تامین مالی مناسب از طریق بازار سرمایه
* رضا اخلاق پور
با توجه به تعریف علم اقتصاد که عبارت است از تخصیص منایع و امکانات محدود به خواسته ه ای نامحدود ، بنابراین این تعریف نشان می دهد که باید از بین طرح های مناسب برای سرمایه گذاری بهترین آنها را انتخاب نمود . در بررسی طرح ها در صورتی که با محدودیت بلندمدت بودجه مواجه باشیم باید در نرخ بهره ای که در محاسبه فرمول خالص ارزش فعلی و نرخ بازده طرح ها اعمال می کنیم ، تجدید نظر کنیم چرا که با افزایش نرخ بهره تعداد طرح های دارای توجیه منطقی تر می شوند و طرح های با بازده بیشتر انتخاب می شوند .بعد از انتخاب طرح مسئله مهم تامین مالی است و اینکه از کدام محل تامین می شود یکی از مسائل مهم در حوزه توسعه و بهبود زیرساخت های اقتصاد کشور است .
این در حالی است که در کشور ما پروژه های اولویت دار متعددی از سوی نهادهای ذیربط تاکنون مطالعه و تعریف شده که به مرحله اجرا نرسیده است و مهمترین توجیه مجریان در بیان علت عدم اجرایی سازی این پروژه ها، نبود منابع مالی کافی برای آنهاست. چرا که در اقتصاد ایران، تأمین مالی توسعه تنها از یک کانال قابل تصور بوده و آن بودجه دولت است. از این رو مادامیکه بودجه عمرانی دولت در وضعیت مناسبی به سر نمی برد، اجرای پروژه های توسعه ای و عمرانی نیز به تبع آن با کندی و مشکل مواجه خواهد شد.در صورتی که سرمایه گذاری می توانند توسط بخش خصوصی ، دولتی و فایناس باشند اما در این بین در اقتصاد کشور های مختلف تکیه اصلی بر روی توان و انگیزه بخش غیر دولتی است که در این زمینه علاوه بر تأمین مالی از محل منابع بنگاه های اقتصادی، میتوان از انواع ابزارها و روش های تأمین مالی از جمله اوراق صندوق های پروژه، اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام، فروش سهام، پنجره های اعتباری بانکی و … استفاده نمودکه در این خصوص نقش بازار سرمایه در تامین مالی سرمایه گذاری ها پررنگ است .
اما آنچه در این میان نیاز است اعتماد فعالان بازار به بازار است که روند منطقی بورس و عدم دخالت دولت در قیمت گذاری ها و نوسان های بازار می تواند این اعتماد را به بازار برگرداند و بازار به وظیفه اصلی خود که تامین مالی مورد نیاز شرکت هااست بپردازد اما متأسفانه در حال حاضر با وجود ظرفیت بازار سرمایه جهت تامین مالی طرح های اقتصادی به دالیل عدم اطمینان فعالان بازار و ریسک های موجود ، بازار بخوبی به وظایف خود عمل نمی کند و شاهد توقف و تأخیر در اجرای طرح های زیرساختی و توسعه ای در کشور هستیم که نیاز است مسئولین با سیاستگذاری درست در بورس از جمله نظارت به جای دخالت، بگذارند بورس به وظایف اصلی خود که تامین مالی شرکت هاست برگردد.