به گزارش سرمایه گستران و به نقل از اداره ارتباطات رسانه ای شهرداری اصفهان، سید احمد حسینی نیا در اختتامیه گرامیداشت هفته شهرسازی با محوریت رسالت اجتماعی شهرسازان، با بیان اینکه این موضوع نقدی است که بر شهرداری ها در همه شهرها به ویژه کلانشهرها وجود دارد، اظهار کرد: با موضوع برنامه جامع با رویکرد نوین، پنج شهر در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار می گیرد که اصفهان، پایلوت آن ها است.
وی با طرح این پرسش که مرور تاریخی و تطبیقی بر مسائل برنامه ریزی شهری و مفهوم “حق به شهر” و رویکرد ما در خصوص تهیه این طرح چیست، افزود: شاید دردی که اصفهان طی ۱۶ سال گذشته با آن روبرو بوده محافظه کاری و خود سانسوری است. اگر واقعا دغدغه شهر اصفهان را داریم باید نگاه کاسب کارانه را از برنامه جامع شهر فاکتور بگیریم.
وی ادامه داد: با وجود اینکه اصفهان را همواره خط شکن و شهر نخست کشور در بسیاری از مسائل ذکر می کنیم امروز اصفهان اینگونه نیست. حال اصفهان اکنون خوب نیست و در بسیاری از حوزه ها مانند مسائل پژوهشی از منظر شهرسازی، اجرایی و کاری، شهر اولین نیست. در صورتیکه این واقعیت و صداقت را بپذیریم برای اصفهان تلاش می کنیم.
حسینی نیا گفت: در سال های ۱۹۴۰ و پس از خرابی های جنگ جهانی دوم، برنامه های جامع به صورت صرفا کالبدی و برای رفع نیازهای شهر اجرا و برای شهرها نسخه پیچیده شد. بنابراین در آن مقطع زمانی برنامه ریزی شهرها با این نگرش کالبدی و تفکر از بالا به پایین شکل گرفت.
وی تاکید کرد: در دهه ۱۹۵۰ برنامه های جامع به سمت برنامه های جامع عقلانی رفت و پس از آن در دهه ۱۹۶۰ برنامه ریزی ها با رویکرد سیستمی حاکم شد.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان گفت: در دهه۱۹۷۰ و ۸۰ برنامه ریزی از قالب کمی، فاصله گرفت و به سمت برنامه ریزی های کیفی مانند زیست بوم و برنامه های ارتباطی رفت.
وی با بیان اینکه استنباط من این است که ایران همچنان در تهیه طرح های شهری، در دهه ۱۹۵۰ قرار دارد، تاکید کرد: در این مدت تلاش شد که فکرمان را از نگاه برنامه های کالبدی که تنها به نقشه خلاصه می شود تغییر داده و تفکرها را به سمت برنامه ها و مطالعات جامع ببریم.
حسینی اظهار داشت: در طرح های گذشته و در رصد انجام شده طرحی شفاف را از منظر اقتصادی مشاهده نکردم. به طور مثال در حوزه کاربری زمین، پهنه ها بر اساس سرانه ها مشخص شده، متولی آن را تعیین نکرده ایم، در کمال تاسف نگاه حاکمیتی و جزیره ای، شهرها را با مشکل مواجه کرده است.
وی با بیان اینکه انسجام فکری، اشتراک و یکصدایی برای تحقق جامع شهری تا به امروز صورت نگرفته است، بیان داشت: مدیریت و تشکیلات اداره زمین در شهرها مسئله ای بسیار مهم است. در صورت برنامه ریزی مطلوب شاید بتوانیم ادعا کنیم در حوزه تحقق پذیری طرح ها گام هایی برداشته ایم.
با اشاره به اینکه باید بحث مشارکت ذی نفعان، رسالت و مفهوم “حق به شهر” در برنامه جامع با رویکرد نوین را بتوانیم اجرایی کنیم، تاکید کرد: از تئوری حق به شهر حدود ۵۰ سال می گذرد. در حق مشارکت شهری و حق تخصیص فضا، باید ویرایشی در حوزه حاکمیت شهری صورت گیرد و مدیریت واحد شهری را به صورت جدی تر دنبال کنیم.
