تحلیل شرکت تولید نیروی برق دماوند
بررسی صنعت برق
با توجه به رکود اقتصادی شکل گرفته در فضای اقتصاد کشور، مصرف برق مورد نیاز صنایع افت داشته است و بنا بر اظهارات مسئولین در حال حاضر شهرک های صنعتی تنها با ٣٠% از ظرفیت خود در حال فعالیت هستند و این خود عاملی بر کاهش مصرف برق می باشد چرا که صنایع در سال ٩۴ سهمی ٣۶% در مصرف برق کشور را دارا می باشند.
در نمودار زیر مصرف برق بخش های مختلف آورده شده است:
پس از بخش صنعت بیشترین مصرف برق در اختیار بخش خانگی با ٣٢% از مصرف برق کشور می باشد. این بخش با توجه به افزایش جمعیت همواره با رشد مصرف همراه بوده است.
کاهش قیمت های جهانی مواد اولیه و همگامی آن با رکود در فضای اقتصاد داخلی به خصوص سنگ آهن و فولاد و کاهش قیمت این کالاها موجب شده است که مصرف برق این صنایع نیز با کاهش همراه باشد، گفتنی است سهم صنایع فولاد و آهن برابر با ۴۵% از مصرف برق می باشد.
یکی دیگر از صنایع مصرف کننده برق کشور نیز صنعت سیمان با سهمی ١۶% از مصرف برق می باشد که این صنعت نیز در سالهای اخیر با رکود همراه بوده است. صنایع کوچک نیز با سهم ١۵% از مصرف برق نیز در سال های اخیر با حجم بی سابقه ای از تعطیلی همراه بوده است.
با توجه به روند رو به رشد اقتصاد کشور در این سال ها افزایش ظرفیت تولید برق به عنوان یک زیرساخت اساسی جهت توسعه را داشته ایم و یش بینی می شود با تحقق رشد اقتصادی ۵% در سال ٩۵ و ادامه ی این رشد در سالهای آتی با افزایش ظرفیت و تولید برق همراه باشیم.
همچنین در برنامه زمان بندی راه اندازی نیروگاه های کشور در چارت زیر افزایش ظرفیت تولید پیش بینی شده است.
بنا بر اعلام مدیران شرکت مطابق برنامه ریزی ها، کشور در طی ده سال آتی همواره با کمبود برق به خصوص در پیک های مصرفی مواجه خواهد بود.
آمار واردات برق کشور در طی سال های اخیر صعودی بوده است. عمدتا مبدا این واردات از کشورهای ارمنستان و آذربایجان می باشد که البته به نسبت برق مصرفی کشور به مقدار ناچیزی می باشد.
با توجه به وجود منابع انرژی مناسب در کشور و نیاز فراوان به زیرساخت در کنار ظرفیت صادرات برق این بخش چشم انداز مناسبی را در اختیار سرمایه گذاران قرار داده است. صادرات برق کشور در طی این سال ها همواره صعودی بوده است.
همچنین می توان امیدوار بود با کسب اطمینان از تامین بی دغدغه برق کشور امکان صادرات برق به صورت مستقیم برای نیروگاه های برقی کشور فراهم شود.
نیروگاه های برق کشور به چند دسته ی بخاری، گازی، سیکل ترکیبی، دیزلی و غیره تقسیم می شود. سهم هر کدام از این نیروگاه ها در ظرفیت اسمی برق کشور در سال ٩٢ به شرح نمودار زیر می باشد.
بنا بر اطلاعات بالا نیروگاه های گازی ٣۵% از ظرفیت اسمی و پس از آن نیروگاه های سیکل ترکیبی رتبه ی دوم را در ظرفیت های اسمی دارا می باشد. گفتنی است بار پایه ی برق کشور از نیروگاه های سیکل ترکیبی تامین می شود. حداکثر مصرف برق کشور در طی سال های گذشته فصل مرداد ماه می باشد.
حال با مشخص شدن بازار برق کشور و نیاز حیاتی به این صنعت و وجود ظرفیت خالی به معرفی نیروگاه برق دماوند پرداخته می شود.
