مردم به شمار می آیند می توانند در تولید و احساس امنیت نقش مهمی را ایفا کنند.
بی تردید نبود یک روابط عمومی قوی و باثبات نه تنها باعث عدم موفقیت و شکست سازمان می شود بلکه جامعه را با نوعی نارضایتی و ناامنی روبرو خواهد کرد و از این روست که می توان به نقش بی بدیل روابط عمومی ها در تولید و احساس امنیت و آرامش جامعه پی برد.
از طرفی ارتباط و تعامل روابط عمومی دستگاه ها با فراجا که حافظ و تامین کننده امنیت کشور است می تواند به ارتقای هرچه بهتر امنیت و کاهش آسیب ها و چالش های موجود در جامعه کمک شایانی نماید.
در خاتمه ۲۷ اردیبهشت ماه روز ارتباطات و روابط عمومی را به مدیران روابط عمومی دستگاه ها، ارگان ها و نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی که همواره در کنار ما بوده و ما را در انجام ماموریت های خطیر حفظ امنیت و آرامش جامعه یاری دادند تبریک گفته و بر تداوم ارتباطات و تعامل روبط عمومی دستگاه ها با معاونت فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی تاکید می کنم چرا که معتقدیم امنیت و آرامش در جامعه محصول جمعی همه دستگاه ها و آحاد مردم است و قطعاً مشارکت همگانی در اجرای طرح های پلیسی، رعایت اصول ایمنی و پایبندی به رعایت قوانین و مقررات باعث خواهد شد جامعه ای امن و آرام و رو به پیشرفت داشته باشیم.
سرهنگ مسعود طُریفی، سرپرست معاونت فرهنگی اجتماعی فرماندهی انتظامی استان اصفهان
