همه چیز درباره بیماری «صرع»/ اقدامات مورد نیاز در زمان بروز بیماری چیست؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گستران، از اصفهان، مسعود اعتمادی فر با بیان اینکه دومین دوشنبه فوریه هر سال به نام روز جهانی صرع انتخاب شده است، اظهار کرد: بیماری صرع از دیرباز گریبان  گیر بشر بوده است و حدود یک تا دو درصد افراد جامعه و در برخی از کشورها سه درصد افراد مبتلا به این بیماری هستند.

وی با بیان اینکه از ۸۰ میلیون نفر در کل جهان ۸۰۰ هزار نفر در کشور و ۶۰ هزار نفر در استان به این بیماری دست و پنجه نرم می کنند، گفت: این آمار نشان می دهد، صرع جزو بیمارهای شایع در سطح جامعه بشری است.

مدیرعامل انجمن خیریه صرع اصفهان در ارتباط با نحوه رخداد این بیماری تاکید کرد: وقتی یک دیس شارژ الکتریکی نابه جا در گروهی از سلول‌های مغز رخ دهد وعملکرد سلول‌های مغزی را مختل کند منجر به بیماری صرع می‌شود؛ به صورت طبیعی مغز دیس شارژ الکتریکی نابه جا را کنترل می‌کند اما چنانچه مغز نتواند آن را کنترل کند منجر به بروز علائم بالینی تحت عنوان تشنج می‌شود که  یک بار رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: معمولاً ۱۰ درصد جامعه  چنین پدیده‌ای را یک بار تجربه می‌کنند ولی اگر چنین پدیده‌ای دو بار تکرار شود فرد در واقع دچار بیماری صرع شده است.

اعتمادی فر با تاکید بر اینکه صرع بیماری مزمن است و بسته به اینکه کدام ناحیه مغز متحمل دیسک شارژهای الکتریکی نابه جا شده است تظاهرات بالینی مختلفی دارد که می‌تواند در محدوده فوکال و موضعی قرار گیرد به نوعی که فرد هوشیار است ولی علائم ظهور متفاوت دارد، گفت: به طور مثال دست فرد ناگهان شروع به حرکت کند، جرقه‌های نورانی جلوی چشم فرد به وجود آید، یا ناگهان عصبانی و خشمگین می‌شود، قسمتی از بدن فرد دچار گزگز و مورمور شده و  صدایی در گوش فرد ناگهان ایجاد شود، افکار بر او هجوم آورد که هر یک از این عملکردها می‌تواند نشان بیماری صرع موضعی باشد.

نشانه های صرع عمومی

وی ادامه داد: در صرع عمومی یا ژنرالیزه، فرد سطح هوشیاری خود را از دست می‌دهد مثل نوع صرعی که عموم مردم معمولا آن را می‌شناسند؛ یعنی بیمار در قسمت گوارشی حس بدی به دست می‌آورد؛ ناگهان اندام‌های وی سفت می‌شود بر روی زمین می‌افتد؛ دندان‌های او کلید شده از دهانش کف خارج می‌شود و حرکات پرشی در اندام‌های او ایجاد می‌شود و به مدت ۳۰ الی ۶۰ ثانیه در این حالت باقی می‌ماند و سپس هوشیاری خود را کامل به دست می‌آورد.

بیماری ۷۰-۸۰ درصد بیماران دچار صرع از روی علائم بالینی، شرح حال بیمار و اقدامات تشخیصی مثل نوار مغزی و ام آر آی، با یک دارو قابل کنترل است و افراد کمی نیاز به جراحی دارند

اعتمادی فر با بیان اینکه زندگی و حیات بیمار فرد مبتلا به صرع عمومی که اختلال هوشیاری دارد ممکن است، مختل شود، بیان کرد: در این حالت اگر بیمار یک خلبان یا راننده اتوبوس باشد نه تنها حیات بیمار تهدید می‌شود بلکه سرنوشت تمام سرنشینان هواپیما و اتوبوس نیز در خطر قرار می‌گیرد.

مدیرعامل انجمن خیریه صرع اصفهان با اشاره به اینکه ۱۰ درصد از انواع صرع‌ها از نوع پایدار هستند که اگر درمان نشود ممکن است فرد جان خود را از دست داده و یا دچار تشنج‌هایی شود که زندگی او را تحت شعاع خود قرار دهد، خاطرنشان کرد: بیماری ۷۰-۸۰ درصد بیماران دچار صرع از روی علائم بالینی، شرح حال بیمار و اقدامات تشخیصی مثل نوار مغزی و ام آر آی، با یک دارو قابل کنترل است؛ اگرچه آمار دقیقی نداریم ولی به صورت کلی یک تا دو درصد دنیا به این بیماری مبتلا هستند؛ براساس تناسب می‌توان گفت از ۶۰ هزار صرع در استان ۶ هزار نفر آنها دچار صرع پایدار هستند.