معرفی نیروگاه برق دماوند
شرکت تولید نیروی برق دماوند بزرگترین نیروگاه سیکل ترکیببی ایران می باشد که به مساحت ١٩٣ هکتار و در محل کیلومتر ٣۵ جاده تهران – گرمسار واقع شده است.
مالک اولیه ی نیروگاه، شرکت توانیر می باشد که ۴۵% از سهام را در سال ١٣٨٩ و ٣٧.۶% را در سال ١٣٩١ و نیز ١٧.۴% را در پایان سال ١٣٩١ به نام بنیاد شهید و امور ایثارگران منتقل نموده است. این شرکت در طی سال مالی ٩۴ به بانک دی واگذار گردیده است و بانک دی قصد عرضه ی ١٠% از سهام این شرکت را در فرابورس دارد.
سرمایه شرکت در حال حاضر ۴,۶٠٠ میلیارد ریال می باشد که ترکیب سهامداران نیروگاه به شرح زیر می باشد:
لازم به ذکر است دو شرکت توسعه دیدار ایرانیان و شرکت عمران و مسکن آباد دی زیرمجموعه های بانک دی می باشند.
نیروگاه دماوند از دو فاز تشکیل شده است و فازهای آن به شرح زیر می باشد:
عملیات اجراییِ ۱۲ واحدِ بخش گازِ نیروگاه، از سال ۱۳۸۰ شروع و تا سال ۱۳۸۴ پایان یافت و عملیات ساخت و تکمیل ۶ واحدِ بخش بخارِ سیکل ترکیبی، از سال ۱۳۸۴ تا شهریور ۱۳۹۱ به طول انجامید.
همچنین عملکرد شرکت برابر با ٨٠% از ظرفیت عملی شرکت و ٩٠% از آمادگی شرکت می باشد.
بنا به اعلام شرکت حداکثر تولید شرکت ٢،٠٠۴ مگاوات بر ساعت در ٩ شهریور سال ٩٣ بوده است.
همچنین ظرفیت پیش بینی شرکت در سال ٩۵ با اندکی افزایش همراه خواهد بود. این نیروگاه در سال ٩٣ در حدود ۵% از تولید برق کشور را در اختیار خود داشته است و در تامین برق مورد نیاز استان تهران نقش قابل توجهی ایفا می نماید.
بررسی ترازنامه ٩ ماهه ١٣٩۴
افزایش ۶٨% اسناد دریافتنی تجاری شرکت عمدتا ناشی از عدم دریافت مطالبات از شرکت منطقه ای برق می باشد و بنا بر اظهارات مدیران شرکت، دولت برای پرداخت بخشی از بدهی ها شرکت دماوند از طریق اسناد خزانه اقدام نموده است و این می تواند سال روشنی را برای تولید کنندگان برق رقم بزند. در حال حاضر نسبت جاری شرکت برابر با ٠.۵٩ می باشد. پایین بودن نسبت مذکور حاکی از ریسک نقدینگی کوتاه مدت برای شرکت می باشد که ناشی از حجم بزرگتر بدهی جاری نسبت به دارایی جاری می باشد.. البته این نکته توسط حسابرس و بازرس شرکت نیز اشاره شده است. گفتنی است نسبت جاری شرکت نیروی برق عسلویه با نماد بمپنا در تاریخ ٣١/۶/٩۴ نیز برابر با ١.٢ می باشد. به دلیل حجم بالای مطالبات شرکت در طول دوره ی اخیر سعی شده است بخشی از بدهی های شرکت با استفاده از اسناد خزانه پرداخت شود و شرکت موفق به دریافت ٨٠ میلیارد تومان اسناد خزانه در سال ٩۴ شده و نقدینگی به مجموعه ی خود تزریق نماید.
تسهیلات مالی دریافتی شرکت نیز با رشد ۱۵ درصدی مبلغ ۶,۴۰۰ میلیارد ریال گزارش شده است. براساس یادداشت های همراه گزارش ۶ ماهه، تسهیلات از بانک کوثر و با نرخ ۲۸ درصد دریافت گردیده است. در دوره مورد بررسی مبلغ ۸,۹۸۰ میلیارد ریال (۱۹,۵۲۳ ریال) سود انباشته گزارش شده است.
مطابق گفته های مدیران شرکت، دماوند ٨٠٠ میلیارد تومان از دولت مطالبات دارد.