وی اضافه کرد: افزایش و توجه به تولید اسناد یکپارچه شهری مغفول واقع شده در حالیکه انسجام و یکپارچگی تهیه اسناد می تواند، مقصدی راهبردی باشد.
حسینی نیا با بیان اینکه سند پایدار توسعه شهری را سازمان ملل در ۱۷ شاخص طراحی کرده است، افزود: این اسناد در نابرابری فضایی، فقر فضایی، فقر اقتصادی، و تاب آوری شهری به حوزه کیفی شهرها توجه دارد. باید کانون نگاه خود را از حوزه کالبدی فاصله بدهیم تا بتوانیم موضوع تئوری تا عمل و برنامه جامع که رویکردی نوین دارد را اجرایی کنیم و شاهد روزی باشیم که اصفهان به جایگاه واقعی خودش نزدیکتر شده باشد.
منابع پایداری برای اقتصاد شهرها تعریف نشده است
رییس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در ادامه این برنامه اظهار کرد: شهری مانند اصفهان که فلسفه وجودی آن بر اساس مشارکت اجتماعی بنا شده امروز به مرحله ای رسیده که همه در غار تنهایی خود فرو رفته اند.
وی با طرح این پرسش که برای این شهر چه کرده ایم، تصریح کرد: بناهای تاریخی اصفهان مانند میدان نقش جهان در روزگار خودش از نظر معماری در اوج بوده اما امروز این شهر در چه جایگاهی قرار دارد. با وجود دانشجویان و اساتید دانشگاهی بسیار خوب باید دید کجای کار ایراد دارد.
شیرین طغیانی با بیان اینکه وضعیت ترافیک، زاینده رود، محورهای شهری، ساختمان ها و … وضعیت خوبی ندارند، افزود: مدیریت شهری منابع پایداری در مدیریت کلان کشور برای اقتصاد شهرها ندارد.
طغیانی با بیان اینکه در چنین فضایی نمی توان از رویکردهای نوین در شهرسازی صحبت کرد، بیان داشت: اولین مجموعه و مسئله به خود جامعه شهرسازان بازمی گردد و آن این است که همیت و حمایت در جامعه شهرسازی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: نگاه به طرح ها در شهرهای ما دو بعدی است زیرا کلان شهرها یاد گرفته اند در دوره های کوتاه به نتایج بلند برسند.
رییس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان متذکر شد: بسیاری مقیاس موفقیت ها را اجرای پروژه های بزرگ می دانند. این در حالیست که ما در شهر اصفهان با دو هزار و چهارصد کیلومتر مربع بافت فرسوده مواجه هستیم. آیا به جای تعریف ابرپروژه ها و ایجاد بزرگراه هایی که تنها باعث افزایش ترافیک شد نمی توانستیم روی محله ها کار کرده و به جای توسعه افقی محله ها را از درون پر کنیم.
وی افزود: در بافت فرسوده بسته های تشویقی اگر درست اعمال نشود وضعیت بذی حاکم می شود.
وی اضافه کرد: شهری که در دست ما قرار دارد میراثی از گذشته است. امیدوارم با اتفاقاتی که رخ می دهد شرمنده آیندگان نباشیم.
اصفهان را باید به دست هنرمندان سپرد
رئیس هیات مدیره مهندسان شهرساز ایران در ادامه اظهار کرد: صحبت درباره اصفهان زیباترین صحبت است. اصفهان از پرخروش ترین شهرهای ایران در طول تاریخ و برند ایران بوده که حیف است مشکل و مسئله داشته باشد.
دکتر احمد سعیدنیا با بیان اینکه اصفهان شهر افراد معمولی نیست، تصریح کرد: این شهر احتیاج به ظرافت طبع دارد و باید به دست هنرمندان آن سپرده شود.
وی بیان داشت: روز جهانی شهرسازی در حدود هفتاد سال قدمت داشته و هفتاد کشور آنرا برگزار و مسائل و چالش های شهر را در آن مطرح می کنند.
