از آنجا که مسجد مهمترین پایگاه مسلمانان و مرکز ترویج و نشر معارف دینی است ودرسیره و سنت حضرات معصومین علیهمالسلام نیز مورد تاکید و تایید فراوان قرار گرفته، لازم است عالمان بزرگ که از پایگاه اجتماعی بالایی برخوردارند و مایه آرامش معنوی و توسعه معنویت و معرفت در جامعه میباشند هرکدام یک مسجد را که محل اقامه جماعت خویش قرار دادهاند به عنوان نمونه به مرکزی برای الگوسازی و برجستهسازی یک آیین و سنت دینی و مذهبی تبدیل کرده و نمونهای کامل از یک برنامه فرهنگی و مذهبی را به جامعه عرضه نمایند.
این امر موجب خواهد شد به سرعت آن الگو، منتشر شده ودر مساجد دیگر نیز تسری یابد و از آن جا که این الگو متکی به یک عالم بزرگ اسلامی است دچار انحراف و خرافه و بیراهههای نامناسب نخواهد شد چراکه الگوی اصلی همیشه در جریان است و به عنوان شاخص و معیار اصلی قابل دسترسی است.
برخی از این رویدادها و سنتهای دینی که میتواند یک مسجد را به پایگاهی جریانساز تبدیل کند عبارتند از:
-
کرسی تلاوت مجلسی قران کریم
این امر که مورد تاکید مقام معظم رهبری حفظهالله تعالی است میتواند در یکی از مساجد بزرگ شهر و زیر سایه یک عالم بزرگ اسلامی صورت پذیرد. به گونهای که به محل تجمع علاقهمندان به تلاوت تبدیل شده و الگویی مناسب برای برگزاری تلاوتهای مجلسی با رعایت معیارها و اصول دقیق قرارگیرد.
به نظر میرسد مسجد حکیم میتواند محل مناسبی برای برگزاری این رویداد باشد. همچنین مسجد القائم عجلالله تعالی فرجه، متصل به ضلع غربی حرم امام زاده ابوالعباس خوراسگان نیز میتواند مناسب باشد.
-
چاووشخانه زائران اعتاب مقدسه
درطول سال،جمعیت زیادی توفیق تشرّف به اعتاب مقدّسه و مکّه مکرّمه پیدا میکنند به ویژه در ایام حرکت کاروانهای حجاج، کاروانهای زیارتی اربعین و….. که انبوهی از جمعیت را پوشش میدهد. چه زیباست سنت ارزشمند چاووشخوانی و بدرقه زائر در یکی از مساجد شهر و زیر سایه یک عالم بزرگ اسلامی احیا شده و اجرا شود. این سنت به سرعت میتواند در اکثر مساجد محلهها نیز تعمیم یافته و موجب نزول برکات الهی در محل بشود.به نظر میرسد مسجد الغفور واقع در خیابان سروش مناسب برای این رویداد است.
-
پایگاه عقیقه
تنها در شهر اصفهان سالانه بیش از سی هزار ولادت صورت میگیرد که البته این رقم در حال افزایش است.چه زیباست مسجدی در اصفهان به پایگاه عقیقه که مورد سفارش دین اسلام است تبدیل شده وهرهفته تعداد زیادی نوزاد در فضای عرفانی مسجد توسط عالمان دینی آداب عقیقه برایشان اجرا شده و شهادت به خدا، پیامبر صلواتالله علیه، و امیر المومنین علی علیهالسلام در گوش راست و چپ ایشان جاری شود. باشد که یک گوینده «لااله الا الله» به عالَم تشیّع افزوده شده باشد. اوج این آیین میتواند قربانی گوسفندان عقیقه باشد و توزیع گوشت آن برای فقرای شیعه که دعاگوی این نوزادان خواهند بود.به نظر میرسد مسجد کمرزرین واقع در میدان امام علی علیهالسّلام مناسب این رویداد است ودرصورت کمبود مکان از صحن بزرگ میدان نیز میتوان بهره گرفت. همچنین مسجد حضرت زهرا سلام الله علیها واقع در صحن غربی حرم شریف حضرت زینب سلام الله علیها در خیابان زینبیه اصفهان.