بررسی صورت سود و زیان
مبلغ فروش شرکت در سال ٩۵ با ٣% رشد ٨،۵٨٣ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است و بررسی صورت های مالی سال های اخیر شرکت حاکی روند صعودی فروش دارد و به نظر می رسد با بهره وری بیشتر بتوان فروش برق را نیز افزایش داد. شرکت در سال ٩۵ نرخ فروش برق را بدون تغییر و مقدار فروش را با ٣% افزایش در نظر گرفته است.
لازم به ذکر است که این صنعت در مراحل ساخت و راه اندازی به حجم بالایی از سرمایه نیاز دارد و با توجه به نوع سرمایه گذاری در صنعت، این شرکت ها از حاشیه سود بالایی برخوردار هستند. به طوری که در پیش بینی سال ٩۵ حاشیه سود ناخالص برابر با ۶۴% و در سال ٩۴ نیز این نسبت برابر با ۶۶% می باشد.
با توجه به ناچیز بودن هزینه اداری و هزینه ی مالی این شرکت از حاشیه سود خالص بالایی برخوردار می باشد و این نسبت در سال ٩۵ برابر با ۵٣% و در سال ٩۴ برابر با ۵٣% می باشد. در پیش بینی سود خالص سال ٩۵ به ازای هر سهم ٩،٩٢۶ ریال پیش بینی شده است که نسبت به سال گذشته افزایشی ۴.٧% را نشان می دهد.
مشاهده روند حاکی از ثابت بودن روند رشد حاشیه سود ناخالص و خالص شرکت می باشد و شرکت از درآمد با ثباتی برخوردار می باشد.
فروش
در زیر مقدار و مبلغ فروش برق در سالهای اخیر آورده شده است:
مبلغ فروش شرکت در سال های اخیر صعودی بوده است و از ٢،٨١٩ میلیارد ریال در سال ١٣٩١ به ٨،۵٨٣ میلیارد ریال در سال ١٣٩۵ پیش بینی شده است.
فروش شرکت برای سال ٩۵ از منظر مقداری برابر با ١۵،١۴٢ کیلو وات بر ساعت خواهد بود که با نرخ متوسط ۵۶۶،٨٧۴ ریال در نظر گرفته شده است.
فروش خالص برق شرکت از بخش های زیر تشکیل شده است:
درآمد نیروگاه ها با توجه به تعهد عرضه ی برق به شرکت توانیر از سه بخش درآمد فروش به شبکه ، درآمد ظرفیت و فروش در بورس تشکیل شده است و ۴٨% از درآمد فروش شرکت را فروش به شبکه تشکیل داده است و ۴۴% از درآمد شرکت نیز درآمد آمادگی می باشد.
درآمد فروش به شبکه برق به ترتیب زیر می باشد:
با توجه به میزان انرژی تولیدی نیروگاه در سنوات ١٣٩١ تا ١٣٩۴ پیش بینی تولید انرژی برای سال مالی ١٣٩۵ معادل ١۵،١۴١،٩٧٨ مگاوات ساعت برآورد گردیده است.
نرخ آمادگی
این نرخ مبلغی است که مدیر بازار بابت یک مگاوات قابلیت تولید ابراز شده یک واحد نیروگاهی، در هر ساعت به مالکنیروگاه پرداخت مینماید.
فرمول ناشی از درآمد ظرفیت به شرح زیر می باشد:
در ۹ ماهه سال ۹۴ درآم�� آمادگی ۴۴٫۴% از درآمد شرکت را تشکیل داده است و این مقدار در سال ۹۳ برابر با ۳۶٫۲% بوده است.
درآمد ظرفیت از کف ۵ ریالی تا سقفی ۴۵۰ ریالی دارد که با توجه به سطح تکنلوژی واحد مربوطه توسط وزارت نیرو تعیین می شود این نرخ مطابق فرمول بالا برای دماوند برابر با ۳۰۰ ریال در نظر گرفته شده است.
درآمد فروش در بورس
شرکت با توجه به سیاست های وزارت نیرو در خصوص پرداخت نقدی مبلغ حاصل از فروش در بورس انرژی، به منظور تامین نقدینگی بخشی از فروش خود را از طریق این بورس صورت می دهد.