رئیس هیات مدیره مهندسان شهرساز ایران ادامه داد: شهرها موجوداتی جهانی و زنده هستند و مسایل و موضوعات انها مشترک است. انسان ها ارزش های فرهنگی و طبیعی درون شهر را اشغال، به حسن و زیبایی شهرها افزوده اما آشکارا با طبیعت در جنگ و در حال نابودی آن هستند.
وی تاکید کرد: همه می گویند چرا میراث گذشتگان را از بین می بریم، اما جرات بیان علت آنرا نداریم. در واقع دستی بر فراز شهر قصد دارد عناصر طبیعی را به پول تبدیل و آنرا منابع درآمد خود کند که نام آن سرمایه داری مستغلاتی و اقتصاد ناسالم است.
سعید نیا با بیان اینکه این سرمایه داری مستغلاتی در شهرها زمین و باغ را می فروشند تا به درآمد برسند، گفت: اینها مخرب و مانند طوفان تهدیدزا هستند و نمی توان با انها نیز مقابله کرد. با این وجود یک وجدان اجتماعی وجود دارد که همچنان مانع از پیروزی این سرمایه داری مستغلاتی به طور صد در صد می شود.
وی بیان داشت: شعار امسال روز جهانی شهرساز، تغییر اقلیمی و تاب آوری شهری است. جهان در حال تغییر است و دچار خشکسالی های شدید به ویژه در مناطق خاورمیانه می شود. تغییر اقلیمی در ۱۰ سال آینده به اوج خود می رسد و پنجاه میلیون جمعیت به قسمت های شمالی ایران میروند که همه اینها از هم اکنون اعلام خطر است.
رئیس هیات مدیره مهندسان شهرساز ایران ذکر کرد: یکی از فجایع بزرگ تاریخ و جغرافیای ایران در حال رخ دادن است. آیا شهرهای ما در مقابل این فجایع تاب آور هستند.
وی با بیان اینکه چند راه حل برای این تاب آوری پیشنهاد شده است، افزود: با این وجود تنها راه حل این موضوع رجوع به وجدان انسانها، خواست های اجتماعی و منش انسانی است. باید همدیگر را دریابیم و به میراث های تاریخی خود احترام بگذاریم و قبول کنیم در کنار هم بر این چالش ها فائق می آییم.
سعید نیا با بیان اینکه چاره ای جز بازگشت به خصوصیات انسانی نداریم، تاکید کرد: این اتفاق در حال رخ دادن است و لازم است با حس زیباشناسی و وجدان تاریخی به شهر نگاه کنیم.
سعید نیا تاکید کرد: اصفهان باید به دست اصفهانی ها مدیریت و به دست هنرمندان اصفهانی سپرده شود.
گره زدن اصفهان به شهرهای دیگر، توسعه گردشگری را کند می کند
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در ادامه این برنامه ضمن تبریک هفته شهرسازی با بیان اینکه شهر اصفهان جایگاه ویژه ای را در جهان و جهان اسلام دارد، اظهار کرد: اصفهان نه تنها یک شهر بلکه یک تمدن است که باید به خوبی به آن پرداخته شود.
وی شهر را نقطه آغاز حرکت های تمدن ساز ذکر کرد و افزود: سابقه شهری در کشور ما بسیار کهن و طولانی است.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه امروز ۷۰ درصد جمعیت کشور ما را جمعیت شهرنشین تشکیل می دهد، گفت: تا قرن نوزدهم تنها ۱۰ درصد جمعیت شهری ایران شهرنشین بودند اما باید توجه کنیم که افزایش جمعیت شهرنشینی، پیام هایی به همراه دارد.
وی افزود: در یک دوره ۱۰۰ ساله با موج گسترده جمعیت در شهرها رو به رو شده ایم که شهرها را به لحاظ زیرساخت های جمعیتی متحول کرده و تغییر بزرگ در شکل اجتماعی شهرها اتفاق افتاده اما نکته مهم حفظ میراث و کهن تمدن شهرها است.اللهیاری تاکید کرد: گره زدن اصفهان به شهرهای دیگر، توسعه گردشگری را کند می کند، حرکت در اصفهان در حوزه برنامه ریزی شهری نیاز به تأمل جدی دارد و باید امور را هنرمندانه پیگیری کرد.