وفاق مدیریت شهری و شهروندان در پروژه «دروازه ری» قم/ طرحی که الگوی بازآفرینی شهری شد
به گزارش خبرگزاری سرمایه گستران از قم، داشته‌های تاریخی از ارزشمندترین سرمایه‌های هر مردمی هستند. این داشته‌ها شامل مسائل فرهنگی، اجتماعی، دینی و جغرافیایی می‌شوند. حفظ سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی و دینی با حفظ سرمایه‌های جغرافیایی و بصری رابطه تنگاتنگی دارد. از این روی طی سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به طرح‌های بازآفرینی مناطق شهری با بافت قدیمی شده است. محله دروازه ری قم به اتکا بسیاری از اسناد تاریخی و خاطرات جمعی مردم این شهر یکی از این مناطق است.
از روزگاران گذشته زائرانی که برای زیارت بارگاه مطهر کریمه اهل بیت خانم فاطمه معصومه سلام الله علیها به شهر قم می‌آمدند باید از دروازه اصلی شهر یعنی دروازه ری وارد می‌شدند. این محله خواستگاه بسیاری از رفت و آمدها و فعالیت‌های تجاری و نیز در برگیرنده مزارع سرسبز زیادی بود که مقبره «خواجه اباصلت» از یاران امام هشتم علی بن موسی‌الرضا (ع) را نیز در دل آن جای داشت.
زائران برای تشرف به حرم مطهر بانوی کرامت قصد ورود به شهر قم را داشتند، باید از دروازه‌ای در باروی شهر وارد می‌شدند که به «دروازه ری» معروف بود. این منطقه پیش از ساخت و احداث جاده ناصری از مسیرهای علی آباد به قم از راه‌های اصلی ورود به این شهر بود. هرچند که گذر زمان مانند همه مناطق دیگر تأثیراتی را بر روی محله دروازه ری داشت اما آنگونه که باید هماهنگ پیش نرفت و داشته‌های تاریخی و فرهنگی این منطقه در پشت توجهات ناکافی پنهان گشت، به گونه‌ای که نه این داشته‌ها و عناصر هویتی به چشم می‌آمد و نه توسعه شهری و شهرسازی.
محله اصیلی که هم در دوران پیش از انقلاب اسلامی خاستگاه بسیاری از مبارزات ضد طاغوتی بود و هم پس از انقلاب و همزمان با دفاع مقدس ۱۲۸ شهید و تعداد قابل توجهی رزمنده و جانباز تقدیم کشور کرده بود باید بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گرفت. از این روی مدیریت شهری قم پرونده ویژه‌ای برای بازآفرینی این محله در دستور کار قرارداد و با تشکیل دفتر تسهیل‌گری محله دروازه ری در آذر سال ۱۴۰۲ و ارتباط مستقیم با مردم این منطقه با برگزاری جلسات در مساجد دروازه ری، بهسازی اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و عمرانی این محله را دستور کار قرارداد.
پروژه بهسازی محله دروازه ری از جمله طرح‌های بهسازی بافت فرسوده و تاریخی در شهر قم است که با تعریض معبر، احداث مرکز محله، احداث فضای سبز و پارکینگ همراه خواهد بود.
محمدحسین علی‌اکبری، مدیر منطقه یک شهرداری قم در خصوص پروژه خیابان شهدای دروازه ری اظهار می‌کند: طرح تعریض خیابان شهدای دروازه ری از حدفاصل کوچه ۱۵ بلوار عمار یاسر آغاز شده و تا خیابان ۱۵ خرداد ادامه دارد.
وی می‌افزاید: ۱۶۰ پلاک در مسیر این پروژه قرار گرفته است که از این تعداد ۶۰ پلاک در سنوات گذشته تملک شده بود و مابقی پلاک‌ها در دستور کار قرار گرفت.
مدیر منطقه یک شهرداری قم تصریح می‌کند: از مهر ۱۴۰۲ این موضوع به طور ویژه در دستور کار مجموعه مدیریت شهری قرار گرفت و تا کنون ۹۰ پلاک تملک و آزادسازی شده است.
وی با تاکید بر اینکه ۱۰ پلاک دیگر در پروژه تملک خیابان شهدای دروازه ری باقیمانده عنوان می‌کند: ۲۴ پلاک از این تعداد دارای کاربری‌های فضای سبز و پارکینگ است. طول مسیر این پروژه ۱۳۰۰ متر است که برای اجرای این پروژه نزدیک به ۴۰۰ میلیارد تومان صرف شده است.