لازم به ذکر است فروش شرکت در بورس انرژی ناچارا به دلیل تاخیر در پرداخت مطالبات و نقدینگی ضروری برای انجام به موقع تعمیرات واحدها و تامین قطعات یدکی و ایفای تعهدات خود مجبور به فروش در بورس انرژی می باشد. مبلغ فروش شرکت به شرح زیر می باشد:
نرخ فروش
نرخ های فروش در سال های اخیر به شرح زیر بوده است: (ارقام ریال در هر مگاوات)
نرخ فروش هر مگاوات در سال ٩۵ برابر با ٠.٣% رشد داشته است.
قابل توجه است که قیمت توسط هیئت تنظیمی بازار برق توانیر تعیین می شود و شرکت در تعیین آن نقشی ندارد، بررسی ها حاکی از رشد کمتر از نرخ تورم نرخ برق می باشد.
شرکت بابت سوخت مصرفی نیروگاه در دوره تضمین خرید برق هزینه ای پرداخت نمی نماید.
هر سال ۶٠ روز تعمیرات اساسی واحدها صورت می گیرد.
سایر نکات فروش
· در سه ماهه پایانی سال کمترین مصرف برق را داریم و شرکت برق نیز کمترین ضریب پرداخت را به این زمان اختصاص می دهد.
بهای تمام شده
شرکت در پیش بینی خود هزینه ی گاز را بدون تغییر برآورد کرده است و حدوداً این هزینه ۵۵% از بهای تمام شده ی شرکت می باشد که با نرخ ٨٠ تومان توسط شرکت گاز فاکتور شده و با پرداخت توسط توانیر فاکتور برگشت از فروش صادر شده و شرکت هزینه ای بابت گاز پرداخت نمی نماید. این مبلغ در بودجه ی سال ٩۵ برابر با ٣،٩٢١ میلیارد ریال برآورد شده است که با توجه به پرداخت این مبلغ توسط توانیر این هزینه در بهای تمام شده ی تولید لحاظ شده است.
بهای تمام شده ی شرکت در سال ٩۵ با ٩% افزایش در سال ٩۴ به رقم ٣،١١٣ میلیارد ریال گزارش شده است.
در سال ٩۵ مصرف گاز در حدود ٢،٧۶٣ میلیون متر مکعب برآورد شده است و به ازای هر مترمکعب ٨٠٠ ریال فاکتور خواهد شد و بنا به توافق یاد شده در بالا از سال ١٣٩١ هزینه سوخت مصرفی از هزینه تولید حذف و به حساب توانیر و مدیریت شبکه انتقال می یابد.
با توجه به تاثیرگذاری بالای سربار تولید بر بهای تمام شده در نمودار زیر بخش های مختلف هزینه ی سربار آورده شده است:
با این وجود هزینه ی استهلاک بیشترین تاثیر را بر سربار تولید و همین طور بهام تمام شده ی شرکت دارد. هزینه ی تولید انرژی سهمی ١٩ درصدی از هزینه ی سربار را به خود اختصاص می دهد. این هزینه مربوط به بهای انرژی خریداری شده از شرکت مدیریت تولید برق دماوند (پیمانکار اصلی بهره برداری و تمیرات نیروگاه) و مطابق قرارداد انرژی فیمابین به ازای هر کیلووات ساعت آمادگی در سال ٩۵ معادل ٣۵.٣ ریال پیش بینی شده است.
بخش تعمیرات دوره ای نیز سهمی ١٩% در هزینه ی سربار دارد که مطابق برنامه پیش بینی شده و ساعات کارکرد واحد ها انجام خواهد گرفت.
هر سال ۶٠ روز تعمیرات اساسی واحدها صورت می گیرد. در طول سال ٩۴ این مدت برابر با ۵۴ روز اعلام شده است و برنامه ریزی سال ٩۵ برای رساندن این رقم به کمتر از ۴٠ روز می باشد. در صورت کاهش دوره ی تعمیرات اساسی واحدها، مدت زمان آماده به کار و تولید نیروگاه افزایش خواهد یافت و موجبات افزایش درآمد شرکت خواهد بود.
همچنین کاهش دما می تواند موجب افزایش بهره وری نیروگاه شود.
سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی
عمده ی درآمد شرکت از این بخش ناشی از سود حاصل از سپرده های بانکی در سال ٩۵ برابر با ٢١٧ میلیارد ریال پیش بینی شده است. این درآمد با توجه یه شرایط اقتصادی و بانکی کشور در سال ٩۵ با نرخ ١٨% در نظر گرفته شده است.
جدول زیر صورت سود و زیان شرکت را نمایش می دهد: (ارقام به میلیون ریال)
افزایش سرمایه
شرکت برای سال ٩۵ افزایش سرمایه ی ۴،۵۴٠،٠٠٠ میلیون ریالی از محل سود انباشته پیش بینی نموده است. با این ترتیب انتظار می رود این شرکت قصد دارد سرمایه خود را از ۴۶٠،٠٠٠ میلیون ریال به ۵،٠٠٠،٠٠٠ میلیون ریال معادل ٩٨٧% افزایش دهد.
مطابق اطلاعات حاضر اولین افزایش سرمایه از محل سود انباشته خواهد بود
مقایسه با بمپنا
در ادامه به مقایسه ای بین نسبت های مالی دماوند با شرکت تولید نیروی برق دماوند به عنوان تنها همکار بورسی این شرکت پرداخته شده است.
ابتدا قبل از هر بررسی صورت مالی باید به این نکته اشاره کرد که نیروگاه دماوند سیکل ترکیبی و نیروگاه مپنا گازی می باشد و از بهره وری پایین ترین برخوردار می باشد.
در بخش نسبت های نقدینگی نیروگاه دماوند از شرایط حادتری برخوردار می باشد و از نقدینگی پایین رنج می برد. همچنین دوره ی وصول مطالبات شرکت دماوند نیز بسیار بالاتر از مپنا می باشد.
نسبت گردش دارایی شرکت دماوند نیز نسبت به مپنا پایین تر می باشد و شرکت دماوند با بهبود بهره وری می تواند فروش خود را افزایش دهد و یکی از دلایل آن می تواند حجم بالای دارایی دماوند نیز باشد.
حاشیه سود ناخالص به دلیل حجم بالای سرمایه گذاری اولیه بالاست ولی به دلیل حجم بالای سرمایه گذاری ثابت این طرح ها از نرخ بازده داخلی کمتر از ٢٠% برخوردار هستند و این امر یکی از موانع جذب سرمایه گذار خصوصی می باشد.
آزمون نا موفقیت ظرفیت
عبارت است از “احراز عدم توانایی تولید یک واحد نیروگاهی به میزان قابلیت تولید ابراز شده”. در صورتیکه واحد نیروگاهی قادر نباشد تا سقف قابلیت تولید قابل گسیل،تولید خود را به حد درخواست شده از سوی مرکز برساند، آزمون ناموفق ظرفیت تلقی میشود. به صورت عمومی بدین صورت است که “شرکت باید برنامه ی تولید خود را ٧٢ ساعت قبل اعلام کرده و اگر به برنامه ی خود نرسد مستوجب پرداخت هزینه می باشد.
افزایش رقم این آزمون موجب جریمه ی شرکت خواهد شد و کاهش آن می تواند حاشیه سود شرکت را افزایش داده و بهره وری بیشتری برای مجموعه به همراه بیاورد.
براساس اظهارات مدیران مجموعه در جلسه معارفه ، نیروگاه دماوند از این لحاظ در سالهای اخیر بهبود یافته است.
خروج اضطراری
ضریب خروج اضطراری =(خروجی ها و محدودیت های اضطراری/قدرت عملی)*١٠٠
این خروج که حاکی از خروج بدون برنامه ریزی می باشد در طول دوره های اخیر کاهشی بوده است و شرکت در برنامه های خود در صدد کاهش این خروج می باشد.
ضریب بهره برداری
نسبت کل انرژی تولید شده در یک نیروگاه، منطقه یا کشور طی یک دوره مشخص (عموماً یک دوره یکساله) به حاصل ضرب قدرت عملی نیروگاه،منطقه یا کشور و طول زمان دوره مربوط به ساعت .
این ضریب در خصوص نیروگاه دماوند بالاتر از میانگین کشوری قرار دارد.