-
سفره خانه عقد ایرانی اسلامی
تنها در شهر اصفهان سالانه حدود بیست هزار عقد واقع میشودکه موجب تشکیل بیست هزار سفره عقد میشود. چه نیکوست این سفره در فضای معنوی مسجد و تحت اشراف یک عالم بزرگ شیعه همراه با تلاوت کلام الله مجید، نیایش و دعای خیر مومنین باشد.
جاری کردن خطبه عقد در مسجد در زمان پیامبر اسلام نیز وجود داشت وگاه نبی مکرم اسلام صلوات الله علیه خود خطبه عقد را جاری میساختند.چه برکتی از این بالاتر که انسان زندگی مشترکش را از مسجد آغاز کند.
به نظر میرسد مسجد آقا علی بابا واقع در خیابان حافظ برای این امر مناسب باشد همچنین مسجد شیخ لطفالله واقع در ضلع شرقی میدان حضرت امام رحمت الله علیه میتواند مناسب باشد.
-
آیین تشرّف به سن تکلیف
یکی از وقایع حیاتی که متاسفانه در آمارهایوقایع حیاتی سازمان ثبت احوال، محاسبه و ثبت نمیشود، تشرّف به سن تکلیف است که مطابق آموزههای دینی، دختران در سن ۹ سالگی و پسران در سن ۱۳-۱۴ سالگی به آن تشرّف خواهند یافت.
برگزاری آیین تشرف به سن تکلیف در سالهای اخیر رونق خوبی یافته و برخی مدارس به ویژه دبستانهای دخترانه اهتمام ویژهای به این امر دارند.
شایسته است این آیین در مسجد و همراه با آداب و تشریفات معنوی و عبادی خاصی صورت گیرد تا به خاطرهای شیرین و دلنشین برای فرزندان عزیز اسلامی تبدیل شود.
اجرای این آیین در مسجد و زیر نظر یک عالم بزرگ بیانگر اهمیت موضوع و عزت یافتن فرد مکلف است.
به نظر می رسد مسجد الاقصی واقع در میدان فلسطین مناسب این رویداد است . نیز مسجد امام واقع در ضلع جنوبی میدان امام خمینی رحمت الله علیه میتواند مناسب باشد.
-
معهد موذنین
اذان شعار اسلام و بلندترین نشانه توحید و خداپرستی است و در سیره حضرات معصومین علیهمالسلام مورد تاکید فراوان بوده تاجایی که نبیّ مکرم موذن ویژه داشتند که در جامعه شهرت داشت و بر فراز کعبه اذان میگفت.
قرار گرفتن یک مسجد به عنوان پایگاه اصلی موذنین شهر میتواند انگیزهای ایجاد کند تا موذنین مورد توجّه بیشتر واقع شده و این سنت حسنه تقویت شود.
به نظر میرسد مسجد بلال یا مسجد امیرالمومنین واقع در خیابان جی میتواند این رویداد را پذیرش کرده و جاری سازد.
-
سفره های توسّل
ایرانیان از دیرباز با گسترانیدن سفرههای توسّل، آیینها و آداب خاصی را اجرا مینمایند که در صورت مدیریت صحیح، این برنامه میتواند سنت شایستهای باشد.
برخی سفرههای مرسوم عبارتند از: سفره حضرت رقیه سلامالله علیها، سفره امام حسن مجتبی علیهالسلام، سفره حضرت ابوالفضل علیهالسلام و…..
سفرههای توسّل در صورتی که همراه با عزاداری، توسل، دعا و نیایش، تدبر در قرآن، بیان احکام و تاریخ بوده و موجب تجمع افراد شود میتواند برنامهی تاثیرگذاری باشد. براین اساس لازم است در یک مکان مقدّس وزیر نظر یک عالم بزرگ، آداب و آیینهای سفرههای توسّل به دقّت تعیین و به عنوان الگو و نمونه اجرا شودتا بتواند علاوه بر اصلاح اشکالات رایج در سفرهها، این سنت نیکو را به نحو احسن در جامعه توسعه دهد.
محمد قطبی جشوقانی/رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان
