وضعیت بد کشاورزی زیر سایه گرانی محصولات/ وقتی هم مردم ناراضیاند هم کشاورزان
از روزگاران قدیم هر فصل را با میوههایش میشناختیم تا اینکه عوامل مختلف از قبیل پرورش میوه در گلخانهها و واردات از این کشور و آن کشور، این رسم را برهم زد. حالا دیگر اکثر میوهها در اغلب فصول یافت می شود اما با وجود گذر زمان هستند میوههایی که با آمدنشان در بازار نوید فصل جدید و زنده بودن طبیعت را میدهند، میوهها و نوبرانههایی که در کنار طراوت و شادابی که به بازار و مردم میبخشند، ممکن است به دلیل قیمتهای بالایی که دارند موجب رنجش بسیار از افراد را فراهم سازد.
هر سال اما بهانهای برای گرانی نوبرانهها وجود دارد. یک سال دیر رسیدن آنها بهانه برای گرانی است و سال دیگر سرما و یخبندان بهاری. در هر حال، سرمای هوا یکی از دلایلی است که امسال موجب شده تا برخی محصولات یخ بزنند و برخی درختان هم هنوز به گل دهی نرسند تا قیمت نوبرانه ها امسال نیز بالا باشد. البته امسال نه تنها قیمت های نوبرانه ها بلکه محصولات مصرفی رایج مانند سیب زمینی، پیاز و گوجه که در تمام فصول یافت می شوند نیز یک افزایش چشمگیر قیمت در دهه سوم فروردین داشته اند.
گوجه سبز یکی از میوه های پر طرفدار فصل بهار این روزها در میادین تره بار کیلویی ۱۲۵۰۰ تومان عرضه می شود که با احتساب سود سی در صدی که فروشنده به آن اضافه می کند قیمت آن به ۱۶ هزار تومان می رسد. با این وجود در حال حاضر در مغازه های سطح شهر تهران این میوه به ازای کیلویی ۲۰۰۰۰ تومان عرضه میشود. از سوی دیگر وضعیت چاقاله بادام نیز امسال مساعد نیست. بر اساس آمار اعلام شده، میزان عرضه چاقاله نسبت به سال گذشته بسیار کاهش یافته به طوری که این روزها کمتر از پانصد کیلو از این میوه به میادین تره بار می رسد و این مقدار در سال گذشته بیش از ده برابر بوده است.
بالا بودن ضایعات باغی از دیگر دلایل کم بودن میوه و محصولات کشاورزی در بازار است، میزان تولید محصولات باغی در کشور حدود ۱۷ میلیون تن است که راهکار دقیقی برای اندازه گیری میزان ضایعات وجود ندارد اما شنیده ها حاکی بر این است که حدود سی در صد از محصولات باغی جزو ضایعات است و قابل پخش در بازار نیست. در این میان اما در حالی که هنوز هم بازار میوه های لوکس و قاچاق در کشور داغ است، اخبار ناخوشایندی از ضادرات میوه به گوش می رسد.
صادرات کیوی به نصف پیشبینیها رسید
بر اساس اخبار رسیده، وضعیت کیوی هم مساعد نیست. در حالی که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی برای صادرات ۱۰۰ هزار تنی کیوی که تولید آن به ۳۰۰ هزار تن در سال گذشته رسیده بود، برنامهریزی کرده بودند آمار گمرک نشان میدهد که در سال گذشته ۵۵ هزار و ۶۰۰ تن کیوی به ارزش ۲۶ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار به کشورهای مختلف صادر شده است که حتی نسبت به سال قبل از آن نیز با کاهش چشمگیری مواجه شده چرا که براساس این آمار میزان صادرات کیوی نسبت به سال ۱۳۹۳ از نظر وزنی ۴۰٫۲ درصد و از نظر ارزشی ۳۷٫۱ درصد کاهش داشته است.
کاهش ۲۵ درصدی صادرات سیب
از سوی دیگر، طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، سیب دومین میوه صادراتی بود که در سال گذشته با کاهش مواجه شد، چرا که براساس آمار گمرک ۳۲۱ هزار و ۴۰۰ تن انواع سیب به کشورهای مختلف به ارزش ۱۳۲ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار صادر شده است که از نظر وزنی ۲۵٫۹ درصد و از نظر ارزشی ۲۹٫۶ درصد نسبت به سال ۱۳۹۳ کاهش داشته است.
این در حالی است که در سال گذشته و حتی شب عید و ایام نوروز امسال باغداران از کاهش قیمت سیب به دلیل افزایش عرضه آن و ماندن محصول روی دست تولیدکنندگان گلهمند بودند و هر کیلوگرم از این محصول به طور متوسط به حدود کیلویی ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ تومان در این ایام رسیده بود.
در میان میوههای صادراتی اما خیار در سال گذشته رتبه سوم را با صادرات ۱۸۶ هزار و ۸۰۰ تن از آن خود کرده است که از نظر وزنی ۲۵ و از نظر ارزشی ۲۴٫۳ درصد نسبت به ۱۳۹۳ کاهش یافته است.
وضعیت بد محصولات کشاورزی زیر سایه گرانی
به این ترتیب میتوان گفت، محصولات کشاورزی در وضعیت خوبی به سر نمی برند و بسیار گران به دست مردم می رسند. این در حالی است که باغداران و کشاورزان این محصولات را به قیمت بسیار پایین به دلالان میوه میفروشند. نعمت رجبی، مدیرعامل شرکت تعاونی سبزین آفاق غرب در این خصوص گفته: وضعیت سال گذشته کشاورزان چنان نامناسب بود که هیچ یک نتوانستند محصول خود را نگه دارند، و وضعیت اقتصادی بدی را تجربه کردند.
او ادامه داده: وضعیت نامناسب کشاورزیسال ۹۴ در طی ۱۲ سال گذشته بی سابقه بوده است، البته یک دلیل این شرایط به خاطر رکودی است که در کل بازار وجود دارد و همین باعث شده تا خرید محصولات نیز کم شود و بنابراین مازاد محصول در میدان بماند و همین باعث کاهش قیمت و در نتیجه ضرر کشاورز خواهد شد.
وی افزوده: حتی در بحث صادرات نیز از آن جا که پای دلالان بسیاری در کار است، لذا باز هم سود محصول به جیب کشاورز نمیرود. تمامی این موارد دلیلی بر وضعیت نامناسب میوه و تره بار شده است.
به این ترتیب است که هم وضعیت باغداران و کشاورزان ایرانی مساعد نیست و هم مردم از گرانی میوه و سایر محصولات گلایه دارند. گلایه ای که به نظر می رسد هنوز برای مسئولین در دولت یازدهم جدی نشده چرا که تلاشی برای بهبود وضعیت صورت نگرفته است