نازیباسازی شهری در مهد فرهنگ و هنر/از ظهور «عموهای سیبیلو» تا قطع المانهای چنار!!
خبرآنلاین اصفهان- فاطمه کازرونی: نصف جهان، شهری است که فرهنگ و هنر را در ژرفای هزاران ساله تاریخ خود پنهان کرده است، به هر کوچه و پس کوچه نصف جهانی که گذشتگان برای ما به یادگار گذاشتند که پا نهیم، بخشی از تاریخ و هنر این سرزمین را خواهیم یافت و هر دری از بناهای باستانی این شهر را که بگشاییم یک دنیا زیبایی و خلاقیت سر بر می آورد.
شهری که تنها به گنبدهای فیروزه‌ای محدود نشده است و تنها میدان نقش جهان آن به راستی نموداری از دنیای ماست که با عظمت آسمان در هم آمیخته است، میدانی که در یک سو مسجد امام خمینی، در یک سو مَدرس ( محل تدریس دانشمندان بزرگی چون شیخ بهایی) درکنار مسجد شیخ لطف الله، در یک سمت کاخ عالی قاپو و در سمت دیگر ورودی بازار را دارد، جنبه‌های مادی و معنوی که با در هم آمیختگی جدانشدنی خود، هوش، فراست و هنر و عظمت فکر بشری را به تصویر می کشد در میدانی که آسمانخراش ها هنوز افق نگاهش را مسحور نکرده است.
طبیعی است که زیباسازی شهری در چنین شهری نیازمند هوشمندی و فکر خلاقانه است و این در حالی است که متاسفانه در ایام نوروزو پس از آن شاهد جلوه هایی از نا زیباسازی هستیم که به واقع در شان این شهر کهن نیست.
تقلید از زیباسازی‌های همسایه!
در واقع بسیاری از عناصر زیبایی شناسی اصفهان به جای اینکه از فکری خلاق و ایده‌پرداز نشات بگیرد، یادآور زیباسازی‌های کشور مجاور خودمان است، کشوری که مشخص نیست چرا بسیاری از اقدامات مسئولان کشورمان .
اکنون در یک سوی زاینده رود، با فاصله زیاد از رودخانه، در یک تقلید ناشیانه شاهد ساخت مکانی برای پیاده روی هستیم، آن هم با فاصله زیاد از کناره رودخانه و در مکانی که برای پیاده‌روی به خودی خود صاف و مناسب بوده است و نیازی به این وصله زشت و بدرنگ نداشته است.
در این ارتباط سعید عمرانی یکی از شهروندان که در زمینه کارشناسی هنر و معماری تحصیل کرده است، به خبرآنلاین می گوید: ساحل زاینده رود از سالیان پیش سنگفرش شده است و این در حالی است که استفاده از این نوع تسهیل‌کننده‌ها، در جایی کاربرد دارد که ساحل شنی مانع از پیاده روی راحت شود.
وی می افزاید: در این میان نباید فراموش کنیم که استفاده از این نوع «پی.وی.سی‌ها» به دلیل بوی نامطبوعی که هنگام حرکت بر روی آن ایجاد می شود در دنیا رو به فراموشی رفته است اما طبیعی است زمانی که بدون فکر و تحقیق، روبه تقلید از زیباسازی های کشورهای دیگر بدون در نظر گرفتن شرایط مکانی می آوریم موقعیت ما بهتر از این نمی شود.
وی تاکید می کند: برخی زیباسازی ها مانند تصویرسازی در همه کشورها در مناطقی که امکان بهبود و یا احیای برخی ساختمانها وجود ندارد اعمال می شود، موضوعی که در سالهای گذشته به درستی در شهر اصفهان نیز شاهد آن بودیم و بسیاری از دیوارهای فرسوده شهری با نقاشی‌هایی از کتابهایی چون مثنوی و شاهنامه به زیبایی تزیین شدند.
و اما ماه ها است، روند تبلیغات فرهنگی اصفهان، نیز آزاردهنده شده است و در هر دوره شهروندان اصفهان باید انتظار بکشند تا تابلوهای شهری، با تازیانه کدام جملات منفی قرار است آنها را با فرهنگ شهری مرتبط کنند!!
اصفهان در محاصره تابلوهای منفی گرایانه
اکنون شهری که به نصف جهان معروف است و نیمی از این شهرت به فرهنگ مردمان و پاکیزگی آن مربوط بوده است، مدتهاست هم دیگر آن شهرت ملی و بین المللی را در زمینه تمیزی و نظم خیابانها ندارد و هم زیبایی بصری و معنوی آن هر با تابلوهایی رنگ می شود که خدشه بر روح شهروندان می افکند.