وی ادامه داد: بیماری صرع بیشتر در اطفال به خصوص زیر ۱۰ سال و گروه بزرگسالان به خصوص بالای ۵۰ سال دیده می شود؛ هر عاملی که به سلول‌های مغز آسیب برساند از جمله عفونت مغزی، تصادف، آنامولی ها و اختلالات مادرزادی، تولد سخت در زایمان، آسیب به سر، عدم رسیدن اکسیژن به مغز می تواند موجب صرع شود؛ کمبود کلسیم و قند در خون واسترس می‌تواند تشنج‌های گذرا را ایجاد کند ولی با اصلاح کردن آنها فرد دیگر تشنج نمی‌کند و در دسته بیماران صرع قرار نمی‌گیرد.

اعتمادی فر اضافه کرد: اقشار آسیب پذیر و افرادی که در سطح پایین طبقاتی اجتماعی و اقتصادی جامعه قرار دارند معمولا بیشتر دچار صرع می‌شوند؛ علاوه بر بحث درمان مسائل مختلفی که بیماران مصروع با آن از قبیل تحصیل، ازدواج، رانندگی، بچه‌دار شدن و اشتغال مواجه هستند می طلبد دولت‌ها و موسسه‌های خیریه مردم نهاد به میدان آیند و در بحث درمان و اقتصاد و موضوعات اجتماعی فرهنگی اقداماتی را برای بیماران انجام دهند.

پیشنهاد روش جراحی برای صرع‌هایی که با دارو کنترل نمی شود

وی با بیان اینکه انجمن خیریه صرع اصفهان در سال ۸۰ تاسیس شد و بارزترین ویژگی که این خیریه دارد این است که در بعد درمان باکمک شرکت‌های دارویی به خصوص شرکت دارویی رها  فعالیت‌های رو به جلویی داشته است؛ قبلا داروها و مواد اولیه داروها از خارج تهیه می‌شد و کاملاً گران بود مایه افتخار است که در کشور و در شهر اصفهان شرکت‌های داروساز وارد میدان شده و داروهای صرع و حتی مواد اولیه آنها را تولید می‌کنند؛ در این بخش داروهای شرکت رها خوب عمل کرده و کمک شایانی به بیماران مصروع که حدود ۷۰-۸۰درصد آنها با مصرف دارو کنترل می‌شوند کرده است.

در زمان وقوع صرع برای یک فرد آرامش خود را حفظ کنید؛ مدت زمان تشنج را ببینید؛ اگر در موقعیت مکانی خطرناکی قرار دارد او را جابه جا کنیدو به پهلو بخوابانید و زیر سرش بالش یا پارچه نرمی قرار دهید؛ چیزی در دهانش قرار نداده و او را با دست محکم نگه ندارید و تا بهبودی کامل فرد در کنار او بمانید

اعتمادی فر با بیان اینکه برخی از بیماران مبتلا به صرع با مصرف دارو، درمان نمی‌شوند، بیان کرد: در این راستا با کمک دانشگاه علوم پزشکی با عمل جراحی صرع برای بهبود آنها اقدام می شود؛ ۲۵ سال پیش وقتی به ایران آمدم و جراحی سر صرع را بیان کردم اساتید این موضوع را نپذیرفتند تا این  که در سال ۸۴ در بیمارستان کاشانی با همکاری دانشگاه علوم پزشکی اولین عمل جراحی در استان رقم خورد ولی به خاطر مسائل مختلفی فاصله  بین دانشگاه و انجمن ایجاد شد.

وی با تاکید بر اینکه انجمن حامی وپشتیبان عمل جراحی صرع است چون از۶۰۰ تا ۷۰۰ عمل جراحی که  صورت گرفته است اکثرا تحت پوشش انجمن صرع هستند، گفت: و انجمن جهت ساخت یک  مرکز بزرگ عمل جراحی صرع در اصفهان پیگیر زمین‌ شده است؛ خیرین آمادگی آن را دارند که پس از دریافت زمین مرکز عمل جراحی صرع در اصفهان راه‌اندازی کنند و از طرفی در بخش جراحی با همکاری دانشگاه علوم پزشکی سعی بر آن داریم که جراحان خبره‌ای تربیت کنیم تا سال‌های آینده جراحی عمل صرع کامل‌تر و بهتر انجام شود.

اقدامات مورد نیاز در زمان بروز صرع

اعتمادی فر در ارتباط با این مطلب که اگر کسی تشنج کرد چه کاری باید انجام بدهیم بیان کرد: آرامش خود را حفظ کنید؛ مدت زمان تشنج را ببینید؛ اگر در موقعیت مکانی خطرناکی قرار دارد او را جابه جا کنید و به پهلو بخوابانید و زیر سرش بالش یا پارچه نرمی قرار دهید؛ چیزی در دهانش قرار نداده و او را با دست محکم نگه ندارید و تا بهبودی کامل فرد در کنار او بمانید.