آغاز بررسی چند ماده غذایی برای غنی سازی اجباری

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گستران و به نقل از ایرنا،طبق آخرین آمارهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، ۸۰ حدود درصد مردم کشور دچار کمبود ویتامین دی (D) هستند و از سوی دیگر دسترسی مردم به گروه ویتامین های بی کم است.
همچنین براساس آخرین تحقیقات به عمل آمده، ۲۵ تا ۳۸ درصد افراد ۳۵ تا ۵۵ سال کشور مبتلا به پوکی استخوان هستند که ویتامین دی ( D ) و کلسیم نقش مهمی در بازدارندگی آن دارند.
این آمار و ارقام و نیز تغییر شیوه زندگی و گرایش روزافزون مردم به سمت غذاهای فرآوری شده و همچنین عدم رعایت تنوع در استفاده از گروه های مختلف مواد غذایی، موجب افزایش نگرانی ها در خصوص بروز بیماری های ناشی از کمبود ویتامین ها و مواد معدنی و نیز توجه به غنی سازی مواد غذایی شده است.
از این رو برای اطلاع از برنامه های غنی سازی وزارت بهداشت به سراغ دکتر بهروز جنت مدیر کل نظارت بر فرآورده های غذایی، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو رفتیم.
وی در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا به تشریح برنامه های سازمان غذا و دارو در سال جاری به منظور وارد کردن چند گروه از ویتامین ها در مواد غذایی مردم ، پرداخت و گفت که در نظر است چند مورد غنی سازی اختیاری امسال به سمت غنی سازی اجباری سوق داده شود.

**اولین برنامه جدید برای غنی سازی اجباری امسال شما چیست؟
جنت: تاکنون غنی سازی برخی مواد غذایی با ویتامین دی ( D ) ، اختیاری بود اما طراحی ها برای اجباری کردن آن در سال جاری درحال انجام است چراکه طبق بررسی های دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، کمبود ویتامین دی در زنان و مردان ایرانی شایع است.
بنابراین به دنبال ماده غذایی حامل این ویتامین هستیم که اولا هنگام تولید آن ماده غذایی، ویتامین دی از بین نرود و از سوی دیگر همانگونه که کمبود این ویتامین ، تهدیدی برای سلامت محسوب می شود، دریافت زیادی آن نیز برای سلامت مخاطره در پی دارد.

**آیا روغن ها با ویتامین دی غنی سازی می شوند؟
جنت: مواد غذایی انتخابی برای غنی سازی با ویتامین دی ، ممکن است روغن باشد اما نظر ما بیشتر روی لبنیات است زیرا ما نمی خواهیم مواد غذایی که دریافت کالری خودشان زیاد است را با ریزمغذی های دیگر ، غنی سازی کنیم؛ نمی خواهیم از طریق روغن غنی سازی را انجام دهیم. از سوی دیگر ویتامین های محلول در چربی ممکن است هنگام تولید ، از بین بروند.
به گزارش ایرنا ، وزارت بهداشت پیش از این اعلام کرده بود که مصرف روغن در کشور ۳۱ درصد بیشتر از میزان توصیه شده در سبد غذایی مردم است.

**برنامه شما برای غنی سازی مواد غذایی با ویتامین های گروه ب چیست؟
جنت: نمی گویم که کمبود ویتامین ب بین مردم کشور وجود دارد اما مردم نیاز به ویتامین های گروه ب دارند و باید دسترسی به این ویتامین ها افزایش یابد.مردم چون نان و مواد غذایی گروه کربوهیدرات ها را زیاد مصرف می کنند موجب می شود که نیاز به ویتامین های گروه ب نیز بین آنها زیاد شود زیرا بدن برای تهیه انرژی از مواد غذایی و به ویژه از مواد قندی یا کربوئیدرات‌ها به ویتامین های گروه ب نیاز دارد. ویتامین های گروه ب جزو ویتامین های کمک کننده برای متابولیسم (سوخت و ساز) بدن به شمار می روند.
بنابراین غنی سازی اجباری موادغذایی با ویتامین های گروه ب – که چند ویتامین ب را در برمی گیرد- در حال مطالعه است و احتمالا با آرد و غلات ، غنی سازی خواهد شد.

**تاکنون چه ریزمغذی هایی در کشور غنی سازی شده اند؟
جنت: طبق آیین نامه غنی سازی سازمان غذا و دارو، غنی سازی برخی محصولات غذایی بر اساس سیاست های کلان وزارت بهداشت ممکن است اجباری شوند که از جمله آنها می توان به آرد اشاره کرد که نانوایی ها از آن استفاده می کنند.
البته ممکن است غنی سازی برخی محصولات به صورت اجباری نباشد اما اختیاری باشد که آن هم براساس آیین نامه و دستورالعمل سازمان غذا و دارو انجام می شود.
غنی سازی اجباری آرد نان با آهن و اسیدفولیک چندین سال است که انجام شده و همچنان نیز ادامه دارد؛ غنی سازی آرد با آهن در همه استان ها اجرایی شده چون قیمت نان آزاد شده است.
فعلا ماده غذایی خاصی به فهرست غنی سازی کشور اضافه نشده است چون کارشناسان بهداشتی باید به این نتیجه برسند که همه ایرانیان مشکل کمبود یک ریزمغذی را دارند و سپس تعریف می شود که یک محصول غذایی مانند ید باید غنی سازی شود. هر محصولی که مصرف عام داشته باشد یا ماده مغذی مانند ویتامین یا املاحی که کمبود عمومی داشته باشد، ممکن است مشمول غنی سازی اجباری شود. تاکنون فقط آرد با آهن و اسیدفولیک و نمک با ید در کشور غنی شده اند.

** غنی سازی در کدام مواد غذایی ممنوع است؟
جنت: ماتریس پایه (مجموعه از اعداد) غنی سازی نباید برای سلامت مضر باشد. بطورمثال اجازه غنی سازی قند و شکر را نمی دهیم چون میزان کالری این محصولات بالا هست . برخی افراد نیز با استفاده از عنوان غنی سازی ، اقدام به فروش بیشتر محصول خود می کنند که نه تنها سودی برای مردم ندارد بلکه سلامت آنان را تهدید می کند البته خوشبختانه تاکنون چنین سوء استفاده هایی در کشور اتفاق نیفتاده است.
همچنین غنی سازی محصولات باید اثربخش باشد ؛ بطورمثال ممکن است ویتامینی به محصولی اضافه کنیم اما آنقدر میزان آن کم بوده که فقط جنبه تبلیغاتی داشته باشد ؛ اجازه نمی دهیم که یک ریزمغذی از یک حد معینی کمتر به ماده غذایی استفاده شود در عین حال ادعای غنی سازی کنند. از سوی دیگر ممکن است برای حفظ سلامتی ، برای غنی سازی ریزمغذی ها، سقف حداکثری نیز تعیین کنیم زیرا دریافت زیادی ریزمغذی ها نیز در طولانی مدت به سلامت آسیب می زند.