در شرایطی که بهار امسال، رودخانه زاینده‌رود به مناسبت ایام حضور گردشگران بازگشایی شده بود، در اقدامی عجیب، بر روی پلهایی مانند آذر و توحید، گلدانهایی آهنی نصب شد که هیچ گل زیبایی نیز البته در بر نداشت و از سویی با شکلک‌هایی بچه گانه و زشت از یک مرد سیبیلو و خانواده اش تزیین شده بود
و اما از آنجا که معروف است، «سالی که نکوست از بهارش پیداست»، این روند درست از بهار امسال آغاز شد؛ در شرایطی که بهار امسال، رودخانه زاینده‌رود به مناسبت ایام حضور گردشگران بازگشایی شده بود، در اقدامی عجیب، بر روی پلهایی مانند آذر و توحید، گلدانهایی آهنی نصب شد که هیچ گل زیبایی نیز البته در بر نداشت و از سویی با شکلک‌هایی بچه گانه و زشت از یک مرد سیبیلو و خانواده اش تزیین شده بود!
نصب این گلدانها به همراه دیگر مجسمه‌های بچه‌گانه در شهر، مدتها مورد تمسخر گردشگران بود آن هم در شهری که نام فرهنگ و هنر را یدک می کشد و آن هم در شرایطی که زاینده رود بازگشایی شده و نمی توان دلایلی مانند ایجاد نشاط یا پوشاندن بستر رودخانه خشک را دلیل ظهور این عموهای سیبیلو دانست!
درست در همین زمان در سوی دیگر شهر نیز، نورپردازی های جدید نیز که خود «یادآور تاریکی در تامل برای مکان پردازی درست است» و بازهم دقیقا با تقلید از کشورهای دیگر انجام شده بود، برای همشهریان و مردم سوال برانگیز شد.
اما هنوز چند ماهی از این نازیباسازی عجیب که نگذشته بود که این بار تابلوهای عجیب که با توجه به اجرای طرح جدید «جمع‌آوری زباله شهرداری اصفهان» چهره شهر را تزئین کرده بود، خبرساز شد، جملاتی مانند «از این به بعد شنبه زوجه»، «از این به بعد یکشنبه فرده»و «از این به بعد جمعه تعطیله» که نه تنها هیچ مفهومی برای شهروندان در پی نداشت، بلکه کارشناسان اصولا اجرای این طرح را در شهر اصفهان غلط دانسته و چهره کثیف اصفهان را ناشی از زمان اجرای نامناسب این طرح بدون پیش زمینه قبلی برشمردند.
چندی نگذشته از ماجرای قبلی، تابلوهای شهری جدید با عنوانهایی مانند «جای جوراب در یخچال نیست»، «جای مو در غذا نیست»، «جای سطل زباله وسط میز پذیرایی نیست» در کل کشور خبرساز شد، البته گویی هدف از همه این موارد، فرهنگ سازی در این ارتباط بوده است که « جای سگ توی پاساژ و بازار نیست» که البته این بار این نوع بدسلیقگی و منفی گرایی در فرهنگسازی شهری، همچون بارهای قبلی با توجیه های عجیب و غریب مسئولان شهری و کمیته فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان همراه شد، اما این پایان ماجرا نیست.
فرهنگسازی با جملات منفی محقق می شود؟!، نمی شود
به تازگی در آستانه دهه فجر شهر اصفهان، تابلوهای جدید کاملا منفی‌گرایانه شهرداری اصفهان بار دیگر سر زبانها افتاده است، تابلوهایی با این شعارها که «اگر میخوای چاق بشی، جلوی تلویزیون غذا بخور»، « اگه میخوای پوکی استخوان بگیری، اصلا لبنیات نخور» و موارد مشابه آن که تحت عنوان «ترفندهای به درد بخور» سرتاسر شهر را پر کرده است.
یک روانشناس دراین ارتباط در گفت و گو با خبرآنلاین اظهار کرد: مشخص نیست چرا شهرداری اصفهان اصرار دارد، با روشهای تربیتی منفی که تاثیر برعکس دارد، به فرهنگسازی بپردازد.
مریم بهادرانی افزود: در شرایطی که روانشناسی دنیا به سمت استفاده از تاثیر جملات مثبت حتی در درمان بیماری ها پیش رفته است، چه دلیلی دارد که با ایجاد استرس و نگرانی و استفاده از جملات کاملا منفی، نکته ای را به آنها آموزش دهیم.