اجرای زیرسازی و نوسازی و توزیع ۲ هزار تن آسفالت، ۲ هزار و ۵۰۰ متر مربع پیاده روسازی، یک هزار و ۳۰۰ مترمربع جدول گذاری در دو طرف خیابان، رفع اختلاف سطح معابر در مسیر پروژه و احداث پست برق جدید از دیگر اقدامات انجام شده برای بهسازی محله شهدای دروازه ری است.
امروز یک نگاه گذرا به معابر این محله و بازدید از پروژه دروازه ری به خوبی نشان دهنده تغییرات مهم و بهبود شرایط این منطقه دارد. در نظر گرفتن لکه‌های پارکینگی، فضای سبز و توجه به بافت اقتصادی منطقه و تنوع قومیتی موجود در آن از نکات مثبت دیگر در طرح بهسازی دروازه ری بوده است. قطعاً همکاری و مشارکت مدیریت شهری و مردم در کنار یکدیگر است که روان سازی پروژه را تسهیل می‌کند. در راستای دستیابی به این هدف و طرح تعریض خیابان شهدای دروازه ری، مدیریت شهری قم بسته‌های تشویقی برای مالکان این منطقه در نظر گرفت. این طرح که شامل کاهش ۱۰۰ درصدی عوارض ارزش افزوده بوده است، علاوه بر کاهش عوارض فصلی شهرداری قم، ۲۰ درصد از عوارض صدور پروانه احداث بنا در این منطقه را نیز کاهش داد.
از سوی دیگر تملکات صورت گرفته در پیشبرد پروژه بهسازی با ارائه پیشنهادات کارشناسی و منصفانه به مردم منطقه موجب شد تا ساکنان بتوانند به خوبی با قیمت‌های پیشنهادی کنار آمده و املاکشان را برای انجام پروژه در اختیار شهرداری قرار دهند.
پیرمردی که عصا به دست دارد و از ساکنین محله دروازه ری است در گفتگو با خبرنگاران می‌گوید که شهردار قم که از سادات هستند کار ۴۰ یا ۵۰ ساله برای این محله را در ۴۰ روز انجام دادند و دستشان درد نکند.
یکی دیگر از اهالی منطقه می‌گوید که در پروژه دروازه ری واقعاً رضایت مردم حاصل شده، همچنین در سایر پروژه‌های شهری مثل بوستان خضر نبی نیز کار بسیاری خوبی صورت گرفته است و برای قم موجب افتخار است. مردم راضی هستند و خدا از مسئولین شهری راضی باشد.
وی تاکید می‌کند که در قیمت گذاری املاک نیز کار به خوبی پیش رفت، مشکلاتی که از گذشته وجود داشت برطرف شد و هرکدام از ساکنین منطقه که ملکش را واگذار می‌کند با رضایت قلبی است.
یکی دیگر از شهروندان قمی نیز خطاب به سیدمرتضی سقائیان‌نژاد که برای بازدید میدانی از پروژه در محله دروازه ری حاضر شدند، ضمن تاکید بر همگرایی و همکاری شهروندان با مدیریت شهری تصریح می‌کند: اگر یکی از شهروندان قمی خدای ناکرده مشکلی برایش به وجود بیاید و برای کمک به او قرار باشد نیروهای امدادی از منزل بنده عبور کنند تا یک ثانیه زودتر به شهروند نیازمند برسند من با کمال میل خانه‌ام را در اختیار مدیران قرار می‌دهم.
قطعاً واکنش‌های مردمی با تکمیل بیشتر پروژه و توسعه آن در محله دروازه ری بیش از این نیز خواهد بود.
هم اکنون نیز به گفته بخش‌های مدیریت شهری قم و همچنین مدیریت منطقه یک، برنامه‌ریزی برای جداره سازی، ساخت لکه‌های فضای سبز، توسعه پارکینگ‌ها، بهبود شرایط بصری محله و اجرای دیوارنگاره‌ها و توجه به محورهای ارتباطی این محله با سایر مناطق شهری در دستور کار قرار گرفته تا با همکاری و همگرایی مدیران و مردم هرچه سریع‌تر به نتیجه برسد و پروژه بهسازی یکی از مهمترین و قدیمی‌ترین محلات شهر مقدس قم پایان یابد.
منبع خبر : ایمنا