سایر نکات مهم
۱- با توجه به دامنه ی محدود قیمتی و ثابت بو��ن مشتری، فعالیت در بورس انرژی منجر به کشف قیمت واقعی برق نشده است. در مدت اخیر نرخ بورس انرژی با کاهش همراه بوده است. بزرگترین چالش در این خصوص یکی بودن قیمت گذار و خریدار برق در کشور است.
۲- هزینه ی واحد سوخت شرکت با توجه به افزایش تولید شرکت کاهش پیدا کرده است و این امر موجب کاهش هزینه ی جذب نشده ی تولید و کاهش بهای تمام شده خواهد شد. علاوه بر این افزایش تولید موجب افزایش راندمان توربین ها و تولید بیشتر برق می باشد. همچنین با توجه به راه اندازی فازهای پارس جنوبی تامین گاز نیروگاه های کشور به راحتی انجام خواهد شد.
۳- مطابق اعلام وزارت نیرو ٣٠٠٠ مگاوات کمبود برق در تابستان داریم.
۴- با توجه به انحصاری بودن خریدار برق شرکت توانایی صادرات برق را ندارد.
۵- در حال حاضر ذخیره ی برق کشور ۴% است و این ذخیره در کشورهای پیشرفته در حدود ٣٠% می باشد.
۶- هر واحد گازی در روز ١٨٠ میلیون تومان درآمد کسب می کند.
۷- حداکثر ظرفیت تولید نیروگاه در زمستان ٢۴٠٠ مگاوات می باشد و در دمای زیر ٢٠% توان اسمی ٢۶٠٠ مگاوات می باشد.
۸- بودجه ی نیروگاه بدبینانه ارائه شده است و در بودجه ی ٩۵ افزایش نرخی پیش بینی نشده است.
۹- به ازای هر ١.۵ متر مکعب گاز ۴ کیلووات برق تولید می گردد.
برنامه های آتی
· اجرای سیستم خنک کننده هوای ورودی به کمپرسور توربین گاز به منظور افزایش تولید و راندمان
· اجرای طرح انتقال آب از سد ماملو به نیروگاه
· کاهش متوسط زیان تعمیرات اساسی هر واحد
قیمت گذاری
ارزش جایگزینی
ارزش جایگزینی این مجموعه با توجه به قراردادهای اخیر بسته شده توسط شرکت مپنا و عرف منطقه به شرح زیر است:
هر بلوک سیکل ترکیبی برابر با ٣٢٠ میلیون یورو . (هر بلوک شامل ٢ واحد گاز و یک واحد بخار می باشد)
در دماوند ۶ بلوک داریم که ارزش جایگزینی این نیروگاه را ١٩٢٠ میلیون یورو گزارش می کند. با نرخ هر یورو مبادله ای برابر ٣۴،٠٠٠ ریال ارزش جایگزینی برابر با ۶۵،٢٨٠ میلیارد ریال می باشد. با این تفاسیر ارزش جایگزینی نیروگاه به ازای هر سهم با در نظر گرفتن ۴۶٠ میلیون سهم برابر با ١۴١،٩١٣ ریال می باشد.
با توجه به نرخ بازده داخلی پایین و دوره ی بازگشت سرمایه ی بالا با نرخ های فعلی برق استفاده از ارزش جایگزینی در قیمت گذاری نیروگاه ها روش مناسبی نمی باشد. بدین ترتیب با توجه به حضور شرکت بمپنا در بورس برای قیمت گذاری می توان از پی بر ای این شرکت برای ارزش گذاری استفاده نمود.
روش p/e
سود نیروگاه برای سال ٩۵ به ازای هر سهم برابر ٩،٩٢۶ ریال می باشد و از طرفی برای سال ٩۴ نیز به ازای هر سهم ٩،۴٧٧ ریال پیش بینی نموده است. با در نظر گرفتن نسبت p/e حدود۸ برای این شرکت و لحاظ نمودن سود انباشته قیمت هر سهم در محدوده ۹,۲۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ تومان مناسب خواهد بود. لکن با بررسی به عمل آمده از صورت های مالی بانک دی و قرارگرفتن این سرمایه گذاری در سرفصل درآمد مشاع پیش بینی عرضه ی این شرکت در خوشبینانه ترین فرض با قیمت ۷۸۰۰ تومان محتمل می باشد.