وی تاکید کرد: آلودگی هوا، شرایط خشکسالی رودخانه زاینده رود، مشکلات اقتصادی و دیگر مسایل روح مردم را آزرده کرده است و مشخص نیست با چه دلیل موجهی، این همه اصرار داریم که بر بار این نگرانی افزوده و زیبایی بصری و روحی شهروندان که ماه هاست تنها آلودگی‌های شهری و استرسهای ناشی از عملیات عمرانی پایان ناپذیر در سرتاسر شهر را تجربه کرده است، را هر بار با جملات تربیتی منفی آزرده کنیم!!
بهادرانی گفت: به نظر می رسد شهرداری اصفهان باید در این روند که بسیار هم بر اجرای آن با وجود انتقادهای شدید مردم کارشناسان اصرار دارد، تجدید نظر کند، روشهای تربیتی که انسان را به یاد دوران قدیم و استفاده از روشهای نامناسب و رد شده تربیتی می اندازد.
فاجعه آمیز اینکه در شهری که بیشترین شهید را تقدیم انقلاب و دفاع مقدس کرده است کمتر المانی از سربازان و سرداران رشیدی که رشادت ها را رقم زدند به چشم می خورد و این در حالی است که توجه به ارزش های اخلاقی و ایثار مردم یک کشور از جلوه های مهم زیباسازی شهری در همه کشورهاست؛شاید که کشور مورد تقلید دفاع مقدسی نداشته است تا مجمسه ای به نشان رشادت نیز داشته باشد!
المانهای سرداران رشید اصفهان کجای شهر است؟!
در این ارتباط نادر کاظمی کارشناس طراحی شهری و معماری منظر نیز در گفتگو با خبرآنلاین گفت: فاجعه آمیز اینکه در شهری که بیشترین شهید را تقدیم انقلاب و دفاع مقدس کرده است، کمتر المانی از سربازان و سرداران رشیدی که رشادت ها را رقم زدند به چشم می خورد و این در حالی است که توجه به ارزش های اخلاقی و ایثار مردم یک کشور از جلوه های مهم زیباسازی شهری در همه کشورهاست؛ شاید که کشور مورد تقلید دفاع مقدسی نداشته است تا مجمسه ای به نشان رشادت نیز داشته باشد!
وی ادامه می دهد: از حق که نگذریم برخی، المانهای زیباسازی در شهر اصفهان که نشانی از صنایع دستی این کهن شهر دارد، به زیبایی هنر این سرزمین را به تصویر می کشد، گرچه برخی در مکانی نامناسب بنا شده و برخی نیز با ابعاد اغراق آمیز خود نا زیبا جلوه می کنند.
کارشناس طراحی شهری و معماری تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که برخی مناطق شهری اصفهان مانند منطقه سه و ۶، در زمینه زیباسازی بصری و حفظ درختان و فضای سبز، بسیار خوب عمل کرده اند، اما نا هماهنگی در نصب المانهای زیباسازی شهری موجب شده تا زیبایی ها نیز از چشم گردشگران و مردم بیافتد چراکه مهد فرهنگ جای آزمون و خطای مسئولان نیست.
و اما نباید فراموش کنیم که همواره گیاهان طبیعی از جمله مهم‌ترین المانهای شهری هستند و مهم ترین المان شهری اصفهان درختان چناری هستند که در خیابانهای کهن همچون سربازانی حافظ تاریخ دانش بشر و نمادی از توجه آنها به طبیعت و محیط زیست به صف ایستاده اند.
قطع پاجوشهای چنار، به کدامین گناه
اینها سربازان دانشمندانی مانند شیخ بهایی هستند که در روزهای گرم اصفهان، ده‌ها برابر آب مصرفی خود خنکا برای شهر به ارمغان می آورند اما این المان زیبا، این روزها در سایه بی توجهی مسئولان و شاید تقلید بدون دانش آنها در کاشت درختان مثمری مانند توت به جای جایگزینی رو به نابودی است، چنارهایی که خود به شیوه پاجوش نیز تکثیر می شود اما شهرداری اصفهان به ویژه در برخی مناطق شاخص گردشگری، پافشاری سرسختانه ای حتی در قطع این پاجوشها دارد.
در حالی که از المانهای نا زیبای شهرم عکس می گیرم، یکی از گردشگران کنار من می ایستد و پس از کمی پرس و جو درباره کارم می پرسد« مسیرهای دوچرخه سواری هم جزو زیباسازی شهری هستند؟» و وقتی تعجب من را می بیند ادامه می دهد: «آخه این خیابون به اندازه عبور و مرور عادی ماشین ها هم جا نداره، آن وقت کنارش مسیر دوچرخه زدند!» و من هیچ سخنی در جواب نمی یابم جز اینکه یادی از شعر مولوی کنم آنجا که پس از حکایتی پندآموز می فرماید « خلق را تقلیدشان بر باد باد!»
۴۶
منبع خبر : خبر آنلاین
